پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,026 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,742 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,160 |
ریشهشناسی تبارشناختی و کاربرد آن در زبان فارسی | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| مقاله 8، دوره 9، شماره 17، شهریور 1397، صفحه 167-188 اصل مقاله (860.13 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2018.13402.1125 | ||
| نویسنده | ||
| علیرضا فولادی* | ||
| گروه زبان و ادبیات فارسی/ دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی/ دانشگاه کاشان | ||
| تاریخ دریافت: 23 آذر 1396، تاریخ بازنگری: 23 اردیبهشت 1397، تاریخ پذیرش: 22 خرداد 1397 | ||
| چکیده | ||
| تبارشناسی به مفهوم امروزی آن، زادة اندیشه‌ورزی‌های فریدریش نیچه و میشل فوکو است. نیچه با جداسازی تبارهای اخلاقی کوشید وجود این تبارها را به رفتارهای طبقات اجتماعی منتسب کند. فوکو ضمن پیگیری کار نیچه، مفهوم تبارشناسی را بر پایة شناخت نقاط انفصال و گسستگی درون تبارها با سیر وارونه از امروز به گذشته بنا نهاد. هرچند نیچه در این‌باره از فقه‌اللغه متأثر بود، هنوز ریشهشناسی تبارشناختی پدید نیامده است. مقالة حاضر به معرفی این روش ریشهشناسی اختصاص دارد. مسئلة پژوهش در این مقاله چیستی مبانی نظری و عملی چنین روشی است. رویکرد پژوهش، طبق الگوی فوکویی تبارشناسی، مبتنی بر شناخت نقاط انشعاب در تبارهای واژگانی امروزی انتخاب شده است. ضمن بیان مبانی نظری ریشهشناسی تبارشناختی، ارزش برابر زبانهای خویشاوند و ارزش درونی آن‌ها و همچنین ضمن بیان مبانی عملی این روش، چگونگی شناسایی تبارهای واژگانی و جداسازی خاندان‌ها و خانواده‌های درون آن‌ها موردبحث قرار گرفته است. سرانجام براینمونهریشه‌شناسی تبار واژگانیآتشرا عرضه کرده‌ایم. این تبار واژگانی،دست‌کم هفتخاندانوهرخاندان،یک تا چندخانوادهداردکهارتباطبیشترآن‌هاتاکنونچندانشناختهنبودهاست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زبانشناسی تاریخی؛ زبان فارسی؛ ریشهشناسی؛ تبارشناسی؛ ریشهشناسی تبارشناختی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Genealogical Etymology and its Use in Persian Language | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Alireza Fouladi | ||
| Persian Language and Literature/ Literature and foreign languages/ University of Kashan | ||
| چکیده [English] | ||
| Geneology, in its modern sense, has emerged from the ideas of Friedrich Nietzsche and Michel Foucault. Nietzsche attempted to attribute the cause of the existence of moral generations to behaviors of social classes. Foucault, while tracking Nietzsche's work, created the concept of Geneology based on the recognition of the systematic breakdowns of generations with an inverted approach from today to the past. Although Nietzsche has been influenced by Philology in this field, the Genealogical Etymology has not yet emerged. The present article is intended to introduce this knowledge. The research approach based on Foucault’s genealogy model, has been selected the identification of breaking points in current lexical generations. It is discussed in the theoretical basics of the Genealogical Etymology, about the equivalent value of relative languages and their internal value, as well as in the practical basics of this knowledge, about the separating how of the lexical generations and then' their dynasties and families. Finally, for example, we have done Geneology of "آتش" vocabularic generation. In summary, the word has seven dynasty and each dynasty, has one to a few family, whose relationship is still unknown. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| philology, Persian Language, etymology, genealogy, genealogical etymology | ||
| مراجع | ||
- آریان‌پور کاشانی، منوچهر (1384)، فرهنگ ریشه‌های هندواروپایی زبان فارسی، اصفهان: جهاد دانشگاهی.- آلارتو، آنتونی (1384)، درآمدی بر زبانشناسی تاریخی، ترجمه دکتر یحیی مدرسی، چ2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.- ابوالقاسمی، محسن (1373-1)، تاریخ زبان فارسی، تهران: سمت.- ابوالقاسمی، محسن(1373-2)، ماده‌های فعل‌های فارسی دری، تهران: ققنوس.-ابوالقاسمی، محسن (1374)، ریشهشناسی (اتیمولوژی)، تهران: ققنوس.- ارانسکی، ای.م. (1379)، مقدمه فقه‌اللغه ایرانی، ترجمه کریم کشاورز، چ2، تهران: پیام.- اشعری قمی، حسن بن محمد بن حسن بن سائب بن مالک (1385)، تاریخ قم، ترجمة تاج‌الدین حسن بن بهاءالدین علی بن حسن بن عبدالملک قمی، تحقیق محمدرضا انصاری قمی، قم: کتابخانة بزرگ آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی.- برومند سعید، جواد (1380)، دگرگونی‌های آوایی در زبان فارسی، کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.- برومند سعید، جواد(1383)، ریشهشناسی و اشتقاق در زبان فارسی، کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.- بهرامی، احسان (1369)، فرهنگ واژه‌های اوستایی، تهران: بلخ.- تبریزی، محمدحسن بن خلف (1361)، برهان قاطع، به اهتمام محمد معین، چ4، تهران: امیرکبیر.- حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله ]بی‌تا[، کشف‌الظنون عن اسامی الکتب و الفنون، عنی بتصحیحه... محمد شرف‌الدین یالتقایا و رفعت بیلگه الکلیسی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.- حسن‌دوست، محمد (1393)، فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، ج2،1و5، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.- دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغت‌نامه، چ2، تهران: دانشگاه تهران.- صادقی، علی‌اشرف (1380)، مسائل تاریخی زبان فارسی، تهران: سخن.- ضیمران، محمد (1387)، میشل فوکو؛ قدرت و دانش، چ4، تهران: هرمس.- سوکولوف، س. ن. (1388)، زبان اوستایی، ترجمه رقیه بهزادی، چ2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.- فوکو، میشل (1389)، نیچه، تبارشناسی و تاریخ، تئاتر فلسفه، گزیده‌ای از درس‌گفتارها، کوتاه‌نوشت‌ها، گفت‌وگوها و...، ترجمة نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نی.- مکنزی، دیوید نیل (1388)، فرهنگ کوچک زبان پهلوی، چ4، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.- منصوری، یدالله (1384)، بررسی ریشه‌شناختی فعل‌های زبان پهلوی (فارسی میانه زردشتی)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.- نیچه، فریدریش (1377)، تبارشناسی اخلاق؛ یک جدل‌نامه، ترجمة داریوش آشوری، چ2، تهران: آگه.- هرن، پاول، هوبشمان، هاینریش (1394)، فرهنگ ریشهشناسی فارسی، ترجمه همراه با گواه‌های فارسی و پهلوی از جلال خالقی مطلق، تهران: مهرافروز. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 874 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 701 |
||