پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 610 |
| تعداد مقالات | 9,028 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,082,917 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,656,370 |
تحلیل فقهی و حقوقی تقاصّ از مال مورد امانت | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| دوره 16، شماره 34، اردیبهشت 1403، صفحه 29-54 اصل مقاله (624.28 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2023.31290.3657 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی جمشیدی1؛ حیدر امیرپور* 2؛ قاسم جعفری3؛ رضا محبی مجد3 | ||
| 1دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) | ||
| 3استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد شهرری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 26 تیر 1402، تاریخ بازنگری: 31 مرداد 1402، تاریخ پذیرش: 01 شهریور 1402 | ||
| چکیده | ||
| درباره این که تقاصّ از مال مورد امانت برای شخص مستودع با فرض تحقّق سایر شرایط تقاصّ، امری جایز بوده یا نه، به رغم محلّ ابتلاء بودن، در قوانین موضوعه به آن پرداخته نشده است؛ اما پژوهش در منابع فقهی، حاکی از چالش بر انگیز بودن این مسأله میان فقیهان متقدّم و معاصر است به گونهای که سه دیدگاه فقهی قابل طرح است: گروهی از فقیهان قائل به حرمت و گروهی دیگر به شرط ذکر دعای مذکور در برخی روایات، قائل به جواز شدهاند؛ و برخی دیگر قائل به جواز همراه با کراهت شدهاند. با واکاوی مبانی فقهی مسأله و مخصوصاً با هم افزایی مبانی فقهی دیدگاهها، نظر نگارندگان مبتنی بر طرح دیدگاه نو با تلفیقی از دیدگاه دوم و سوم است؛ به این ترتیب در فرضی که غیر از مال ودیعه، اموال دیگری از بدهکار در دسترس صاحب حقّ باشد، حکم تقاصّ از مال ودیعه، جواز همراه با کراهت است، اما اگر تنها مال در دسترس صاحب حقّ، همین مال ودیعه بوده و امکان دسترسی به اموال دیگر وی به هیچ نحوی میسور نباشد همسو با دیدگاه دوم، میتوان قائل به جواز بدون کراهت شد. از آنجا که شائبه شمول اطلاق مواد 617، 619 و 620 قانون مدنی که حاکم بر لزوم ردّ امانت و حرمت تصرّف در آن بوده، به محلّ بحث وجود دارد از قانونگذار عرفی انتظار است با تفصیل در نوع تصرّف در مال ودیعه، تصرّف به عنوان تقاصّ را وجاهت قانونی ببخشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تقاص؛ ودیعه؛ احقاق حق؛ تصرف؛ عمومات و اطلاقات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Jurisprudential and Legal Analysis of measure from Trusted Property | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Jamshidi1؛ Heydar Amirpour2؛ Ghasem Jafari3؛ Reza Mohebi Majd3 | ||
| 1PhD Student of Islamic jurisprudence, Tehran, Iran., Payam Noor University, Tehran, Iran. | ||
| 2Associate Professor Islamic jurisprudence, Tehran, Iran., Payam Noor University, Tehran, Iran: (Corresponding Author) | ||
| 3Assistant Professor Islamic jurisprudence, Shahr rey, Iran., Payam Noor University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Whether or not it was permissible to pay tribute to the person in trust with the assumption of humiliation of other conditions of mutual respect, despite being the place of development، It has not been addressed in the laws of the subject, but research in the jurisprudential sources، It is indicative of the challenge of this issue among the jurists of the wise and contemporary in such a way that three jurisprudential views can be designed: A group of jurists with respect and another group, on the condition of mentioning the prayer mentioned in some narrations, gave a license to be allowed to write; and some others gave a license with a license with a license. By examining the jurisprudential foundations of the problem and especially with the synergy of the jurisprudential foundations of the views of the people, the opinion-writers are based on the new perspective plan with a combination of the second and third perspectives؛ thus, in an assumption that other than the deposit, other property of the debtor is available to the owner of the right to know, the verdict of the deposit is a license with the fraud، But if only the property is available to the rightful owner, the same property is a deposit and the possibility of access to his other property is not in any way consistent with the second point of view، Can afford a license without aberration. Since the provisions of Articles 617, 619 and 620 of the Civil Code, which governs the necessity of rejecting the trustworthiness and sanctity of the wise، To the place of comparison, there is a discussion of the common lawmaker waiting to give the decision in detail in the type of purification of the people in the property of the deposit, the purification of the people as the pursuit of the law. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| measure, deposit, copyright, Sufferers, Generalities and Information | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم.
- ابن زهره، حمزه بن علی (1417ق)، غنیه النزوع الی علمی الاصول و الفروع، قم: مؤسسه امام صادق(ع).
- اردبیلی(مقدّس)، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، ج12، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- اسماعیل پور قمشهای، محمد علی (بیتا)، البراهین الواضحات(دراسات فی القضاء)، ج2، قم: بی نا.
- الهامی، رضا؛ پورلطف اله، حسن (1397)، جریان قاعده اهمّ و مهم در اکراه به قتل، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 19، 36-9.
- انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1411ق)، کتاب المکاسب، ج2، قم: دار الذخائر.
- انصاری(شیخ)، مرتضی بن محمدامین (1428ق)، فرائد الاصول، ج2، چ9، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
- بحر العلوم، محمد بن محمدتقی (1403ق)، بلغه الفقیه، ج3، چ4، تهران: مکتبه الصادق.
- بحرانی، شیخ یوسف (1405ق)، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ج18، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- پورلطف اله، حسن؛ موحّدی محب، مهدی؛ مؤمنی، خسرو؛ مرتاضی، احمد (1399)، بازپژوهی فقهی آثار اجرای نادرست حدودِ ناظر به قطع عضو، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 22، 137-164.
- ترحینی، سید محمد (1427ق)، الزبده الفقهیه فی شرح الروضه البهیه، ج4، چ4، قم: دار الفقه.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1410ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج3، قم: داوری.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1413ق)، مسالک الأفهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج14، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج17و19، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1413ق)، مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، ج8، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حلّی(محقق)، جعفر بن حسن (1408ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج4، چ2، قم: اسماعلیان.
- خمینی(امام)، سید روح الله (بیتا)، تحریر الوسیله، ج2، قم: دار العلم.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1422ق)، مبانی تکمله المنهاج، ج1، قم: مؤسسه الإمام الخوئی.
- سبزواری، سید عبدالأعلی (1413ق)، مهذّب الأحکام، ج27، چ4، قم: مؤسسه المنار.
- سبزواری، محمدباقر (1423ق)، کفایه الأحکام، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمی (1413ق)، من لایحضره الفقیه، ج3، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- صفّار، فاضل (1429ق)، فقه المصالح و المفاسد، لبنان: دار العلوم.
- طباطبائی(صاحب ریاض)، سید علی (1418ق)، ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل، ج15، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1390ق)، الإستبصار فیما اختلف من الاخبار، ج3، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1400ق)، النهایه فی مجرّد الفقه و الفتاوی، چ2، بیروت: دار الکتب.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، تهذیب الأحکام، ج6، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- عاملی(شهید اول)، محمد بن مکّی (1414ق)، غایه المراد فیشرح نکت الارشاد، ج1و4، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
- غروی نائنی، محمدحسین (1373)، منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ج1، تقریر: شیخ موسی نجفی خوانساری، تهران: المکتبه المحمدیه.
- فاضل لنکرانی، محمد (1422ق)، تفصیل الشریعه(الحدود)، قم: مرکز فقهی ائمه اطهار(ع).
- فیّاض، اسحاق (بیتا)، منهاج الصالحین، ج3، قم: بی نا.
- کاشف الغطاء، شیخ جعفر (1420ق)، شرح الشیخ جعفر علی قواعد العلامه ابن المطهّر، نجف: مؤسسه کاشف الغطاء.
- کاشف الغطاء، شیخ جعفر (1422ق)، انوار الفقاهه(کتاب القضاء)، نجف: مؤسسه کاشف الغطاء.
- کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج2، چ4، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- مجلسی اول، محمدتقی(1406ق)، روضه المتّقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ج6، چ2، قم: مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور.
- مجلسی(علامه)، محمدباقر (1406ق)، ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الاخبار، ج9، قم: کتابخانه آیه الله العظمی مرعشی نجفی(ره).
- موسوی بجنوردی، سید حسن (1419ق)، القواعد الفقهیه، ج1و7، قم: الهادی.
- موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا (1413ق)، کتاب القضاء، ج2، قم: دار القرآن.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج40، چ7، بیروت: دار إحیاء التراث.
- نراقی، مولی احمد (1415ق)، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ج17، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- وحید خراسانی، حسین (1428ق)، منهاج الصالحین، ج3، چ5، قم: مدرسه امام باقر علیه السلام. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 335 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 254 |
||