پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,028 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,888 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,359 |
امکان سنجی استناد به ادلّه غیر قانونی برای اثبات جرم در فقه و حقوق موضوعه ایران | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 20، دوره 13، شماره 25، آذر 1400، صفحه 497-524 اصل مقاله (474.7 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2021.24031.2955 | ||
| نویسنده | ||
| وحید نکونام* | ||
| استادیار ،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه حضرت معصومه(س) ،قم ، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 30 تیر 1400، تاریخ بازنگری: 03 آبان 1400، تاریخ پذیرش: 10 آبان 1400 | ||
| چکیده | ||
| ادلّه اثبات جرم، موضوعی اساسی در نظام های حقوقی مختلف است و حسب آن که رویکرد حاکم بر طرق اثبات دعوی، سیستم ادلّه قانونی و یا اقناع وجدان قاضی باشد این ادلّه متفاوت است؛ لیکن در هر دو سیستم، بحث اساسی، مشروعیّت تحصیل دلیل است؛ یعنی صِرف قانونی بودن دلیل کافی نبوده بلکه لازم است تحصیل آن نیز با ابزارها و شیوه های مشروع صورت پذیرد. از منظر فقهی، حکم تکلیفی تحصیل ادلّه از طرق غیر شرعی، حرمت است و سیستم قضایی نباید در جهت اثبات جرم از هر روش غیر قانونی بهره جوید اما در خصوص حکم وضعی آن، یعنی اعتبار ادلّه غیر قانونی در اثبات جرم باید قائل به تفصیل شد. در مواردی به طور مسلّم، شیوه تحصیل دلیل، اعتبار آن را از بین می برد مانند اقراری که با شکنجه حاصل شده باشد، اما در مواردی که این امر خللی در کاشفیّت آن به وجود نمی آورد به جهت وجود دیدگاه های مختلف، موضوع دقیق و قابل بحث می باشد. در حقوق ایران، به رغم تحولّات قانونی قابل دفاعی که در حوزه ادلّه اثبات جرم و دادرسی کیفری صورت گرفته است مقرّره صریح و قاطعی در این خصوص وجود ندارد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، به بررسی تأثیرگذاری تحصیل دلیل از طریق نامشروع در کاشفیّت جرم می پردازیم و در این راستا ادلّه بحث، به تفکیک مورد تدقیق قرار گرفته و نهایتاً دیدگاه مختار از منظر فقهی بیان می گردد. از منظر حقوقی نیز ضمن تبیین قوانین موجود، رویکرد رویه قضایی در این خصوص ارزیابی می شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادله اثبات؛ دلیل غیر قانونی؛ قضای اسلامی؛ اقناع وجدان قاضی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Feasibility study of citing illegal evidence to prove a crime in Iranian jurisprudence and law | ||
| نویسندگان [English] | ||
| vahid nekoonam | ||
| Professor, Faculty of Humanities , University of Hazrat.e.masoumeh, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Evidence of guilt is a fundamental issue in different legal systems, and it varies depending on whether the approach to proving a claim is a system of legal evidence or convincing a judge's conscience, but in both systems the basic issue is the legitimacy of reason; That is, the mere fact that it is legal is not enough, but it is necessary to study it with legitimate tools and methods. From the jurisprudential point of view, obtaining evidence through illegitimate means is forbidden, and the judicial system should not use any illegal method to prove a crime, but the validity of illegal evidence in proving a crime should be elaborated. In some cases, the method of education certainly destroys the reason for its validity, such as confessions obtained through torture, but in cases where this does not interfere with its discovery, due to the existence of different views, the subject is accurate and debatable. In Iranian law, despite the defensible legal developments that have taken place in the field of evidence and criminal proceedings, there is no explicit and decisive provision in this regard. In this research, in a descriptive-analytical method, we examine the effect of obtaining evidence through illegitimacy in the detection of crime, and in this regard, the arguments of the discussion are examined separately and finally, an independent view is expressed from a jurisprudential point of view. From a legal point of view, while explaining the existing laws, the approach of judicial procedure in this regard is evaluated. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Evidence, Illegal Reason, Islamic Judiciary, Persuasion of Judge's Conscience | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم.
- آشوری، محمد (1398)، آئین دادرسی کیفری، ج2، تهران: سمت.
- ابو یوسف، یعقوب بن ابراهیم (1399ق)، الخراج، بیروت: دار المعرفه.
- اردبیلى(مقدّس)، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، ج12، قم: مؤسسه النشر الاسلامى.
- ارسطا، محمدجواد؛ بهادری جهرمی، علی (1393)، حکومت اسلامی- معیار تشخیص و شاخصه‌های عملی، فصلنامه دانش حقوق عمومی، 7، 27-46.
- اصفهانی، محمدباقر (1412ق)، بیست و پنج رساله فارسی، قم: کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی(ره).
- اصفهانى(فاضل هندی)، محمد بن حسن (1416ق)، کشف اللثام عن قواعد الاحکام، ج10، قم: مؤسسه النشر الاسلامى.
- امامی، مسعود (1393)، اعتبار ادلّه اثبات حاصل از راه های غیر شرعی، مجله فقه اهل بیت، 77، 102-122.
- بهجت(آیه الله)، محمدتقی(1426ق)، جامع المسائل، ج2، قم: دفتر حضرت آیه الله بهجت(ره).
- بهجت(آیه الله)، محمدتقى (1428ق)، استفتائات، ج4، قم: دفتر حضرت آیه الله بهجت(ره).
- تدیّن، عباس (1388)، تحصیل دلیل در آئین دادرسی کیفری، تهران: میزان.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1394)، ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج28، قم: مؤسسه آل البیت(ع).
- حسینی تهرانى، سید محمدحسین (1421ق)، ولایت فقیه در حکومت اسلام، ج4، مشهد: علامه طباطبائى.
- حسینی شیرازی، سید محمد (1409ق)، الفقه، ج47، بیروت:دار العلوم.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1411ق)، تبصره المتعلّمین، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1413ق)، مختلف الشیعه، ج9، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حلّى، حسین (1415ق)، بحوث فقهیّه، قم: مؤسسه المنار.
- خالقی، علی (1394)، آئین دادرسی کیفری، ج2، تهران: شهر دانش.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1387)، منهاج الاصول، ج2، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
- خمینى(امام)، سید روح الله (1422ق)، استفتائات ، ج3، قم: مؤسسه النشر الاسلامى.
- خوانساری، سید احمد (1405ق)، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ج7، قم: اسماعیلیان.
- زراعت، عباس (1382)، شرح قانون مجازات اسلامی ـ بخش تعزیرات، تهران: ققنوس.
- سبزواری، سید عبدالاعلی (1413ق)، مهذّب الاحکام، ج28، قم: مؤسسه المنار.
- ستاد مبارزه با مواد مخدّر، کمیته حقوقی و قضایی (1382)، اولین کارگاه سراسری علمی کاربردی قضات دادگاه های انقلاب اسلامی کشور در امر مبارزه با مواد مخدر، تهران: مربع آبی.
- سید مرتضى(علم الهدی)، على بن حسین (1415ق)، الانتصار فی انفرادات الإمامیه، قم: مؤسسه النشر الاسلامى.
- سیدزاده ثانی، سید مهدی؛ جوان جعفری بجنوردی، عبدالرضا؛ دانشجو، بتول (1396)، شکنجه در موارد اضطرار از منظر قرآن کریم، قرآن، فقه و حقوق اسلامی، 7، 7-38.
- شحده، احمد زکی (1439ق)، آلاثار المترتبه علی استبعاد الادلّه المتحصله بطریق غیر مشروعه فی القانون الجنایی الفلسطینی دراسه المقارنه باحکام الشریعه الاسلامیه، ماجستیر القانون العام، الجامعه الاسلامیه بغزه.
- صبوری، مهدی (1394)، قاعده رد ادلّه در ایالات متحده و مقایسه آن با ضمانت اجراهای مشابه در حقوق ایران، مجله آموزه های حقوق کیفری، 9، 129-154.
- صورت مذاکرات مجلس بررسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران(1364)، تهران: اداره کل فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
- طبسی، نجم الدین (1393)، مبانی فقهی جاسوسی و ضد جاسوسی، قم: مرکز تخصصی ائمه اطهار علیه السلام.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، الخلاف، ج5، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج8، تهران: المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
- عاملى(شهید اول)، محمد بن مکّی (1417ق)، الدروس الشرعیه فی فقه الإمامیه، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامى.
- فاضل لنکرانی، محمد(1421ق)، تفصیل الشریعه - قصاص، قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
- کاشف الغطاء، محمدحسین (1359ق)، تحریر المجلّه، ج8، نجف: المکتبه المرتضویه.
- کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج5، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- گلدوزیان،ایرج (1382)، ادلّه اثبات دعوا، تهران: میزان.
- محمدی، حمید (1384)، یک رای یک تجربه صحنه سازی برای وقوع جرم خلاف مقررات است، مجله قضاوت، ۳۰ ،17-19.
- معاونت آموزش قوه قضائیه، گنجینه آراء فقهی قضایی، بی تا، دفتر آموزش روحانیون و تدوین متون فقهی.
- مکارم شیرازى، ناصر (1418ق)، أنوار الفقاهه - کتاب الحدود و التعزیرات، قم: مدرسه الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام.
- منتظری نجف آبادی، حسینعلى (1409ق)، مبانى فقهى حکومت اسلامى، ج3، قم: کیهان.
- موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا (1412ق)، الدّر المنضود فی احکام الحدود، ج2، قم: دار القرآن الکریم.
- موسوی گلپایگانی،سید محمد رضا (1409ق)، مجمع المسائل، ج3، قم: دار القرآن الکریم.
- مولودی، محمد؛ حاجی عزیزی، بیژن؛ حمزه هویدا، مهدی (1393)، تحلیل انتقادی ماهیت ادلّه تحمیلی در حقوق اثبات دعوا، مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی،10، 191-210.
- مؤذن زادگان، حسنعلی؛ محمدکوره پز، حسین (1395)، ضمانت های اجرایی نقض حقوق شهروندی در فرآیند تحقیقات پلیسی، آموزه های حقوق کیفری، ۱۱، 53-86
- نائینى، میرزا محمد (1418ق)، رساله الصلاه فی المشکوک، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج41، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- واقدی، محمد بن عمر(1409ق)، المغازی، ج1، بیروت: مؤسسه الأعلمی.
-Murphy, Jeffries, Coleman, Jules (1989), Philosophy of law, London: Westview press . -Walker, Nigel (1985), Sentencing Theory law and practice, London: Butterworth. -Samaha, Joel (1996), criminal procedure, Minneapolis: West publishing company. -Rho, Hyeon-Ju (2011), The Exclusionary rule in china and a closer look at the dynamics of reformn, International law and politics, Issue. 43, pp.429-439. -Ferdico, John N; Fradella , Henry F; Totten, Christopher D (2009), criminal procedure for the criminal professional, Boston: Wadsworth Cengage learning. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,109 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 781 |
||