دانشگاه سمنان

 آمار

تعداد نشریات21
تعداد شماره‌ها610
تعداد مقالات9,029
تعداد مشاهده مقاله67,082,929
تعداد دریافت فایل اصل مقاله7,656,387
مرادی, روح الله, بادینی, حسن, کریمی, عباس, افشارنیا, طیب. (1400). قابلیّت جبران ضرر اقتصادی ناشی از نقض تعهّدات قراردادی: مطالعۀ تطبیقی در حقوق قراردادهای تجاری بین المللی، فقه و حقوق ایران. نشریه هنرهای کاربردی, 13(24), 411-438. doi: 10.22075/feqh.2019.18660.2191
روح الله مرادی; حسن بادینی; عباس کریمی; طیب افشارنیا. "قابلیّت جبران ضرر اقتصادی ناشی از نقض تعهّدات قراردادی: مطالعۀ تطبیقی در حقوق قراردادهای تجاری بین المللی، فقه و حقوق ایران". نشریه هنرهای کاربردی, 13, 24, 1400, 411-438. doi: 10.22075/feqh.2019.18660.2191
مرادی, روح الله, بادینی, حسن, کریمی, عباس, افشارنیا, طیب. (1400). 'قابلیّت جبران ضرر اقتصادی ناشی از نقض تعهّدات قراردادی: مطالعۀ تطبیقی در حقوق قراردادهای تجاری بین المللی، فقه و حقوق ایران', نشریه هنرهای کاربردی, 13(24), pp. 411-438. doi: 10.22075/feqh.2019.18660.2191
مرادی, روح الله, بادینی, حسن, کریمی, عباس, افشارنیا, طیب. قابلیّت جبران ضرر اقتصادی ناشی از نقض تعهّدات قراردادی: مطالعۀ تطبیقی در حقوق قراردادهای تجاری بین المللی، فقه و حقوق ایران. نشریه هنرهای کاربردی, 1400; 13(24): 411-438. doi: 10.22075/feqh.2019.18660.2191

قابلیّت جبران ضرر اقتصادی ناشی از نقض تعهّدات قراردادی: مطالعۀ تطبیقی در حقوق قراردادهای تجاری بین المللی، فقه و حقوق ایران

مطالعات فقه و حقوق اسلامی
مقاله 16، دوره 13، شماره 24، شهریور 1400، صفحه 411-438    اصل مقاله (506.05 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2019.18660.2191
نویسندگان
روح الله مرادی* 1؛ حسن بادینی2؛ عباس کریمی3؛ طیب افشارنیا4
1دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحدۀ عربی (نویسنده مسئول)
2دانشیار حقوق خصوصی دانشگاه تهران، تهران، ایران
3استاد دانشگاه تهران، تهران، ایران
4استادیار حقوق خصوصی، واحد تهران غرب ، تهران ،ایران
تاریخ دریافت: 22 شهریور 1398،  تاریخ بازنگری: 30 مهر 1398،  تاریخ پذیرش: 08 آبان 1398 
چکیده
یکی از مصادیق خسارات قراردادی، خسارت اقتصادی صرف یا عدم النفع قراردادی می­باشد. در حقوق کشورهای غربی، بر مبنای اصل لزوم جبران کامل خسارت و در راستای تحقّق منافع متوقّع و مورد اتّکای متعهدٌ له، حکم به جبران خسارات اقتصادی صرف داده می ­شود. اما در مقابل، قانونگذار ایران در تبصره ماده­ 522 قانون آئین دادرسی مدنی با تأسّی از فقه، حکم به عدم قابلیّت جبران عدم النفع داده است. با توجه به اطلاق این حکم می­ توان گفت عدم النفع قراردادی نیز مشمول این حکم است و قابل جبران نمی ­باشد؛ لکن به دلیل مخالفت این حکم با عرف و رویّه تجاری بین ­المللی، در این مقاله سعی شده همگام با رویّه­ مشابه در حقوق کشورهای غربی و قوانین بین المللی به تبیین لزوم قابلیّت جبران خسارات اقتصادی قراردادی پرداخته و تفسیری موافق با آن از ماده­ 522 قانون آئین دادرسی مدنی ارائه شود؛ چراکه از نظر محقّق این نوع خسارت به متعهّد ناقض منتسب بوده و با عمل وی رابطه سببیّت دارد و از اینرو ارکان مسئولیّت در آن جمع بوده و از قابلیّت جبران برخوردار می ­باشد.
 
کلیدواژه‌ها
ضرر اقتصادی؛ نقض تعهّدات؛ قراردادهای تجاری بین المللی؛ خسارت تبعی
عنوان مقاله [English]
recovable of pure economic loss arise on breach of the contractual obligations The comperative study in the commercial contractual law and religious jurisprudence of Islam and Irania law
نویسندگان [English]
Ruhollah Moradi1؛ Hasan Badini2؛ Abbas Karimi3؛ Teyeb Afsharnia4
1PhD Student in Private Law, Islamic Azad University, Dubai, United Arab Emirates
2Tehran University
3Tehran University
4Tehran University
چکیده [English]
A kind of contractual damages is contractual pure economic loss or death of contractual interests. In the law of vestern countries, regarding to principl full compensation damags and because creating of expectory interst and reliance interst promisee, recovable of pure economic loss is admitted. But inverse, Legislator of IRAn in Waver of 522 Article of civil procedur law is not adimited capability of pur economic loss.
Regarding to term of this article can said that death of contractual interests is inclusive this rule and is not recovable; But because ressitance of this rule to international commercial custem and usage, in thia article is try similar to usage in the vestern countries and international codes is explain necessity of revocable and display councurrent interpretation of 522 Article of civil procedur law; Because According to opinion of author, this kind of damages is related to violated undertaker and is related to her act and therefor ther are elementa of responsibility in the cases and is recovable. 
 
کلیدواژه‌ها [English]
Pure economic loss, breach of obligations, international trade agreements, concequential damage
مراجع

- اصغری آقمشهدی، فخرالدین (1381)، خسارت عدم النفع در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی کالا مصوّب 1980، نامه مفید، 29، 77-94.

- امیری قائم مقام، عبدالمجید (1385)، حقوق تعهّدات، ج2، چ3، تهران: میزان.

- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1425ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج3، چ2، تهران: ارغوان دانش.

- بابایی، ایرج (1381)، شرایط خسارت قابل جبران، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.

- باختر، احمد (1388)، مجموعه آرای اصراری دیوان عالی کشور، چ2، تهران: جنگل.

- بادینی، حسن (1382)، مبانی فلسفی نگرش اقتصادی به حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 62، 91- 135.

- بادینی، حسن (1383)، هدف مسئولیّت مدنی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 66، 55-113.

- بادینی، حسن (1384)، فلسفه حقوق مدنی، تهران: شرکت سهامی انتشار.

- بادینی، حسن (1390)، بررسی تطبیقی قابلیّت جبران ضرر اقتصادی در مسئولیّت مدنی، مجله فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1، 59-78.

- بادینی، حسن (1391)، بررسی تطبیقی مسئولیّت مدنی ناشی از رقابت نامشروع تجاری، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 4، 59-78.

- بادینی، حسن؛ تقی زاده، ابراهیم؛ علیدوستی شهرکی، ناصر؛ پناهی اصانلو، پانته­آ (1395)، تأثیر اصل جبران کامل خسارت در شیوه ­های عینی و انتزاعی ارزیابی خسارت در بیع بین المللی کالا، پژوهش های حقوق تطبیقی، 1، 1-21.

- بادینی، حسن؛ تقی­زاده، ابراهیم؛ علیدوستی شهرکی، ناصر؛ پناهی اصانلو، پانته آ (1396)، خسارت تبعی در بیع بین المللی کالا، فصلنامه تحقیقات حقوقی، 79، 99- 118.

- باریکلو، علی­رضا (1385)، مسئولیّت مدنی، تهران: میزان.

- برمینگهام، ورا (1388)، شبه جرم و مسئولیّت مدنی در حقوق انگلستان،  ترجمه مهدی موسوی، تهران: میزان.

- بهرامی احمدی، حمید (1388)، مسئولیّت مدنی، تهران: میزان.

- پروین، فرهاد (1382)، خسارت معنوی در حقوق ایران، تهران: ققنوس.

- تنکابنی، محمد (1382)، تأسیسات در قواعد فقهی، تهران: دار العلم آیه الله بهبهانی.

- حسینی مراغی، سید میرعبدالفتاح (1425ق)، العناوین، ج1، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.

- حمیتی واقف، احمد علی (1389)، الزامات خارج از قرارداد، تهران: جاودانه، جنگل.

- حیاتی، عباسعلی (1392)، مسئولیّت مدنی، تهران: میزان.

- حلّی(محقّق)، جعفر بن حسن (1425ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، چ2، تهران: دار التفسیر.

- خادم سربخش، مهدی (1394)، نقد و بررسی اصل قابلیّت جبران کلیه خسارات در فقه اسلامی، حقوق ایران و حقوق انگلستان، رساله دکتری در دوره روزانه دانشکده حقوق دانشگاه قم.

- خمینی(امام)، سید روح الله (1403ق)، تحریر الوسیله، ج2، بیروت: دار الصراط المستقیم.

- خوانساری، سید احمد (1405ق)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ج5، قم: اسماعیلیان.

- خوئی، سید ابوالقاسم (1424ق)، منهاج الصالحین(المعاملات)، چ13، قم: مؤسسه إحیاء آثار الامام الخوئی.

- داراب ­پور، مهراب (1387)، مسئولیّت ­های خارج از قرارداد، تهران: مجد.

- دهخدا، علی اکبر (1377)،  لغت­نامه دهخدا، ج2 و7، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.

- ره پیک، حسن (1390)، حقوق مسئولیّت مدنی و جبران ­ها، چ7، تهران: خرسندی.

- ره پیک، سیامک (1388)، خسارت عدم النفع نظریات و مقررات، دیدگاه ­های حقوقی، 42، 25-36.

- ژوردن، پاتریس (1385)، اصول مسئولیّت مدنی، ترجمه: مجید ادیب، چ2، تهران: میزان.

- سلطانی نژاد، هدایت الله (1380)، خسارت معنوی، قم: نور الثّقلین.

- شاهنوش فروشانی؛ محمد عبدالصالح؛ صفری، محسن (1394)، ارزیابی خسارات ناشی از نقض قرارداد و ماهیت مسئولیّت قراردادی، پژوهشنامه حقوق خصوصی عدالت، 4، 79-106.

- شهیدی، مهدی (1385)، اصول قراردادها و تعهّدات، چ4، تهران: مجد.

- صفایی، حسین؛ رحیمی، حبیب الله (1389)، مسئولیّت مدنی، تهران: سمت.

- طباطبائی(صاحب ریاض)، سید علی (1422ق)، ریاض المسائل فی بیان الأحکام بالدلائل، ج12، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.

- عاملی(شهید اول)، محمد بن مکّی (1415ق)، غایه المراد، ج2، چ3، تهران: مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیه.

- عمید، حسن (1362)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر.

- غروی نائینی، میرزا محمدحسین (1433ق)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، تقریر: موسی نجفی خوانساری، ج3، چ3، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.

- غمامی، مجید (1384)، ضرر جبران پذیر از دیدگاه رویّه قضایی، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 70، 261- 276.

- غمامی، مجید (1376)، مسئولیّت مدنی دولت نسبت به اعمال کارکنان خود، تهران: دادگستر.

- قاسم زاده، مرتضی (1388)، الزام ­ها و مسئولیّت مدنی بدون قرارداد، چ8، تهران: میزان.

- قسمتی تبریزی، علی (1394)، اصل جبران کامل زیان، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 13، 135-174.

- کاتوزیان، ناصر (1385)، الزامات خارج از قرارداد، ج1، چ4، تهران: شرکت سهامی انتشار.

- کاتوزیان، ناصر (1385)، قواعد عمومی قراردادها، ج3، چ3،تهران: شرکت سهامی انتشار.

- کاظمی، محمود (1380)، نظریه از دست دادن فرصت در مسئولیّت مدنی، مفصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 53، 185-228.

- کرکی(محقّق)، علی بن حسین (1411ق).جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج6، بیروت: آل البیت لإحیاء التراث.

- لوراسا، میشل (1375)، حقوق مسئولیّت مدنی، ترجمه: محمد اشتری، تهران: حقوقدان.

- معین، محمد (1371)، فرهنگ فارسی، ج1 و3، چ2، تهران: امیرکبیر.

- مهمان نوازان، روح الله (1388)، خسارات قابل جبران در حقوق ایران، تهران: آثار اندیشه.

- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1374)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج37، چ14، تهران: دار الکتب الاسلامیه.

- وطنی، امیر؛ زمانی، قاسم؛ زنگنه شهرکی، جعفر (1394)، امکان جبران کامل خسارات در اصول قراردادهای تجاری بین المللی کالا و حقوق ایران، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، 2، 131-164.

- یزدانیان، علیرضا (1386)، قواعد عمومی مسئولیّت مدنی، تهران: میزان.

- Birks, Peter. (2000). “English Private Law”, V. II, Oxford university press.

- “Chitty on Contracts”. (1999). Vol. 1, Sweet & Maxwell, Twenty-Eighth edition.

-Faure, Michael. (2009). “Tort Law and Economics”, Vol. I, Second Edition.Gomez, Fernando & Hans-Bernd Schafer. (2007). “The Law and Economic of pure Economic Loss”, International Review of Law and Economics, Vol. 27.

- Martin, Elizabth. (2002). “Oxford Dictionery of Law”, Oxford university press, Fifth edition.

- Parisis, Francesco & Vernon Valentine palmer & Mauro Bussani. (2007). “The Comperative law and Economics of Pure Loss”, International Review of Law and Economics, Vol. 27.

- Plamer, Veron Valentin & Mauro Bussani, “Pure Economic Loss”. (2007). Electronic Journal of Comperative Law, Vol. 113.

- Stone, Richard. (2008). “The Modern Law of Contract”, Cavendish, Seven edition.

- Treitel, Guenter. (2003). “The Law of Contract”, Sweet & Maxwell, Eleven edition.

- Harpwood, Vivienne. (2003). “Modern Tort Low”, Cavandish Publishing, Fifth edition.

- Markesinis, B.C & S.F Deakin. (2000). “Tort Law”, Oxford, Clarendon press, third edition.

- Marksinis, Basil & Hanns Unberath. (2002). “The German Law of Tort”, Hart Publishing.

- Salivan, Janet O & Jonathan Hilliard. (2006). “Contract Law”, Oxford University Press.

- Von Bar, Christian & Eric cline & Hans Schulte Nolke, (2009). “Principles, Definations and Rules of Eurpean Private Law”, Sellier European publishers.

- Weir, Tony. (2004). “A Case Book on Tort”,  Sweet & Maxwell, Tenth edition.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 413
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 674


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب