پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 654 |
| تعداد مقالات | 9,580 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,520,438 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,972,311 |
نقدی بر مبانی فقهی ماده 250 قانون مدنی | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 12، دوره 13، شماره 24، شهریور 1400، صفحه 305-330 اصل مقاله (379.26 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2020.20605.2463 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدیه غنی زاده1؛ محمد رضا کیخا* 2 | ||
| 1دانش‌آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
| 2دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| تاریخ دریافت: 23 خرداد 1399، تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1399، تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1399 | ||
| چکیده | ||
| مطابق اصل 72 قانون اساسی، مغایرت قوانین جمهوری اسلامی ایران با اصول و احکام مذهب رسمی کشور نفی گردیده و فقهای شورای نگهبان نیز موظّف به صیانت از این مهم می باشند. از این حیث، با توجه به مناقشاتی که در مستندات فقهی ماده 250 قانون مدنی به چشم می خورد بررسی آن از ضرورت ویژه ای برخوردار است. مطابق ماده مذکور، شرط تأثیر اجازه در عقد فضولی، عدم تقدّم ردّ بر آن می باشد. حال آن که مستندات این قول که در واقع، قول مشهور فقهی در این بحث است اعمّ از اجماع، زوال عنوان عقد، قاعده تسلیط و اصل استصحاب، مورد مناقشه و بحث می باشد. از سوی دیگر، صحیحه محمد بن قیس، دلیل متقنی بر قول دیگر یعنی تأثیر اجازه مسبوق به ردّ به شمار می رود؛ لذا با توجه به بررسی های صورت گرفته در این مسأله، به نظر اصلاح و بازنگری ماده مذکور، ضرورت خواهد داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ماده 250 قانون مدنی؛ عقد فضولی؛ اجازه مسبوق به ردّ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Critique of the jurisprudential principles of Article 250 of the Civil Code | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdiyeh Ghanizadeh1؛ Mohammad Reza Kaykha2 | ||
| 1University of Sistan and Baluchestan, Theology, Jurisprudence and the foundations of Islamic law | ||
| 2Sistan and Baluehestan of University | ||
| چکیده [English] | ||
| According to Article 72 of the Constitution, the contradiction of the laws of the Islamic Republic of Iran with the principles and rules ofthe official religion of the country has been denied and the jurists of the Guardian Council are also obliged to protect this important issue. From this point of view, considering the disputes that can be seen in the jurisprudential documents of Article 250 of the Civil Code, its study has a special necessity. According to the mentioned article, the condition for the effect of permission in a usurious contract is that it is not prior to rejection. However, the documents of this promise, which is in fact the famous jurisprudential promise in this discussion, including consensus, the decline of the title of the contract, the rule of domination and the principle of istihaab, are disputed and discussed. On the other hand, the Sahih of Muhammad ibn Qays is a compelling reason for another saying, that is, the effect of prior permission to reject; Therefore, according to the studies conducted in this issue, it seems that it will be necessary to amend and revise the mentioned article. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Article 250 of the Civil Code, prying contract, prior permission to refuse | ||
| مراجع | ||
|
- آخوند خراسانی، محمدکاظم (1406ق)، حاشیه المکاسب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - اراکی، محمد علی (1415ق)، کتاب البیع، ج1، قم: در راه حق. - اشتهاردی، علی پناه (1417ق)، مدارک العروه، ج30، تهران: دار الأسوه. - امیرخانی، شکیبا؛ باقری، احمد؛ امام، سید محمدرضا (1394)، ایقاع فضولی، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 13، 34-7. - انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1415ق)، کتاب المکاسب، ج3، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. - ایروانی، علی بن عبد الحسین (1406ق)، حاشیه المکاسب، ج1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - ایروانی، محمدباقر (1427ق)، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی علی المذهب الجعفری، ج2، چ2، قم: بی نا. - بحر العلوم، محمد بن محمدتقی (1403ق)، بلغه الفقیه، ج2، چ4، تهران: مکتبه الصادق. - بهبهانی، محمدباقر (1417ق)، حاشیه مجمع الفائده و البرهان، قم: مؤسسه العلامه المجدّد الوحید البهبهانی. - تبریزی، میرزا جواد بن علی (1416ق)، ارشاد الطالب الی تعلیق علی المکاسب، ج2، چ3، قم: اسماعیلیان. - تبریزی، میرزا فتاح (1375ق)، هدایه الطالب الی أسرار المکاسب، ج2، تبریز، چاپخانه اطلاعات. - جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1410ق)، الروضه البهیّه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج3، قم: کتابفروشی داوری. - جزائری، سید محمدجعفر (1416ق)، هدی الطالب فی شرح المکاسب، ج1و5، قم: دار الکتاب. - جواهری، محمد (1428ق)، الشهادات و الحدود، ج1، قم: مکتبه الامام الخوئی. - حائری، سید کاظم (1423ق)، فقه العقود، ج2، چ2، قم: مجمع اندیشه اسلامی. - حکیم، سید محسن (1410ق)، منهاج الصالحین، ج2، بیروت: دار التعارف. - حکیم، سید محسن (1416ق)، مستمسک العروه الوثقی، ج13، قم: دار التفسیر. - حکیم، سید محسن (بی تا)، نهج الفقاهه، قم: 22 بهمن. - خمینی(امام)، سید روح الله (بی تا)، کتاب البیع، تقریر: محمدحسن قدیری، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). - خوئی، سید ابو القاسم (1417ق)، مصباح الاصول، ج2، چ5، قم: داوری. - خوئی، سید ابو القاسم (1418ق)، موسوعه الامام الخوئی، ج33، قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی. - خوئی، سید ابو القاسم (بی تا)، مصباح الفقاهه، ج4، بی جا: بی نا. - روحانی، سید صادق (بی تا)، فقه الصادق (ع)، ج16، بی جا: بی نا. - سبزواری، سید عبد الاعلی (1413ق)، مهذّب الاحکام، ج16، چ4، قم: مؤسسه المنار. - سیوری حلّی(فاضل مقداد)، مقداد بن عبدالله (1404ق)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، ج2، قم: کتابخانه آیه الله العظمی مرعشی نجفی(ره). - صدر، سید محمد (1420ق)، ما وراء الفقه، ج6، بیروت، دار الأضواء. - صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمّی (1413ق)، من لایحضره الفقیه، ج3، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - طباطبائی حائری، سید محمد مجاهد (بی تا)، کتاب المناهل، قم: مؤسسه آل البیت علیهم اسلام. - طباطبائی قمی، سید تقی (1400ق)، دراساتنا من الفقه الجعفری، ج3، قم: مطبعه الخیام. - طباطبائی قمی، سید تقی (1413ق)، عمده المطالب فی التعلیق علی المکاسب، ج2، قم: کتابفروشی محلّاتی. - طباطبائی قمی، سید تقی (1426ق)، مبانی منهاج الصالحین، ج7، قم: قلم الشرق. - طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم (1410ق)، حاشیه المکاسب، ج1، قم: اسماعیلیان. - طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (1409ق)، العروه الوثقی، ج2، چ2، بیروت: مؤسسه الاعلمی. - طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (بی تا)، تکمله العروه الوثقی، ج1، قم: کتابفروشی داوری. - طباطبائی، سید علی (1418ق)، ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل، ج8، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام. - طبرسی، فضل بن حسن (1410ق)، المؤتلف من المختلف بین ائمه السّلف، ج1، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیه. - طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1390ق)، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ج3، تهران: دار الکتب الاسلامیه. - طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، تهذیب الاحکام، ج7، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیه. - عاملی(شهید اول)، محمد بن مکّی (1417ق)، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، ج3، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی. - عراقی، آقا ضیاء الدین (1414ق)، شرح تبصره المتعلمین، ج5، مؤسسه النشر الاسلامی. - غروی نائینی، میرزا محمدحسین (1314ق)، المکاسب و البیع، ج2، مؤسسه النشر الاسلامی. - غروی نائینی، میرزا محمدحسین (1373ق)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ج1، تهران: المکتبه المحمدیه. - قمّی، میرزا ابوالقاسم (1413ق)، جامع الشتات فی اجوبة السؤالات، ج2، تهران: کیهان. - کرکی(محقق)، علی بن حسین (1414ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج4، چ2، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام. - کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج5، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیه. - محقّق داماد، سید مصطفی (1406ق)، قواعد فقه، ج1، چ12، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. - مغنیه، محمدجواد (1421ق)، فقه الامام الصادق (ع)، ج3، چ2، قم: انصاریان. - مکارم شیرازی، ناصر (1424ق)، کتاب النکاح، ج2، قم: مدرسه امام علی بن ابی طالب(ع). - مکارم شیرازی، ناصر (1425ق)، انوار الفقاهه(کتاب البیع)، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع). - منتظری نجف آبادی، حسینعلی (بی تا)، رساله استفتائات، ج3، قم: بی نا. - موسوی، سید علی (1424ق)، ینابیع الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، ج5، مؤسسه النشر الاسلامی. - نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (بی تا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج22، چ7، بیروت: دار احیاء التراث العربی. - نراقی، ملا احمد (1415ق)، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ج16، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام. - همدانی، آقا رضا (بی تا)، حاشیه المکاسب، قم: انصاری قمی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,050 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 496 |
||