پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 9,413 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,138,134 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 40,369,878 |
واکاوی تزاحم و کاربرد آن در اصول و فقه با رویکردی بر دیدگاه شهید صدر | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 10، دوره 14، شماره 28، مهر 1401، صفحه 251-274 اصل مقاله (376.24 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2020.20264.2411 | ||
| نویسندگان | ||
| کریم کوخایی زاده* 1؛ عبدالجبار زرگوش نسب2 | ||
| 1استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| 2دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی. دانشکده الهیات و معارف اسلامی. دانشگاه ایلام، ایلام، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 06 اردیبهشت 1399، تاریخ بازنگری: 14 تیر 1399، تاریخ پذیرش: 16 تیر 1399 | ||
| چکیده | ||
| مسأله تزاحم یکی از مسائل مهم علم اصول و از مباحث عقلی است که اصولیان با استفاده از آن می توانند مشکلات تنافی بین احکام در مقام امتثال را حل ّوفصل نمایند. شهید صدر تزاحم را از باب تعارض حقیقی خارج کرده و در باب ورود داخل می داند. از حیث متعلَّق با وجود اختلاف در تقسیم بندی می توان آن را در سه جمله: تزاحم ناشی از عدم قدرت مکلّف، تزاحم ناشی از مقدمیّت حرام برای واجب و تزاحم ناشی از تلازم اتفاقی دو فعل در خارج خلاصه کرد. تزاحم در زمینه احکام و ملاکات به وجود می آید؛ و در صورت مجبور شدن به ترجیح متعلَّق یکی از این دو، ترجیح در مورد اول از وظائف مکلّف ودر مورد دوم به دست مولی می باشد. مقتضای قاعده اولیه در باب تزاحم بین احکام، تخییر و در بین ملاکات تخییر نیست، چون به دست آوردن آنها برای عقل امکان‌پذیر نیست. مهم ترین ثمره تعادل و تساوی بین دو حکم متزاحم، وحدت و تعدد مجازات است. اگر متزاحمان از حیث اهمیت مساوی نباشند، حکمی که مهم تر است بر دیگری مقدّم می شود؛ بنابراین، اصولیان مرجّحات متعددی را برحسب متعلّقات حکم ذکر نموده‌اند که هر کدام از این موارد، دارای آثار زیادی در ابواب مختلف فقه است. از آنجا که علما در خصوص مجرای تزاحم و اقسام آن و مسؤول تشخیص و راه های علاج آن اختلاف نظر دارند بررسی آن دارای اهمیّت بسزایی است؛ لذا نگارندگان با روش توصیفی- تحلیلی به ابعاد گوناگون آن پرداخته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تزاحم؛ تعارض؛ تزاحم حکمی؛ جهات مرجّحه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Explaining the Contradiction and its application in principles and jurisprudence with an approach to the perspective of shahid Sadr | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Karim Kokhaiizadeh1؛ Abdolgabar Zargoshnasab2 | ||
| 1Ilam University | ||
| 2IlamUniversity | ||
| چکیده [English] | ||
| Interference is the important issue in methodology and intellectual debate by which Usulis can solve problems of the contradiction among edicts in obedience position. Shahid Sadr has excluded the interference from real conflict and included it in the entry part. From the view point of object of association , despite of difference in dividing , it can be summarized in three sentences: interference from lack of capacity of legally commanded person(mokallaf) , interference from precedence of unlawful issue for obligatory and interference from casual correlative two external act Conflict arises in the field of rules and criteria ; when preference of object of association of one of them is forced , the preference in the first issue( edicts) of duties of the legally commanded person and the second issue ( common basis) is by the master. The requirement of the primary rule in the interference among edicts is disambiguation and it is not among common basis, because, it is impossible to gain the intellect. The most important result of balance and equality between two interference edicts is unity and plurality of punishments. If interfered edicts are not equal importantly , the edict which is more important precedes other one. However, Usulis have mentioned different preferable edicts in terms of object of association of edict, each of them has many effects in different issues of urisprudence. Since jurists have difference in interference and its categories and are responsible for it and its correction ways , it is important to investigate it; thus, authors have investigated it by descriptive-analytic method. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tazahom, Conflict, Tazahom between Rulings, Preferred Directions | ||
| مراجع | ||
|
- آخوند خراسانى، محمدکاظم بن حسین (1409ق)، کفایه الأصول، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، ج12، چ13، تحقیق: علی شیری، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- انصارى(شیخ)، مرتضى بن محمدامین (1404ق)، مطارح الأنظار، تقریر: میرزا ابوالقاسم کلانترى تهرانی، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- انصارى(شیخ)، مرتضى بن محمدامین (1428ق)، فرائد الأصول، چ9، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
- جوهرى، اسماعیل بن حماد (1410ق)، الصحاح - تاج اللغه و صحاح العربیه، ج5، بیروت: دار العلم للملائین.
- حسینی روحانى، سید محمدصادق (1382)، زبده الأصول، ج3، چ2، تهران: حدیث دل.
- حکیم، محمدتقى بن محمد سعید (1418ق)، الأصول العامه فی الفقه المقارن، چ2، قم: مجمع جهانی اهل بیت(ع).
- حیدرى، على نقى (1412ق)، اصول الاستنباط، قم: لجنه اداره الحوزه العلمیه.
- خمینى(امام)، سید روح اللّه (بی تا)، تحریر الوسیله، ج1، قم: دار العلم.
- خوئى، سید ابوالقاسم (1417ق)، محاضرات فی أصول الفقه، ج3، چ4، قم: دار الهادى.
- خوئى، سید ابوالقاسم (1422ق)، مصباح الأصول، ج2، تقریر: محمد سرور بهسودى، قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی(ره).
- شیری، مهرزاد؛ باقری، احمد؛ خورسندیان، محمدعلی (1394)، تعارض در قرارداد و کارآیی قواعد اصولی در تفسیر آن، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 12، 155- 184.
- صدر، سید محمدباقر (1426ق)، بحوث فی علم الأصول، تقریر: سید محمود هاشمى شاهرودى، ج7، چ3، قم: مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت علیهم السلام.
- طباطبائى حکیم، سید محمدسعید (1414ق)، المحکم فی أصول الفقه، ج6، قم: مؤسسه المنار.
- طباطبائى حکیم، سید محمدسعید (1428ق)، الکافی فی أصول الفقه، چ4، بیروت: دار الهلال.
- طباطبائى یزدى، سید محمدکاظم (1409ق)، العروه الوثقى، ج1و2، چ2، بیروت: مؤسسه الأعلمی.
- فاضل موحدی لنکرانى، محمد (1422ق)، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله(الحدود)، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام.
- فراهیدى، خلیل بن احمد (1410ق)، کتاب العین، ج3، چ2، قم: هجرت.
- مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى (1389)، فرهنگ نامه اصول فقه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- مظفّر، محمدرضا (1421ق)، اصول الفقه، چ2، قم: فیروزآبادی.
- ملکى اصفهانى، مجتبى (1379)، فرهنگ اصطلاحات اصول، قم: عالمه.
- نائینى، محمدحسین (1352)، فوائد الاصول، تقریر: محمدعلی کاظمى خراسانى، ج1و4، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- نجفى(صاحب جواهر)، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج12، چ7، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,033 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 614 |
||