پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 653 |
| تعداد مقالات | 9,566 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,477,202 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,932,575 |
بررسی حکم ازدواج اکراهی در نکاح میان مذهبی | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| دوره 16، شماره 34، اردیبهشت 1403، صفحه 197-226 اصل مقاله (728.11 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2023.26901.3232 | ||
| نویسندگان | ||
| مرضیه فردوسی دولت شانلو1؛ محمد رضا کیخا* 2؛ احسان سامانی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
| 2دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| 3استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 29 فروردین 1401، تاریخ بازنگری: 01 دی 1401، تاریخ پذیرش: 12 دی 1401 | ||
| چکیده | ||
| مشهور فقهای امامیه و به تبع آن قانون مدنی ایران، رضایت زوجین را در عقد ازدواج شرط نفوذ عقد دانسته و ازدواج اکراهی را غیرنافذ می دانند؛ بدین ترتیب که هرگاه مکرَه بعد از زوال اکراه، عقد را اجازه کند این عقد نافذ بوده و در صورت عدم الحاق رضایت بعدی، عقد مذکور فاسد خواهد بود. اما پیروان برخی مذاهب اسلامی از جمله احناف، ازدواج اکراهی را صحیح و سایر مذاهب اسلامی، آن را از ابتدا باطل می دانند. با وجود تفاوت حکم ازدواج اکراهی میان مذاهب اسلامی، اگر چنین ازدواجی میان دو نفر از دو مذهب با دیدگاه متناقض صورت گیرد منجرّ به تعارض در حکم مسأله خواهد شد؛ زیرا مذهب یکی از زوجین، ازدواج اکراهی را صحیح و دیگری آن را باطل می داند. این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی تدوین شده، بیانگر آن است که که وجود چنین مسأله ای از آنجا که سبب اختلال در جامعه شده، از دایره حقوق خصوصی خارج و جنبه عمومی به خود می گیرد؛ بنابراین با توجه به قاعده نفی اختلال نظام، ملاک نظم عمومی و مصلحت جامعه و ترجیح دیدگاه موافق با احتیاط برای حلّ تعارض موجود، باید به قانون کشور که غیر نافذ بودن عقد است رجوع کرده و با جمع عرفی میان اصل 12 قانون اساسی و ماده 1070 قانون مدنی تعارض مذکور را حلّ نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ازدواج اکراهی؛ نکاح؛ مکرَه؛ شیعه؛ اهل سنّت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Proposition in an Acratic Marriage in Interreligious Marriage | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Marzieh Ferdowsi Dolat Shanloo1؛ Mohammad Reza Kaykha2؛ Ehsan Samani3 | ||
| 1PhD student of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Sistan & Blalochestan, Zahedan, Iran. | ||
| 2Associate Professor of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Sistan & Blalochestan, Zahedan, Iran: Correspondence author | ||
| 3Assistant Professor of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Sistan & Blalochestan, Zahedan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The famous jurists of Imamiyah and, consequently, the Iranian civil law, consider the consent of couples in marriage to be a condition of the influence of marriage and consider marriage to be non-observant؛ So that if Makrana allows the contract after the decline of the reluctance, the contract will be effective and if the subsequent consent is not added, the contract will be corrupt. But followers of some Islamic religions, including the guilds, consider marriage to be correct and other Islamic religions, consider it invalid from the beginning. Despite the difference in the sentence of marriage between Islamic religions, if such a marriage between two of the two religions is carried out with a contradictory view, it will lead to conflict in the sentence؛ For the religion of one of the couples considers marriage to be correct and the other considers it to be false. This research, developed in a descriptive-analytical way, suggests that the existence of such a problem, since it has caused disruption in society، It withdraws from the circle of private rights and takes a public aspect; therefore, according to the rule of negation of the disorder of the system، criterion of public order and the interest of society and preference of the viewpoint in favor of caution for resolving the existing conflict، It should refer to the law of the country that is non-invasive to the contract and resolve the conflict with the common law between Article 12 of the Constitution and Article 1070 of the Civil Code. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Akraahi marriage, marriage, Mokrah, Shia, Sunni | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
- ابن بطال، ابوالحسن (1423ق)، شرح صحیح البخاری، ج3، تحقیق: أبو تمیم یاسر بن إبراهیم، ریاض: مکتبه الرشد – السعودیه.
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (1379)، فتح الباری شرح صحیح البخاری، ج12، بیروت: دار المعرفه.
- ابن حزم، علی بن احمد (بی تا)، المحلّی، ج7، بیروت: دار الفکر.
- ابن عثیمین، محمد بن صالح (1422ق)، الشرح الممتع علی زاد المستقنع، ج12، بی جا: دار ابن جوزی.
- ابن همام، محمد بن عبدالواحد (بی تا)، فتح القدیر للعاجز الفقیر، ج9، بی جا: بی نا.
- اردبیلی(مقدس)، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج8، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- الجزیری، عبدالرحمن (1424ق)، الفقه علی المذاهب الاربعه، ج2، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- الزحیلی، وهبه (بی تا)، الفقه الاسلامی و ادلّ‍ت‍ه، ج3 و4و5، دمشق: دار الفکر.
- المبارکفوری، محمد عبدالرحمن بن عبدالرحیم (بی تا)، تحفه الأحوذی، ج4، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- انصاری(شیخ)، م‍رت‍ض‍ی بن م‍ح‍م‍دام‍ی‍ن (1415قa)کتاب المکاسب، ج3، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
- انصاری(شیخ)، م‍رت‍ض‍ی بن م‍ح‍م‍دام‍ی‍ن (1415قb)کتاب النکاح، ج3، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
- انصاری، زکریا بن محمد (1414ق)، فتح الوهاب بشرح منهج الطلاب، ج2، بی جا: دار الفکر.
- انصاری، زکریا بن محمد (بی تا)، أسنی المطالب فی شرح الروض الطالب، ج14، بی جا: بی نا.
- بحرانی(صاحب حدائق)، یوسف بن احمد (1405ق)، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ج18، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1410ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج3، قم: داوری.
- جمل، سلیمان بن عمر (بی تا)، حاشیه الجمل علی شرح المنهج، ج4، بی جا: دار الفکر.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (1409ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج1و15و24و29، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- حسینی روحانی، سید محمدصادق (1414ق)، فقه الصادق، ج14، چ3، قم: دار الکتاب.
- حسینی عاملی، سید محمدجواد (1419ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، ج12، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حسینی مراغی، میر ع‍ب‍دال‍ف‍ت‍اح بن علی (1417ق)، العناوین، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1413ق)، قواعد الأحکام، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1414ق)، تذکره الفقهاء، ج2، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- حلّی(محقق)، جعفر بن حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، چ2، قم: اسماعیلیان.
- حیدری، علی نقی (1412ق)، اصول الإستنباط، ج1، قم: لجنه اداره الحوزه العلمیه بقم المقدّسه.
- خورسندیان، محمدعلی؛ ذاکری نیا، حانیه (1388)، واکاوی اراده، قصد و رضا در فقه اسلامی و حقوق ایران، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 1، 73-99.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1410ق)، منهاج الصالحین، ج3، قم: مدینه العلم.
- خوئی، سید ابوالقاسم (بی تا)، مصباح الفقاهه، ج2و3، قم: سید الشهداء.
- ره پیک، حسن (1375)، عیوب اراده و رضا (قسمت دوم): اکراه در قرارداد، نشریه دیدگاه های حقوق قضایی، 3، 83-98.
- زیلعی، عبدالله بن یوسف (1418ق)، نصب الرایه فی تخریج أحادیث الهدایه، بیروت: مؤسسه الریان.
- سدیس، محمد بن عبدالعزیز (1425ق) مقدمات النکاح، ج1، مدینه: الجامعه الإسلامیه.
- س‍رخ‍س‍ی، محمد بن احمد (1414ق)، المبسوط، ج24، بیروت: دار المعرفه.
- سلمان زاده، جعفر؛ عباسی، مصطفی (1397)، تأثیر اکراه در ایقاع، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 18، 183-202.
- سیوطی، جلال الدین (بی تا)، الجامع الصغیر و زیادته، ج1، بی جا: بی نا.
- شافعی، محمد بن ادریس (1410ق)، کتاب الأمّ،ج5، بیروت: دار المعرفه.
- شیرازی، صدرالدین محمد (1368) الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیّه الاربعه، ج6، قم: مصطفوی.
- صاوی، احمد (بی تا)، حاشیه الصاوی علی الشرح الصغیر= بلغه السالک لأقرب المسالک، ج2، بی جا: دار المعارف.
- صنعانی، محمد بن اسماعیل (1432ق)، التّنویر شرح الجامع الصّغیر، ج6، ترجمه: محمّد إسحاق محمّد إبراهیم، ریاض: مکتبه دار السلام.
- صهیب، عبدالجبار (بی تا)، المسند الموضوعی الجامع للکتب العشره، ج16، بی جا: بی نا.
- طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (1370)، حاشیه المکاسب، ج1، قم: اسماعیلیان.
- طباطبائی(صاحب ریاض)، سید علی (1418ق)، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل، ج8 و11، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
- طبرسی، فضل بن حسن (بی تا)، مجمع البیان، ج3، بی جا: دار المعرفه.
- عینی، بدرالدین (1420ق)، البنایه شرح الهدایه، ج11، بیروت: دار الکتب العلمیه.
- فرحی، سید علی (1431ق)، تحقیق فی القواعد الفقهیّه، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
- قیروانی، ابن أبی زید (بی تا)، النوادر و الزیادات علی ما فی المدونه من غیرها من الامهات، ج10، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
- کرکی(محقق)، علی بن حسین (1414ق)، ج‍ام‍ع ال‍م‍ق‍اص‍د فی شرح القواعد، ج4، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
- کوسج، اسحاق (1425ق)، مسائل الإمام احمد و اسحاق بن راهویه، ج4، مدینه: الجامعه الإسلامیه.
- مامقانی، محمدحسن بن عبدالله (1316)، غ‍ای‍ه الام‍ال فی حاشیه المکاسب، ج2، قم: مجمع الذخائر الإسلامیه.
- محقّق داماد، سید مصطفی (1406ق)، قواعد فقه، چ12، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
- مغنیه، محمدجواد (1421ق)، الفقه علی المذاهب الخمسه، ج2، چ10، بیروت: دار الجواد.
- مکارم شیرازی، ناصر (1425ق)، أنوار الفقاهه(کتاب البیع)، قم: مدرسه الامام علی بن أبیطالب علیه السلام.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج22، چ7، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- نراقی، احمد بن محمدمهدی (1415ق)، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ج14، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
- همدانی، آقا رضا (1420ق)، حاشیه المکاسب، قم: بی نا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 368 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 238 |
||