پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 663 |
| تعداد مقالات | 9,691 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,983,212 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 48,478,658 |
«مطالعه آیکونولوژیک «بزم لوطی صالح» در کاشی‌نگاره حیاط کاخ گلستان» | ||
| نشریه هنرهای کاربردی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/aaj.2025.37367.1353 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین کمندلو1؛ بهاره تقوی‌نژاد* 2؛ غلامرضا هاشمی3؛ زهره طباطبایی جبلی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه پژوهش هنر، دانشکده پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه صنایع دستی، دانشکده صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 3استادیار، گروه صنایع دستی، دانشکده صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 4استادیار، گروه هنر اسلامی، دانشکده صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 21 فروردین 1404، تاریخ بازنگری: 19 تیر 1404، تاریخ پذیرش: 20 مرداد 1404 | ||
| چکیده | ||
| دوران قاجار را می‌توان آخرین دوره بهره‌گیری از مضامین ادبی و مذهبی برای تزیین سطوح کاشی دانست. بخشی از دیواره جنوب‌غربی کاخ گلستان با مضمون بزم به‌شیوه کاشی هفت‌رنگ تزیین شده است. این صحنه هم‌چون برخی آثار عصر صفوی، در فضایی باز و با حضور نوازندگان و خدمتکاران اجرا شده، با این تفاوت که در گوشه‌ای از آن، صحنه مجازات فردی دیده می‌شود که احتمالاً بازتاب یکی از رویدادهای مهم دوران قاجار است. بزم ریشه در تمدن‌های بین‌النهرینی دارد، در عین حال آثار متعددی با این مضمون از دوران ساسانیان تا عصر قاجار، به جا مانده است. اجرای صحنه بزم در کنار مجالس شکار و هم‌چنین قرارگیری آن‌ها در بخشی از کاخ که به میدان ارگ و بازار منتهی می‌شده، نشان‌دهنده آن است که این تصاویر فراتر از یک نقش تزیینی صرف بوده و احتمالاً حامل پیامی نمادین بوده‌اند که نیازمند بررسی است. هدف اصلی پژوهش، علاوه بر معرفی مجلس «بزم» در کاشی‌نگاره دیواره جنوبی حیاط کاخ گلستان، تحلیل این اثر بر اساس اسناد و منابع تاریخی به منظور کشف ارزش‌های نمادین پنهان آن است. سوال اصلی پژوهش این است، مجلس «بزم» در کاشی‌نگاره دیواره جنوب‌غربی حیاط کاخ گلستان چه ویژگی‌هایی داشته و حامل چه ارزش‌های نمادینی است؟ این پژوهش به روش مطالعه اسنادی و میدانی و براساس رویکرد آیکونولوژی اروین پانوفسکی، در سه مرحله توصیف، تحلیل و تفسیر، خوانشی جدید از مضمون کهن بزم در هنرهای تزیینی عصر قاجار ارائه می‌دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، مجالس بزم ریشه در فرهنگ و سنت‌های ایران پیش از اسلام داشته و اغلب در کنار صحنه‌های رزم یا شکار اجرا می‌شود. کاشی‌نگاره دیواره جنوب‌غربی کاخ گلستان بر اساس تفسیر آیکونولوژی، روایت‌گر مجلس بزم «جعفرقلی‌خان قاجار و لوطی صالح» است که پس از برگزاری، آقامحمدخان قاجار از آن به‌عنوان بهانه‌ای برای مجازات شدید هر دو نفر استفاده کرد. براساس اسناد تاریخی، باتوجه به جایگاه و قدرت جعفرقلی‌خان، مرگ او، نقشی تعیین‌کننده در تثبیت حکومت فتح‌علی‌شاه بر ایران داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قاجار؛ کاخ گلستان؛ کاشی‌نگاره؛ بزم لوطی صالح؛ آیکونولوژی | ||
| موضوعات | ||
| هنر و هویت ملی و فرهنگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| «An Iconological Study of 'Loti Saleh’s Feast' in the Tile Painting of Golestan Palace Courtyard» | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein Kamandlou1؛ Bahareh TaghaviNejad2؛ Golamreza Hashemi3؛ Zohreh Tabatabaei Jabali4 | ||
| 1Ph.D. Student, Art Research Department, Faculty of Advanced Studies in Art and Entrepreneurship, Isfahan University of Art, Isfahan, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Handicrafts Faculty of Handicrafts, Art University of Isfahan,Isfahan, Iran | ||
| 3Assistant Professor, Department of Handicrafts Faculty of Handicrafts, Art University of Isfahan,Isfahan, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Islamic Art Department Faculty of Handicrafts, Art University of Isfahan,Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| . During the Qajar era, tile designers decorated the interior and exterior surfaces of both religious and non-religious buildings using epic, lyrical, and religious stories as well as historical narratives. A section of the southwestern wall of Golestan Palace is decorated with a feast theme, executed in the haft-rang tile technique. The theme of the feast, similar to artworks from the Safavid period, is depicted in an open space with the presence of musicians and servants. However, a notable difference is the inclusion of a punishment scene in one corner of the composition, which likely represents a significant event from the early Qajar period. As a cultural archetype, the feast traces its origins to the pre-Islamic civilizations of Mesopotamia and Iran. Numerous works featuring this theme have endured from the Sassanid era through the Qajar period. The depiction of the feast theme alongside hunting scenes, and their placement in a part of the palace leading to Arg Square and the bazaar, not only served a decorative purpose but likely conveyed a specific message, making it worthy of further examination. The primary objective of this research, in addition to identifying and introducing the feast of "Loti Saleh" assembly depicted in the tile frames of the southern wall of the Golestan Palace courtyard, is to analyze and interpret this artwork based on historical documents and sources to uncover its underlying symbolic values. The main research question is: What are the characteristics of the narrative the feast of "Loti Saleh" depicted in the tile frames on the southwestern wall of the Golestan Palace courtyard, and what symbolic values does it convey? This article aims to offer a new interpretation of the ancient theme of feasting in the decorative arts of the Qajar era by employing Erwin Panofsky's three-stage method of iconological description, analysis, and interpretation. This research employs a documentary and fieldwork method. Research findings indicate that feast gatherings have their roots in the culture and traditions of pre-Islamic Iran and are often depicted alongside battle or hunting scenes. The theme depicted on the southwestern wall of Golestan Palace, based on an iconological interpretation, depicts the feast of "Jafar Qoli Khan Qajar" and "Loti Saleh". After this feast, "Agha Mohammad Khan Qajar" used it as a pretext to severely punish both men. According to historical records, given Jafar Qoli Khan Qajar's status and influence, his death—under the pretext of attending this nightly feast—played a crucial role in consolidating Fath Ali Shah Qajar's rule over Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Qajar, Golestan Palace, Tile Painting, Loti Saleh’s Feast, Iconology | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 58 |
||