پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,026 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,728 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,156 |
تدابیر پیشگیری از جرائم سایبری با تأکید بر اقدامات پلیسی با رویکردی فقهی | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| دوره 14، شماره 26، فروردین 1401، صفحه 323-358 اصل مقاله (685.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2022.25612.3131 | ||
| نویسندگان | ||
| سید جمال موسوی1؛ محمد روحانی مقدم* 2؛ مریم آقائی بجستانی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران | ||
| 2دانشیارگروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران(نویسنده مسئول) | ||
| 3دانشیارگروه فقه و مبانی حقوق اسلامی ،واحد سمنان،دانشگاه آزاد اسلامی،سمنان ،ایران | ||
| تاریخ دریافت: 26 مهر 1400، تاریخ بازنگری: 10 دی 1400، تاریخ پذیرش: 13 دی 1400 | ||
| چکیده | ||
| جرائم سایبری از جمله جرائمی است که مولود جامعه تکنولوژیک و مدرن می باشد و به همین دلیل، ابهامات زیادی در باب ماهیّت و پیشینه اینگونه جرائم از یک سو، و ویژگی های این جرائم و مرتکبان آنها از سوی دیگر وجود دارد. با عنایت به این ابهامات و نیز تفاوت های موجود بین جرائم سایبری و سایر جرائم، پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری اقدامات پلیسی خاصّی را می طلبد. از جمله اقدامات پیشگیرانه در این خصوص می توان به حضور مؤثر پلیس در عرصه سایبری، آموزش همگانی و ارائه آموزش های خاص به افراد و سازمان هایی که در معرض جرم سایبر ی قرار دارند اشاره کرد. مواجهه با جرائم سایبری وپی جویی آنها از سوی پلیس، تخصّص ها و مراحل خاصّی را می طلبد؛ چراکه جرائم سایبر ویژگی هایی دارند که صحنه جرم آنها به گونه ای است که مأموران در صحنه جرم، علاوه بر اقدامات عمومی صحنه جرم باید اقدامات ویژه ای را نیز انجام دهند. بعد از مفهوم شناسی تحقیق و روش شناسی نسبت به رویکرد فقه حکومتی، گزاره ها و قواعد فقهی متعدّدی در اثبات حکم به وجوب ایجاد تمام ابعاد امنیّت در فضای سایبر از سوی حکومت اسلامی از جمله: قاعده التعزیر بما یراه الحاکم، حرمت حفظ کتب ضلال، حدّ محاربه و اخافه عمومی، حرمت تدلیس، نجش و اجحاف در تجارت، حرمت نقض حریم خصوصی و عدم ضمان به سبب دفع مطّلع بر حریم غیر و قاعده نفی سبیل مستند دانسته شدند. در نتیجه وجوب ایجاد امنیّت اعتقادی و مذهبی، امنیّت اخلاقی، امنیّت روانی، امنیّت آبرویی، امنیّت مالی و اقتصادی، امنیّت حریم خصوصی، امنیّت جانی و امنیّت اطّلاعات محرمانه ملّی در فضای سایبر به اثبات رسیده و بر اساس رویکرد فقه حکومتی و تمدّنساز، علاوه بر رفتارهای سلبیِ حکومت، انجام رفتارهای ایجابی نیز ضروری دانسته شده است؛ لذا در این مقاله با روشی توصیفی- تحلیلی، ضمن بر شمردن اقدامات پلیسی در صحنه جرائم الکترونیکی، با عنایت به قانون جرائم رایانه ای به تبیین مهم ترین این جرائم پرداخته شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جرائم سایبری؛ اقدامات پلیسی؛ تدابیر پیشگیرانه؛ رویکرد فقه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Cybercrime prevention measures with emphasis on police actions with a jurisprudential approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sayyd Jamal Mosavi1؛ Mohammad Rohani Moghaddam2؛ Maryam Aqai Bejestani3 | ||
| 1PhD Student, Department of Criminal Law and Criminology, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran | ||
| 2Associate Professor Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Semnan Branch ,Islamic Azad University , Semnan ,Iran | ||
| 3Associate Professor Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Semnan Branch ,Islamic Azad University , Semnan ,Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Cybercrime is one of the crimes that are born of the technological and modern society, and for this reason, there are many ambiguities about the nature and background of such crimes on the one hand, and the characteristics of these crimes and their perpetrators on the other hand. Given these ambiguities, as well as the differences between cybercrime and other crimes, preventing and combating cybercrime requires special police action. Preventive measures in this regard include the effective presence of the police in the field of cyber, public education and providing special training to individuals and organizations that are exposed to cybercrime. Dealing with cybercrime and its pursuit by the police requires special skills and steps; Because cybercrime has features that the crime scene is such that officers at the crime scene, in addition to general crime scene actions must also take special actions. After the semantics of research and methodology on the approach of government jurisprudence, several propositions and rules of jurisprudence in proving the ruling on the necessity of creating all aspects of security in cyberspace by the Islamic government, including: The limit of moharebeh and public intimidation, the sanctity of forgery, impurity and injustice in business, the sanctity of violating privacy and lack of guarantee due to the known repulsion of the privacy of others and the rule of denying the mustache were documented. As a result, the necessity of creating religious security, moral security, psychological security, security of security, financial and economic security, security of privacy, security of life and security of national confidential information in cyberspace has been proven and based on the approach of governmental jurisprudence. In addition to negative behaviors of the government, positive behaviors have also been considered necessary; Therefore, in this article, with a descriptive-analytical method, while enumerating police actions in the field of electronic crimes, with reference to the law of computer crimes, the most important of these crimes have been explained. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Cybercrime, Police actions, Preventive measures, Jurisprudence approach | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم.
- آیکو، دیویدجی (1383) ، راهکارهای پیشگیری و مقابله با جرایم رایانهای، ترجمه: اکبراسترکی و محمدصادق روز بهانی و تورج ریحانی و راحله الیاسی، تهران: معاونت پژوهش دانشگاه علوم انتظامی.
- احمدوند، علی محمد؛ عطایی جعفری، امیر مسعود (1383)، «نقش و راهبرد فنّاوردی اطلاعات در سیستم پلیس و فضاهای مجازی جرایم در ایران»، دو ماهنامه توسعه علوم انسانی، 3، 5-28.
- اردبیلی، محمدعلی (1385)، حقوق جزای عمومی، ج1، تهران: میزان.
- اسماعیلی، محسن؛ نصراللهی، محمدصادق (1395)، «پالایش فضای مجازی، حکم و مسائل آن از دیدگاه فقهی»، مجله پژوهشی دین و ارتباطات، 49، 53-80.
- انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1431ق)، کتاب المکاسب، ج1و2، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
- باستانی، برومند (1383)، جرایم کامپیوتری و اینترنتی جلوهای نوین از بزهکاری، تهران: بهنامی.
- بای، حسینعلی؛ پورقهرمانی، بابک (1388)، بررسی فقهی حقوقی جرایم رایانهای، قم: پژهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- پرویزی، رضا (1381)، ابرار اقتصادی، 1 و 2 و 8 و 23/7/81، جرایم کامپیوتری و اینترنتی.
- تراب زاده، حسین (1388)، بررسی صحنههای جرم الکترونیکی، 6، 110-140.
- تمیمی آمدی، عبدالواحد (1410ق)، غررالحکم و درر الکلم، قم، دارالکتب الاسلامی.
- جاویدنیا، جواد (1387)، جرایم تجارت الکترونیکی، تهران: خرسندی.
- جوان جعفری، عبدالرضا (1389)، جرایم سایبر و رویکرد افتراقی حقوق کیفری، مجله دانش و توسعه، 34، 171-195.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج12و25، قم: آل البیت.
- حسینی، مهدی؛ برزویی، محمدرضا (1396)، مبانی و مؤلفه های فقهی حمایت از حریم خصوصی افراد در فضای مجازی، مجله پژوهشی مطالعات حقوق بشر اسلامی، 13، 115-137.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1435ق)، المکاسب المحرّمه، ج1و2، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
- دزیانی، محمدحسن (1385)، مقدمهای بر سیاست جنایی ایران در باب جرایم سایبری، ماهنامه قضاوت، 38، 42-48.
- رایجیان اصلی، مهرداد (1388)، قانون جرایم رایانهای: نوآوری ها و کاستی ها، مجله پژوهشهای حقوقی، 15، 409-418.
- رشادتی، جعفر (1391)، عوامل مخدوش کننده صحنه جرم، ماهنامه دادرسی، 96، 3-7.
- رضایی، روح الله (1385)، اعتبار اسناد الکترونیک با توجه به قوانین داخلی و بین المللی، نشریه حقوقی گواه، 6 و 7، 30-40.
- رضوی، محمد (1386)، جرایم سایبری و نقش پلیس در پیشگیری از این جرایم و کشف آنها، مجله دانش انتظامی، 32، 120-140.
- سبحانی تبریزی، جعفر (1386)، فروغ ابدیّت، قم: بوستان کتاب.
- فضلی، مهدی (1389)، مسئولیت کیفری در فضای سایبر، تهران: خرسندی.
- قاجارقیونلو، سیامک (1374)، مطالعه تطبیقی ادله اثبات در محیطهای دیجیتال و ادله کامپیوتری با توجه به حقوق ایران، تهران، سازمان برنامه و بودجه، شورای عالی انفورماتیک کشور.
- کهوند، محمد (1395)، آسیب شناسی شبکه اجتماعی تلگرام، مرکز مطالعات راهبردی فضای مجازی، تهران: دانشکده علوم اجتماعی و فرهنگی دانشگاه جامع امام حسین(ع).
- گاتن، آلنام (1383)، ادله الکترونیکی، ترجمه: مصیّب رمضانی، تهران: دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی.
- محمدی ری شهری، محمد (1389)، میزان الحکمه، ج12، قم: دار الحدیث.
- موسوی بجنوردی، سید حسن (1430ق)، القواعد الفقهیّه، ج1، قم: دلیل ما.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1404ق)، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج21و40و41، چ3، بیروت: دار القلم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 594 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,494 |
||