پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,029 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,981 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,415 |
بررسی زیبایی‌شناسی جناس در لیلی و مجنون نظامی گنجوی | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| دوره 12، شماره 25، مهر 1400، صفحه 39-68 اصل مقاله (456.56 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2020.19270.1627 | ||
| نویسندگان | ||
| ایوب امیدی* 1؛ امید جلوداریان* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول) | ||
| 2دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان | ||
| تاریخ دریافت: 18 آذر 1398، تاریخ بازنگری: 19 تیر 1399، تاریخ پذیرش: 23 تیر 1399 | ||
| چکیده | ||
| جناس، یکی از مهم‌ترین صنایع و ترفندهای ادبی است که شعر سبک آذربایجانی را به جوهر حقیقی خود، یعنی زیبایی پیوند می‌زند. نظامی گنجوی، از برجسته‌ترین شاعران فارسی‌زبان است که توانسته به‌طور کامل از ظرفیت‌های جناس در غنای موسیقیایی و زیبایی‌آفرینی آثار خویش بهره گیرد. در کتاب‌های بلاغی و سبک‌شناسی، با وجود ارائة انواع تقسیم‌بندی جناس، اشارة چندانی به کارکردهای زیبایی‌شناسی آن نشده است. از این رو در مقالة حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی، ضمن ارائة بسامد دقیق انواع جناس در منظومة لیلی و مجنون، هنرمندی و توانایی نظامی در زمینۀ بهره‌گیری از کارکردهای مختلف جناس، تحلیل و ارزیابی شده است. با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، درمجموع 1964 مورد از انواع جناس در منظومة لیلی و مجنون یافت شد که از این میان، جناس مضارع با فراوانی 9/35 درصد و لاحق با فراوانی 3/31 درصد، بهترین عرصه برای هنرنمایی نظامی بوده است. نتیجة این پژوهش حاکی از خلاقیت و تنوّع کارکردهای جناس در بافت کلام نظامی است؛ مانند تقویت موسیقی درونی و بیرونی اثر، انسجام لفظی و معنایی سخن، التذاذ ادبی مخاطب به‌سبب درک روابط معنایی اجزای کلام و همنشینی هنری جناس با دیگر صنایع ادبی (تکرار، واج‌آرایی، تضاد و تلمیح) در یک بیت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جناس؛ صنایع لفظی؛ بلاغت؛ نظامی؛ لیلی و مجنون | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Aesthetic study of pun in Leili and majnoon Nezami Ganjavi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ayob Omidi1؛ Omid Jelodarian2 | ||
| 1Phd Student of Shahid Beheshti University | ||
| 2Phd Student of Semnan University | ||
| چکیده [English] | ||
| Pun is one of the most important figures of speech and tricks that link Azerbaijani style poetry to its true essence, beauty. Nezami Ganjavi is one of the most prominent Persian language poets who has been able to make use of all of his pun capacities in musical and aesthetic richness of his works. In rhetorical books and stylistics, despite the presentation of various types of division, there has been little mention of aesthetic functions. Therefore, in the present article, with a descriptive-analytic approach, while presenting the exact frequency of puns in the poetry of Leili and Majnoon, Nezami's skill and ability to utilize various functions of the genus is analyzed and evaluated. According to a total of 1964 studies, a variety of pun were found in Leili and Majnoon, of which the pun mozare with a frequency of 35.9 and pun lahagh with a frequency of 31.3 were the best areas for Nezami's art. The result of this research suggests the creativity and diversity of pun's functions in the context of Nezami's poems like: strengthening the inner and outer music of the work, verbal and semantic coherence of speech, the literary resolution of the audience due to the understanding of the semantic relations of the components of the word, an artistic companion to other figures of speech(repetition, alliteration, allusion, antithesis) in a couplet. Keywords: Pun, Figures of sound, Rhetoric, Nezami Ganjavai, Leili and Majnoon. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Pun, Figures of sound, Rhetoric, Nezami ganjavai, Leili and majnoon | ||
| مراجع | ||
|
- آقا سردار، نجف‌قلی میرزا (1362)، درّۀ نجفی، تصحیح حسین آهی، چ 1، تهران: فروغی. - آق اولی، عبدالحسین (1373)، درر الادب، چ 3، قم: هجرت. - احمدنژاد، کامل (1391)، مقایسۀ ورقه و گلشاه عیوقی با لیلی و مجنون نظامی،مجلة حافظ، شمارۀ 97، صص 36-40 . - اسفندیارپور، هوشمند (1384)، عروسان سخن، چ 2، تهران: فردوس. - ایران‌زاده، نعمت‌الله و راضیه آتشی‌پور (1387)، طرح داستانی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی با تأکید بر روایت شرقی،پژوهش‌نامۀ ادب غنایی، شمارۀ 17، صص 5-32 . - پرونده، سمیّه و احمد طحان (1393)، بررسی آرایه‌های لفظی و معنوی در معارف بهاء وَلد، فصلنامة مطالعات زبانی و بلاغی، سال 5، شمارۀ 10، صص 23-48. - تجلیل، جلیل (1371)، جناس در پهنة ادب فارسی، چ 2، تهران: مؤسّسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. - ترابی، سید محمّد (1384)، نگاهی به تاریخ ادبیات ایران از روزگار پیش از اسلام تا اوایل قرن هفتم، چ 2، تهران: ققنوس. - حمیدیان، سعید (1373)، آرمان‌شهر زیبایی، چ 1، تهران: قطره. - دودانگه، محرّم‌علی (1390)، گفت‌وگو در خمسۀ نظامی با تأکید بر مثنوی‌های خسرو و شیرین و لیلی و مجنون، کتاب ماه ادبیات، شمارۀ 167، صص 21-35 . - رادویانی، محمّد بن عمر(1362)، ترجمان‌البلاغه، تصحیح احمد آتش، چ 2، تهران: اساطیر. - رازی، شمس‌الدین محمّد بن قیس (1360)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، تصحیح محمّد قزوینی، چ 3، تهران: زوار. - رزّاقی، علی و همکاران (1398)، شگردهای بدیع لفظی در داستان‌نامۀ بهمنیاری و ضرب‌المثل‌های مازندرانی، فصلنامة مطالعات زبانی و بلاغی، سال 10، شمارۀ 19، صص 161-186. - رضایی اَردانی، فضل‌الله (1387)، نقد تحلیلی- تطبیقی منظومۀ خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی گنجوی،پژوهش‌نامۀ ادب غنایی، شمارۀ 11، صص 87-112. - ساغروانیان، جلیل (1369)، فرهنگ اصطلاحات زبان‌شناسی، مشهد: نیما. - شمیسا، سیروس (1386)، نگاهی تازه به بدیع، چ 2، تهران: میترا. - شمیسا، سیروس (1388)، سبک‌شناسی شعر، چ 4، تهران: میترا. - صفا، ذبیح‌الله (1388)، تاریخ ادبیات ایران، چ 27، تهران: ققنوس. - طهرانی ثابت، ناهید و تقی پورنامداریان (1390)، نگاهی دیگر به جناس، مجلة فنون ادبی، شمارة 1، صص 21-28. - فشارکی، محمّد (1389)، نقد بدیع، چ 4، تهران: سمت. - کزازی، میر جلال‌الدین (1373)، زیباشناسی سخن پارسی (بدیع)، چ 1، تهران: مرکز. - گرکانی، محمّدحسین شمس‌العلماء (1377)، ابدع البدایع، به اهتمام حسین جعفری و مقدمة جلیل تجلیل، چ 1، تبریز: احرار. - مازندرانی، محمّدهادی بن محمّدصالح (1376)، انوارالبلاغه، به کوشش محمّدعلی غلامی‌نژاد، چ 1، تهران: قبله. - مرتضایی، سیدجواد و سید محسن حسینی (1395)، نگرشی نو به جناس در قصاید خاقانی به‌عنوان مختصّه‌ای سبکی، فصلنامة مطالعات زبانی و بلاغی، سال 7، شمارۀ 14، صص 193-218. - معین، محمّد (1384)، تحلیل هفت‌پیکر نظامی، چ 1، تهران: معین. - نجفی، ابوالحسن (1382)، مبانی زبان‌شناسی، تهران: نیلوفر. - نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1376)، گنجینة حکیم نظامی گنجه‌ای، تصحیح حسن وحید دستگیری، چ 2، تهران: قطره. - نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف(1385)، لیلی و مجنون، تصحیح حسن وحید دستگیری، چ 1، تهران: زوّار. - واعظ کاشفی سبزواری، کمال‌الدین حسین (1369)، بدایع الافکار فی صنایع الاشعار، تصحیح و توضیح میر جلال‌الدین کزّازی، چ 1، تهران: مرکز. - وحیدیان کامیار، تقی (1383)، بدیع از دیدگاه زیبایی‌شناسی، چ 1، تهران: سمت. - وطواط، رشیدالدین محمّد (1362)، حدایق السحر فی دقایق الشعر، تصحیح عباس اقبال، تهران: طهوری. - همایی، جلال‌الدین (1364)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، ج 1 و 2، چ 1، تهران: توس. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 664 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 444 |
||