پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 9,403 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,117,175 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 37,287,422 |
مطالعه تطبیقی آرایه‌های گیاهی در قالی‌های دوره صفوی و قاجار | ||
| نشریه هنرهای کاربردی | ||
| مقاله 1، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 13، خرداد 1403، صفحه 5-34 اصل مقاله (4.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/aaj.2024.34513.1262 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد امین حاجی زاده* 1؛ سیدرضا حسینی2؛ علی اصغر شیرازی3؛ مهدی کشاورز افشار4؛ ایمان زکریایی کرمانی5 | ||
| 1مربی، گروه فرش، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران. | ||
| 2دانشیار، گروه نقاشی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| 3دانشیار، گروه پژوهش هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران . | ||
| 4استادیار، گروه پژوهش هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| 5دانشیار، گروه صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران . | ||
| تاریخ دریافت: 01 تیر 1403، تاریخ بازنگری: 31 شهریور 1403، تاریخ پذیرش: 01 مهر 1403 | ||
| چکیده | ||
| آرایه های قالی شامل مجموعه ی متنوعی از نقوش گیاهی، جانوری، انسانی و تجریدی است. گستردگی نقوش گیاهی بیش از سایر انواع دیگر است چرا که تنوع آن به گستردگی نقوش گیاهی موجود در طبیعت، به انضمام نقوش گیاهی تجریدی و در قالب‌های گردان و شکسته است. انواع آرایه‌های گیاهی به صورت کلی شامل گونه‌های اسلیمی، ختائی، گل‌وبوته، درخت و گل فرنگ است. این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی انواع نقوش گیاهی در قالی‌های صفوی و قاجار و روند و چگونگی تحولات آن از دوران صفوی تا قاجار و همچنین تحلیل ورود گونه‌های جدید گیاهی به قالی‌های دوره قاجار صورت گرفته است. بر این مبنا سؤالات اصلی پژوهش حاضر این‌گونه است؛ 1- آرایه‌های گیاهی منقوش در قالی‌های صفوی و قاجار، دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟ 2- چه تحولاتی در نقوش گیاهی قالی‌های دوره صفوی تا دوره قاجار پدید آمده است؟ روش تحقیق از منظر نوع، بنیادی، از نظر ماهیت، توصیفی و از نظر مسئله ی پژوهش، توصیفی- تحلیلی و تطبیقی و روش گردآوری داده‌ها، اسنادی بوده است. نتایج نشان می‌دهد که نقوش گیاهی مورد استفاده در قالی‌های دوره صفوی شامل گونه‌های متعددی بوده و به تدریج بر غنای آن افزوده شده و در قالی‌های سده‌های بعد و دوره‌ی قاجار، با تغییراتی در فرم، اندازه، رنگ و ساختار تکرار شده است. این تحولات در بازه ی زمانی مذکور، بیش از همه متأثر از اوضاع و احوال اجتماعی و شرایط فرهنگی رایج بوده است. در دوره صفوی، بیش از همه اراده ی شاهانه، مراودات خارجی و نقش مذهب در شکل گیری ساختارهای طرح و نقش پردازی مؤثر بوده و در دوره‌ی قاجار با تأثیر از شرایط فرهنگی، تحولاتی ذیل تأثیرات انسان‌گرایی، طبیعت‌گرایی و مظاهر نوین تمدن و فرنگی‌مآبی به وقوع پیوست و این تحولات منجر به بروز عناصر تازه و غنی‌تر شدن گنجینه نقوش قالی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دوره صفوی؛ دوره قاجار؛ قالی؛ آرایه ها؛ عناصر گیاهی | ||
| موضوعات | ||
| رشته ها و زمینه های گوناگون هنر معاصر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative Study of Plant Motifs in Safavid and Qajar Carpets | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohamad Amin Hajizadeh1؛ Seyed Reza Hoseini2؛ Ali Asghar Shirazi3؛ Mehdi Keshavarz Afshar4؛ Iman zakariaei Kermani5 | ||
| 1Instructor, Carpet Group, Birjand University, Birjand, Iran. | ||
| 2Associate Professor,, Painting Department, Shahed University, Tehran, Iran. | ||
| 3Associate Professor, Art Research Department, Shahid University, Tehran, Iran. | ||
| 4Assistant Professor, Art Research Department, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. | ||
| 5Associate Professor, Handicrafts Department, Isfahan Art University, Isfahan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Carpet arrays include a diverse collection of plants, animals, humans and abstract motifs. The breadth of plant motifs is greater than other types because its variety is as wide as the plant motifs found in nature, incorporating abstract plant motifs and in rotating and broken formats. The types of plant arrays generally include Islamic species, Khatai, flowers and bushes, trees and flowers. The study aim is to examine and identify the types of plant motifs in Safavid and Qajar carpets, as well as the trends and how they evolved from the Safavid to Qajar periods, also the entry of new plant species into Qajar period carpets. Based on this, the main questions in this study are: 1-What are the characteristics of the plant arrays engraved in Safavid and Qajar carpets? 2-What changes have emerged in the plant motifs of carpets from the Safavid period to the Qajar period? This research method is descriptive and comparative in terms of type. The method of data collection is library methods. The results show that the plant motifs used in the Safavid period carpets consist of several species and gradually added to its richness, and were repeated in the carpets of the later centuries and the Qajar period, with changes in shape, size, color and structure. These developments over the period have been most affected by the common social and cultural conditions. In the Safavid period, most of all, the royal will, Foreign Relations and the role of religion in the formation of design structures and role-making were effective, and in the Qajar period, with the influence of cultural conditions, developments were made under the effects of humanism, naturalism and the new manifestations of civilization and blue frangim. These developments led to the emergence of new elements and the enrichment of the treasure of carpet motifs. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Safavid Period, Qajar Period, Carpet, Motifs, Plant Elements | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,093 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 375 |
||