پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,027 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,772 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,171 |
تأثیر قوّه قاهره در قتل و جرح ناشی از ترک فعل | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 7، دوره 10، شماره 18، شهریور 1397، صفحه 133-154 اصل مقاله (255.63 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2017.7696. | ||
| نویسندگان | ||
| هادی غلامرضاراوی* 1؛ محمود یوسفوند2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه قم | ||
| 2استادیار علمی جامعه المصطفی | ||
| تاریخ دریافت: 12 آبان 1395، تاریخ بازنگری: 23 شهریور 1396، تاریخ پذیرش: 28 شهریور 1396 | ||
| چکیده | ||
| بر اساس قانون مدنی، اگر شخص متعهّد، بر اثر قوّه قاهره نتواند تعهّد خود را ایفاء کند و به علّت عدم ایفای تعهّد، خسارتی به طرف مقابل وارد شود ضامن نیست؛ اما سؤالی که مطرح می شود این است که اگر عدم ایفای تعهّدِ ناشی از قوّه قاهره، موجب جرح و یا قتل شود آیا شخص متعهّد، ضامن بوده یا ضامن نیست؟ در قانون ایران و فقه شیعه در این مسأله چیزی به صراحت نیامده است اما از مجموع ادلّه می توان استنباط نمود که همان گونه که جرح یا قتل به صورت فعل مثبت واقع گشته و مسئولیت می آورد، فعل منفی نیز که سبب برای جرح یا قتل گردد مسئولیت کیفری آورده و شخص را ضامن می گرداند. در رابطه با قتل و جرح اگر رابطه سببیّت، بین فعل و نتیجه بوده و عرفاً بتوان نتیجه مجرمانه را به فاعل نسبت داد ضامن است و اگر چنین نباشد ضامن نیست. بر این مبنا، در صورتی که قتل یا جرح به صورت مباشر باشد چون رابطه اسنادیّت بین جرم و فاعل برقرار است پس ضامن می گردد؛ و اگر قتل یا جرح به صورت تسبیب باشد چون رابطه اسنادیّت منتفی است پس ضامن نیست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قتل؛ جرح؛ قوّه قاهره؛ جرم ناشی از ترک فعل؛ سبب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effect of Force Majeure in Murder or Injury Arising from Omission | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Gholamreza Ravi1؛ Mahmood Yosefvand2 | ||
| 1Qum University | ||
| چکیده [English] | ||
| According to the Civil Code, if because of some force majeure one cannot fulfill his obligation and because of this non-fulfillment, the other party bears some losses, the former will not be responsible. A question arises here: if this forced non-fulfillment of obligation results in injury or murder, is the obligated one responsible or not? In the Iranian Law as well as in Shi‘i jurisprudence, nothing has been explicitly said regarding this point. From all arguments, however, it can be inferred that just like injury and murder which, if committed positively, create responsibility, the negative act, if it results in injury or murder, will cause penal responsibility for the committing one and so make him responsible before the victim. As for murder and injury, if there is some cause-and-effect relation between the act and result and conventionally the criminal result may be attributed to the agent, the committing one is responsible, otherwise he is not. Thus, if murder or injury is committed directly, since there is a cause-and-effect relation between the crime and agent then he is responsible and if it is committed indirectly, since there is no attribution relation, then he is not responsible. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| murder, mayhem, force majeure, crime of omission, causing | ||
| مراجع | ||
|
- آقایی نیا، حسن (1385ش)، جرائم علیه اشخاص، تهران: میزان. - اردبیلى(محقّق)، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج14، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - اردبیلی، محمدعلی (1393ش)، حقوق جزای عمومی، ج1، تهران: میزان. - اردبیلی، محمدعلی(1384ش)، بایسته حقوق جزای عمومی، تهران: میزان. - امامی، سیّد حسن (1340ش)، حقوق مدنی، ج1، تهران: اسلامیّه. - جبعی عاملى(شهید ثانی)، زین الدّین بن على (1410ق)، الرّوضه البهیّه فی شرح اللّمعه الدّمشقیه، ج10، قم: داورى. - جبعی عاملى(شهید ثانی)، زین الدّین بن على (1416ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج15، بی جا: مؤسسه المعارف الاسلامیه. - جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1376ش)، ترمینولوژی حقوق، چ8، تهران: کتابخانه گنج دانش. - حرّ عاملى، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه، قم: مؤسسه آل البیت(ع). - حلّى(محقّق)، جعفر بن حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج4، قم: اسماعیلیان. - حلّى(علّامه)، حسن بن یوسف (1410ق)، إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - حلّى(علّامه)، حسن بن یوسف(بی تا)، تحریر الأحکام الشرعیّه على مذهب الإمامیّه، ج2، قم: مؤسسه آل البیت(ع). - حلّى(علّامه)، حسن بن یوسف (1411ق)، تبصره المتعلّمین فی أحکام الدین، ج2، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى. - حلّى، محمد بن ادریس (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج3، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - خمینی، سیّد روح اللّه (1379ش)، تحریر الوسیله، ج2، قم: دار العلم. - خوانسارى، سیّد احمد (1405ق)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ج6، چ2، اسماعیلیان. - خوئی، سیّد ابوالقاسم (1380ش)، مبانی تکمله المنهاج، ج42، بابل: بغداد. - روحانی، سیّد محمدصادق (1372ش)، فقه الصادق علیه‌السلام، ج26، قم: دار الکتاب. - زارعت، عباس (1393ش)، شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی، ج1، تهران: جنگل، جاودانه. - زارعت، عباس(1392ش)، حقوق جزای اختصاصی1، تهران: جنگل، جاودانه. - سبزواری، سیّد عبدالاعلی (1413ق)، مهذّب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، ج29، قم: مؤسسه المنار. - شاکری، ابوالحسن؛ مرادی کندلاتی، اسفندیار (1388ش)، بررسی امکان ارتکاب قتل عمدی از طریق ترک فعل در فقه و حقوق کیفری ایران، فقه و مبانی حقوق اسلامی، 1، 107-124. - شامبیاتی، هوشنگ (1475ش)، حقوق جزای عمومی، ج1، تهران: ژوبین. - شعرانى، ابوالحسن (1419ق)، ترجمه و شرح تبصره المتعلّمین فی أحکام الدین، ج2، تهران: اسلامیّه. - شهیدی، مهدی (1398ش)، حقوق مدنی3، تهران: مجد. - صانعی، پرویز (1388ش)، حقوق جزای عمومی، تهران: طرح نو. - صدوق، محمّد بن علی بن بابویه (1413ق)، من لایحضره الفقیه، ج3، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - طباطبائى(صاحب ریاض)، سیّد علی (1418ق)، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، ج16، قم: مؤسسه آل البیت(ع). - طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1400ق)، النهایه فی مجرّد الفقه و الفتاوى، چ2، بیروت: دار الکتاب العربی. - طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن(1407ق)، تهذیب الأحکام، ج10، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیّه. - طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن(1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج 8، چ3، تهران: المکتبه المرتضویّه لإحیاء الآثار الجعفریّه. - عاملى، سیّد محمدجواد (1419ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه، ج10، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - فاضل لنکرانى، محمّد (1421ق)، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله (القصاص)، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام. - فاضل لنکرانى، محمّد(1418ق)، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله (الدّیات)، قم، مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام. - فاضل لنکرانى، محمّد(1383ش)، القواعد الفقهیّه، قم: مرکز فقه الائمه الاطهار(ع). - کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج7، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیه. - گلدوزیان، ایرج (1384ش)، حقوق جزای عمومی ایران، ج1، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. - مجلسى، محمدباقر (1362ش)، حدود و قصاص و دیات، قم: مؤسسه نشر الآثار الإسلامیه. - محقّق داماد، سیّد مصطفى (1383ش)، قواعد فقه، ج1، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. - مدنى کاشانى، آقا رضا (1408ق)، کتاب الدّیات، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - مصطفوى، محمدکاظم (1426ق)، القواعد الفقهیّه، ج1، قم: مرکز العالمی للدّارسات الاسلامیه. - مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1413ق)، المقنعه، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید(ره). - مکارم شیرازى، ناصر (1370ش)، القواعد الفقهیّه، ج2، چ3، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع). - موسوى بجنوردى، سیّد محمد (1401ق)، قواعد فقهیّه، ج1، چ3، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، مؤسسه چاپ و نشر عروج. - نجفى(صاحب جواهر)، محمدحسن (1362ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج43، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 824 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,323 |
||