پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 653 |
| تعداد مقالات | 9,565 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,469,207 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,928,789 |
تحلیل انتقادی نظریّه انحصار الفاظ ایجاب در عقد نکاح | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 11، دوره 14، شماره 28، مهر 1401، صفحه 275-302 اصل مقاله (593.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2021.23185.2842 | ||
| نویسنده | ||
| زینب محمدزاده* | ||
| استادیار پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 29 فروردین 1400، تاریخ بازنگری: 14 شهریور 1400، تاریخ پذیرش: 21 شهریور 1400 | ||
| چکیده | ||
| مشهور فقهای امامیه بر این باورند که در عقد نکاح، معاطات جایز نیست و انعقاد این عقد، علاوه بر قصد و رضای طرفین، نیازمند صیغه ایجاب و قبول است. ایشان در صیغه قبول، بر عدم انحصار آن به الفاظ خاص اتفاق دارند و قبول را با هر لفظی که دلالت بر رضایت زوج دارد صحیح می دانند، اما صیغه ایجاب را تنها منحصر در برخی الفاظ خاص دانسته اند. در مقابل این دیدگاه، فقهای اهل سنّت، در عقد نکاح همچون سایر عقود، لفظ ایجاب را منحصر به الفاظ قرآن و سنّت ندانسته اند و هر لفظی که دلالت بر مقصود کند را مفید عقد می دانند. دیدگاه مذکوربا توجه به جریان این حکم در سایر عقود و استثنا شدن عقد نکاح در دیدگاه رقیب، قابل تأمّل است. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی، به ارزیابی مجدّد ادله انحصار صیغه ایجاب در عقد نکاح پرداخته و دیدگاه مشهور فقهای امامیه را در بوته نقد قرار می دهد. در این راستا از مطالعه تطبیقی آراء و فتاوای علمای اهل تسنّن و ادله ایشان در این خصوص نیز بهره برده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقد نکاح؛ صیغه ایجاب؛ قصد؛ رضا؛ توقیفی بودن نکاح | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Critical analysis of the famous theory of Imami jurists in monopolizing the words of the marriage contract | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zeinab Mohammadzade | ||
| Research institute of Imam Khomeini and Islamic Revolution,Tehran,iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Well-known Imami jurists believe that marriage contract, are not permissible by conduct. in addition to the intention and consent of the parties, requires the form of offer and acceptance. In the form of acceptance, they agree that it is not exclusive to certain words and accept the correct with any word that indicates the consent of the couple, but they have considered the form of offer only in certain specific words. Contrary to this view, Sunni jurists, in marriage, like other contracts, have not considered the word of offer to be limited to the words of the Qur'an and Sunnah, and consider any word that indicates a purpose to be useful in marriage. This view can be considered the flow of this ruling in other contracts and the exception of marriage in the rival view. This article re-evaluates the reasons for the monopoly of the form of offer in marriage and criticizes the famous view of Imami jurists. In this regard, he has benefited from a comparative study of the opinions and fatwas of Sunni scholars and their arguments in this regard. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Marriage contract, affirmative form, intent, satisfaction, Suspending of the marriage | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم.
- آمدی، علی بن محمد (بی تا)، الإحکام فی اصول الأحکام، ج2، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- ابن تیمیه، أحمد بن عبد الحلیم (1408ق)، الفتاوی الکبری، ج5، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- ابن تیمیه، أحمد بن عبد الحلیم (1416ق)، مجموع الفتاوی، ج29، مدینه: مجمع الملک فهد لطباعه المصحف الشریف.
- ابن جبرین، عبد الله بن عبد الرحمن (بی تا)، شرح أخصر المختصرات، ج3، بی جا: بی نا.
- ابن حزم اندلسی، علی بن احمد (1406ق)، الناسخ و المنسوخ فی القرآن الکریم، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- ابن قدامه مقدسی، عبدالرحمن بن محمد (بی تا)، الشرح الکبیر على متن المقنع، ج7، قم: دار الکتاب العربی.
- اراکی، محسن (1427ق)، دراسه حول حکم المعاطات فی النکاح، فقه اهل بیت عربی، مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی، 43، 63-80.
- اردبیلی(محقّق)، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج1، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- الزحیلی، وهبه (بی تا)، الفقه الإسلامی و ادلّته، ج4، چ4، دمشق: دار الفکر.
- انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1415ق) کتاب النکاح، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
- انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1415قa)، کتاب المکاسب، ج3، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1412ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج2، قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج7، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
- حجاوی حنبلی، موسی بن احمد (بی تا)، شرح زاد المستقنع، ج9، بی جا: بی نا.
- حسینی عاملی، سید جواد (1419ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، ج4و12، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حسینی مراغی، سید میر عبدالفتاح (1417ق)، العناوین الفقهیه، ج2، چ2، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1388ق)، تذکره الفقهاء، ج2، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- حلّی(محقّق)، جعفر بن حسن (1409ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، چ2، تهران: استقلال.
- حمیری، نشوان بن سعید (1420ق)، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، ج5، بیروت: دار الفکر المعاصر.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1390)، تحریرالوسیله، ج2، چ2، نجف اشرف: الآداب.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1382ق)، مصباح الفقاهه، ج3، چ2، قم: سید الشهداء.
- ریان، احمد علی طه (بی تا)، فقه الأسره، بی جا: بی نا.
- سبحانی تبریزی، جعفر (1416ق)، نظام النکاح فی الشریعه الاسلامیه الغرّاء، ج1و2، قم: مؤسسه الامام الصادق(ع).
- سدیس، محمد بن عبدالعزیز (1425ق)، مقدمات النکاح، ج1، مدینه: الجامعه الاسلامیه.
- سید مرتضی(علم الهدی)، علی بن حسین (1417ق)، مسائل الناصریات، تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
- سیوری حلّی، جمال الدین مقداد بن عبدالله (1404ق)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، قم: کتابخانه آیه الله العظمی مرعشی نجفی(ره).
- سیوری حلّی، جمال الدین مقداد بن عبدالله (بی تا)، کنزالعرفان فی فقه القرآن، ج2، تهران: المکتبه المرتضویّه لإحیاء الآثار الجعفریّه.
- شبیری زنجانی، سید موسی (1419ق)، کتاب نکاح، ج9، قم: رأی پرداز.
- صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (1403ق)، الخصال، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- طباطبائی حائری، سید محمد مجاهد (بی تا)، کتاب المناهل، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- طباطبائی(صاحب ریاض)، سید علی بن محمد (1418ق)، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، ج10، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
- طوسى(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407قb)، تهذیب الأحکام، ج6، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407قa)، الخلاف، ج4، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- عاملی(شهید اول)، محمد بن مکّی (1414ق)، غایه المراد فی شرح نکت الارشاد، ج3، قم: دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
- عاملی، یاسین عیسی (1413ق)، الاصطلاحات الفقهیه فی الرسائل العملیه، بیروت: دار البلاغه.
- عبدالرحمن، محمود (بی تا) معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیه، ج3، بی جا: بی نا.
- فاضل لنکرانی، محمد (1421ق)، تفصیل الشریعه)نکاح(، قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
- فاضل لنکرانی، محمدجواد (1389)، تلقیح مصنوعی، چ2، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار(ع).
- فخرالمحقّقین، محمد بن حسن بن یوسف (1389ق)، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، ج2، قم: اسماعیلیان.
- قرطبی، شمس الدین محمد بن احمد (1964م)، تفسیر القرطبی، ج13، چ2، قاهره: دار الکتب الاسلامیه.
- کاظمی، جواد بن فضل (بی تا)، مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام، بی جا: بی نا.
- کرکی(محقّق ثانی)، علی بن حسین (1410ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج4و7و12، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث.
- کلینی، محمد بن یعقوب (1388ق)، الکافی، ج5، چ3، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- محمدزاده، زینب؛ نظری توکلی، سعید (1399)، چیستی نکاح دائم و تأثیر آن بر حقوق زوجین، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 23، 287-308.
- مشکینی، علی (بی تا)، مصطلحات الفقه، قم: بی نا.
- مکارم شیرازی، ناصر (1385)، الفتاوی الجدیده، ج3، چ2، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع).
- مکارم شیرازی، ناصر (1424ق)، کتاب النکاح، ج1و5، قم: مدرسه الامام على بن ابی طالب (ع).
- مکارم شیرازی، ناصر (1425ق)، انوارالفقاهه فی احکام العتره الطاهره (کتاب البیع)، ج1، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع).
- مکارم شیرازی، ناصر (1432ق)، أنوار الفقاهه فی احکام العتره الطاهره(کتاب النکاح)، ج1و2، قم: مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع).
- منهاجی أسیوطی، محمد بن احمد (1417ق)، جواهر العقود و معین القضاه و الموقعین و الشهود، ج2، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1362)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج22و29و30، چ7، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- نراقی، مولی احمد بن محمد (بی تا)، مستند الشیعه، ج16، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
- نووی، یحیی بن شرف (1392)، شرح النووی علی المسلم، ج9، چ2، بیروت: دار احیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 305 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 458 |
||