پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 635 |
| تعداد مقالات | 9,314 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,881,200 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,093,685 |
فنون ادبی از دریچه زبانشناسی: تحلیلی نشانه شناختی | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| مقاله 4، دوره 9، شماره 17، شهریور 1397، صفحه 55-84 اصل مقاله (651 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2018.14481.1177 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه بهرامی* | ||
| استادیار زبان شناسی دانشگاه شهید بهشتی- تهران | ||
| تاریخ دریافت: 26 فروردین 1397، تاریخ بازنگری: 20 تیر 1397، تاریخ پذیرش: 23 تیر 1397 | ||
| چکیده | ||
| نوشتة حاضر به بررسی برخی صنایع ادبی در ادبیات منظوم از دیدگاه زبانشناختی و در چارچوب نگرش نشانهشناختی سوسور (1916) میپردازد و قصد پاسخگویی به دو پرسش زیر دارد: ۱. چه جنبههایی از آراء نشانهشناختی سوسور در تبیین فنون ادبی جناس، ایهام، مراعاتالنظیر و واجآرایی کارآمد است؟ ۲. چرا ترجمة متون ادبی حظ نشانهشناختی اثر را زایل میکند؟ بررسی شواهد ادبی نشان میدهد بعد هنرآفرینی در صنایع موردبحث، تابع همنشینی نشانهها در محور زنجیری و تعامل همزمان آنها با محور متداعی است، به‌نحوی که روابط متنوع بالقوۀ میان نشانهها به فعلیت درآید. این روابط بهواسطة شباهت میان دالها، شباهت میان مدلولها یا شباهت میان دال و مدلولها فعال میشود. اساس ایجاد شباهت میان اجزای نشانه، وجود روابط همنامی و چندمعنایی میان نشانهها بهویژه در جناس و ایهام است. در مواردی از جناس و واجآرایی نیز نحوة مجاورت نشانهها، موجب شکلگیری نوعی دال ثانویه شده، ذهن را به یک مدلول انگیخته پیوند میدهد. مراعاتالنظیر وقتی حاصل میشود که شباهت مدلولها در محور همنشینی، حوزة معنایی و نشانة دیگری را در محور غیابی زبان، تداعی کند. همچنین ترجمهناپذیری جنبههای هنری، بهدلیل ارزش نشانهها در نظام خاص هر زبان و بعد اجتماعی زبان است. روابط همنشینی و متداعی میان نشانهها، بر پایة ارزش خاص آنها در نظام زبان فارسی حاصل میشود و ادبیات با ایجاد شبکهای از روابط متداعی، جنبههای نهفته و غایب روابط میان نشانهها را به فعلیت میرساند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارزش نشانه؛ انگیختگی نشانه؛ فنون ادبی؛ محور متداعی؛ محور همنشینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Embellishments from a Linguistic View: a Semiotic Analysis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fatemeh Bahrami | ||
| Assistant professor of linguistics, Shahid Beheshti University,Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Embellishments count as one of the salient features of literary function of language and they have been studied over a long period of time in Persian literature. Nevertheless not much attention has been paid from a linguistic-semiotic perspective. The present paper aims at investigating some embellishments in Persian poems according to Saussure dealing with the following questions: 1- What aspects of Saussure’s viewpoint are adequate for explaining “pun”, “ambiguity”, “congeries” & “alliteration”? 2- Why does translation bleach aesthetical aspect of poems? To answer the first question, investigating the data reveals that aesthetic aspect of aforementioned embellishments follows from the interaction of neighboring signs in the chain, which simultaneously causes interfaces between syntagmatic and associative axes to represent various activated relations between present and absent signs, according to their similarities in signifiers, signified or both parts of the signs. Homonymy and polysemy are of vital importance to represent these similarities, especially in the case of ambiguity and pun. In alliteration and some other cases of pun the combination and linearity of signs in speech chain yields a secondary motivated signifier (and consequently, a corresponding signified) activated in the mind. Aesthetical aspect of congeries rests on the representation of a semantic field (congruence) in the syntagmatic axes. Indeed, various signs in the speech chain, which have some semantic features in common, cause associative similarity by compatibility among their signified. The answer to the second question relies on sign values and social aspect of language system. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| conceptual system, conceptual metaphor, Lakoff and Johnson, non-metaphorical concepts | ||
| مراجع | ||
|
- احمدنژاد، کامل (1373)، فنون ادبی: عروض، قافیه، بیان، بدیع، تهران: پایا. - اطهاری نیکعزم، مرضیه و سهراب احمدی (1396)، تحلیل نشانهشناختی گفتهپردازی در یسنهای نهم و دهم اوستا، جستارهای زبانی، شماره 40، صص 159-179. - پارسا، سیداحمد و منصور رحیمی (1396)، بررسی نشانهمعناشناختی داستان لیلی و مجنون جامی بر پایة تحلیلگفتمان، فنون ادبی، شماره 18، صص 1-18. - حقشناس، علیمحمد (1370)، مقالات ادبی، زبانشناختی، تهران: نیلوفر. - حقشناس، علیمحمد (1382)، زبان و ادب فارسی در گذرگاه سنت و مدرنیته: مجموعة مقالات، تهران: آگه. - داوری، نگار (1375)، دلالت چندگانه، ابهام و ایهام در زبان و ادبیات فارسی، نامة فرهنگستان، شماره 8، صص 34-54. - سوسور، فردینان (1378)، دوره زبانشناسی عمومی، ترجمة کورش صفوی، تهران: هرمس. - شعیری، حمیدرضا (1385)، تجزیهوتحلیل نشانه-معناشناختی گفتمان، تهران: سمت. - شعیری، حمیدرضا (1395)، نشانهمعناشناسی ادبیات: نظریه و روش تحلیلگفتمان ادبی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. - شعیری، حمیدرضا و ترانه وفایی (1388)، راهی به نشانه-معناشناسی سیال: با بررسی موردی ققنوس نیما، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - شفیعیکدکنی، محمدرضا (1377)، نقدادبی: جادوی مجاورت، بخارا، شماره 2، صص 15-26. - شمیسا، سیروس (1383)، نگاهی تازه به بدیع، ویراست سوم، تهران: میترا. - صفوی، کورش (1390)، از زبانشناسی به ادبیات، جلد اول: نظم، تهران: سورة مهر. - صفوی، کورش (1390)، از زبانشناسی به ادبیات، جلد دوم: شعر، تهران: سورة مهر. - صفوی، کورش (139۱)، آشنایی با زبانشناسی در مطالعات ادب فارسی، تهران: علمی. -صفوی، کورش (1392)، زبانشناسی و ادبیات، تهران: هرمس. - کریمی فیروزجانی، علی (1396)، تحلیل جایگاه روایی اسب در تمدنهای چین، ژاپن و ایران از دیدگاه نشانهمعناشناسی گفتمانی، جستارهای زبانی، شماره 41، صص 327-351. - کالر، جاناتان (1393)، فردینان دوسوسور، ترجمة کورش صفوی، تهران: هرمس. - هلدکرافت، دیوید (1391)، سوسور: نشانهها، نظام و اختیاریبودن، ترجمة سپیده عبدالکریمی، تهران: علمی. -Bouissac, P. (2010), Saussure: A Guide for the Perplexed, New York: continuum.
-Chandler, D. (2002), Semiotics: the Basics, London: Routledge.
-Cruse, D. A. (1986), Lexical Semantics, Cambridge: Cambridge University.
-de Saussure, F. (1916 [1973]), Course de linguistique générale, ed. Tullio de Mauro, Paris: Payot.
-Kim, M-K (2015), Semiotic Analysis of Saussure, Pierce and Myth of Barthes Focused on the Film Vateran, Journal of Digital Convergence, No. 13, pp. 1-6.
-Lagopoulos, A. Ph. (2012), Saussure and Derrida: The Semiotics of Limitlessness, The American Journal of Semiotics, No. 28, pp. 231-255.
-Leech, G. (1981), Semantics: The Study of Meaning, New York: Penguin.
-Oakley, T. (2007), Cognitive Semiotics, Multidisciplinary, Journal on Meaning and Mind, No. 1, pp. 1-22.
-Saeed, J. (2009), Semantics, 3rd edition, Sussex: Wiley-Blackwell. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,629 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,145 |
||