پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,029 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,982 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,415 |
بررسی فقهی حقوقی قصاص پدر در جنایت علیه کودکان متولّد از اسپرم اهدایی | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 11، دوره 14، شماره 27، تیر 1401، صفحه 255-274 اصل مقاله (330.84 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2022.25785.3146 | ||
| نویسندگان | ||
| جعفر سلمان زاده1؛ رقیه صادقی رام* 2 | ||
| 1استادیار فقه و حقوق خصوصی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران (نویسندة مسئول) | ||
| 2مدرس حقوق جزاوجرم‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 13 دی 1400، تاریخ بازنگری: 04 بهمن 1400، تاریخ پذیرش: 05 بهمن 1400 | ||
| چکیده | ||
| انسان، موجودی اجتماعی است و با توجه به پذیرش زندگی اجتماعی، ملزم به رعایت حقوق دیگران در جامعه است. یکی از حقوق اساسی انسان‌ها، حقّ حیات است. قانون مجازات اسلامی، به تبع فقه امامیّه، با تأکید بر حقّ حیات، مجازات قصاص را برای جنایات عمدی تعیین کرده است؛ اما چنان‌که این جنایات از سوی پدر بر فرزند اعمال شود، قصاص ثابت نمی‌شود. گاه به دلیل استفاده از روش‌های نوین درمان ناباروری، کودکانی با اسپرم اهدایی متولّد می‌شوند که دارای پدری غیر از پدر ظاهری و اجتماعی خود هستند و این مسأله، مشکلاتی را در اجرای این حکم استثنائی به وجود می‌آورد. هدف اصلی این پژوهش بررسی مبنا و علّت حکم عدم ثبوت قصاص و بررسی شمول آن نسبت به صاحب اسپرم و گیرنده اسپرم می‌باشد. روش پژوهش، کتابخانه‌ای و اسنادی، با بهره‌گیری از کتب، مقالات، منابع حقوقی، دینی و مقرّرات داخلی، به روش استدلالی و تحلیلی بوده و پژوهشی کاربردی به شمار می‌رود که می‌تواند راهگشای قانونگذار در تدوین قوانین مناسب تر در تبیین و تعیین دقیق وضعیّت این کودکان باشد. یافته‌ها بیانگر این است که گرچه حقّ استفاده از گامت اهدایی در قوانین ایران به رسمیّت شناخته شده، اما قوانین ایران، در قالب چند ماده معدود، بدون توجه به بسیاری از معضلات ناشی از این موضوع مطرح شده که به دلیل نواقص موجود، در بلند مدّت می‌تواند آثار نامطلوبی بر وضعیّت حقوقی و اجتماعی اشخاص برجا گذارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرزند؛ پدر؛ اسپرم اهدایی؛ قصاص | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The retribution of the father in crimes against children born from donated sperm | ||
| نویسندگان [English] | ||
| jafar Salmanzadeh1؛ Roqaye Sadeghiram2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Law and Political Science, University of Mohaghegh Ardabili | ||
| 2department of law university of mohaghegh ardabili | ||
| چکیده [English] | ||
| Man is a social being and with acceptance of social life, he is obliged to respect the rights of others in society. One of the basic human rights is the right to life. The Islamic Penal Code, in accordance with Islamic jurisprudence, emphasizes the right to life and has determined the punishment of retribution for intentional crimes; however, if these crimes are committed by the father against the child, retribution will not be proven. Sometimes, due to the use of new methods of infertility treatment, children are born with donated sperm that have a father other than their apparent and social father, and this creates problems in the implementation of this exceptional sentence. The main purpose of this study is to investigate the basis and cause of retribution sentence and its inclusion in relation to the owner of the sperm and the recipient of the sperm. The research method is library and documentary, using books, articles, legal, religious sources and internal regulations, in an argumentative and analytical manner and is a practical research that can facilitate the legislator in formulating more appropriate laws to explain and determine the exact status of such children. The findings indicate that although the right to use donated gametes is recognized in Iranian law, Iranian law, in the form of a few articles, addresses many of the problems that arise in the long run due to shortcomings. It can have adverse effects on the legal and social status of individuals. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Child, father, sperm donated, retribution | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم.
- ابن قدامه مقدسی، عبدالرحمن بن محمد (1403ق)، الشرح الکبیر، بیروت: دار الکتاب العربی.
- امامی، اسدالله (1342)، مطالعه تطبیقی نسب در حقوق ایران و فرانسه، رساله جهت اخذ درجه دکتری دانشگاه تهران.
- امامی، سید حسن (1343)، حقوق مدنی، چ2، تهران: اسلامیه.
- امامی، سید حسن (1347)، حقوق مدنی، ج5، چ2، تهران: اسلامیه.
- بارباراجی، کوهن (1376)، ترمینولوژی پزشکی، ترجمه: سید محسن برزی و سید مجید برزی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
- بی‌تا بس، جیمز (1396)، دانشنامه حقوق اخلاق زیستی، ترجمه: محمدجعفر ساعد، تهران: مجد.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1423ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج15، قم: مؤسسه معارف اسلامی.
- حاجی ده‌آبادی، احمد (1400)، جریان یا عدم جریان قاعده درأ در قصاص با تأکید بر قانون مجازات اسلامی 1392، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 25، 177-212.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1412ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج28، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
- حشمتی‌فر، نرجس؛ ربیعی‌نسب، لیلا؛ مظفری، احمد؛ ولایتی، محسن (1398)، محرمیّت در اهدای جنین از نظر فقه مذاهب اسلامی، اخلاق و تاریخ پزشکی، 1، 450-462.
- حیدری، عباس (1387)، شرط انتفای ابوّت در قصاص و امکان تسرّی آن به جدّ پدری، فصلنامه فقه و مبانی حقوق، 11، 177-196.
- خلیلیان، شیدا؛ رضایی، حلیمه (1399)، نگاهی گذرا بر ناباروری و شیوه‌های نوین درمان، فصلنامه آزمایشگاه و تشخیص، 49، 46-53.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1976م)، مبانی تکمله‌المنهاج، ج2، نجف اشرف: مطبعه الآداب.
- دهخدا، علی‌اکبر ( 1377)، لغتنامه دهخدا، ج5، چ2، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
- رضانیا معلم، محمدرضا (1386)، باروری های پزشکی از دیدگاه فقه و حقوق، چ2، قم: بوستان کتاب.
- روشن، محمد؛ حمدالهی، عاصف (1387)، نسب طفل متولّد از رحم جایگزین، پژوهشنامه حقوق اسلامی، 28، 121-192.
- شهیدی، مهدی (1396)، وضعیّت حقوقی کودک آزمایشگاهی در روش‌های نوین تولیدمثل انسانی از دیدگاه فقه و حقوق (مجموعه مقالات)، چ5، تهران: سمت.
- صابونی، محمدعلی (1400ق)، روائع البیان فی تفسیر آیات الأحکام، ج1، چ3، بیروت: مؤسسه مناهل العرفان.
- صانعی، پرویز (1389)، حقوق و اجتماع، چ2، تهران: نو.
- صفایی، حسن؛ امامی، اسدالله (1380)، حقوق خانواده، ج2، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
- صفایی، حسن؛ امامی، اسدالله (1397)، مختصر حقوق خانواده، چ50، تهران: میزان.
- طباطبائی حکیم، سید محسن (1433ق)، منهاج الصالحین، ج2، قم: دار الهلال.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، کتاب الخلاف، ج5، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
- عباسی، محمود (1379)، مجموعه مقالات پزشکی 2، تهران: حقوقی.
- عوده، عبدالقادر (بی تا)، التشریع الجنایی الاسلامی مقارناً بالقانون الوضعی، ج2، بیروت: دار الکتب العربی.
- ملک زاده، فهیمه (1387)، بررسی مسأله لقاح مصنوعی با رویکرد فقهی حقوقی، نشریه فقه و حقوق خانواده، 48، 83-99.
- نایب زاده، عباس (1380)، بررسی حقوقی روش های نوین باروری مصنوعی مادر جانشین (اهدای تخمک/جنین مطالعه تطبیقی حقوق ایران، اسلام و سیستم های حقوقی خارجی)، تهران: مجد.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1376)، جواهر الکلام فی شرائع الاسلام، ج21و42، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامی.
- هاشمی، رعنا؛ عکاظی، آرش (1386)، بررسی باورها و آگاهی زوجین متقاضی اهدای جنین از شرایط طبی و حقوقی اهدای جنین در ایران، مجله علمی پزشکی قانونی، 2، 102-107.
- وطن‌خواه، رضا (1386)، تلقیح مصنوعی از دیدگاه اخلاق و حقوق کیفری، فصلنامه حقوق پزشکی، 1، 133-164. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 400 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 412 |
||