پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 660 |
| تعداد مقالات | 9,661 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,770,279 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 48,281,511 |
بازخوانی معماری کاروانسرای تاریخی طَرلاب قم | ||
| نشریه هنرهای کاربردی | ||
| مقاله 4، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 11، آذر 1402، صفحه 45-62 اصل مقاله (2.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/aaj.2024.31781.1193 | ||
| نویسندگان | ||
| فرزانه رحیمی جعفری1؛ حسین راعی* 2؛ اصغر محمدمرادی3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران | ||
| 2استادیار، گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
| 3استاد، گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 21 شهریور 1402، تاریخ بازنگری: 29 فروردین 1403، تاریخ پذیرش: 18 اردیبهشت 1403 | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهم‌ترین نیازهای بشر در طول تاریخ، برقراری ارتباط با سایر شهرها و تأمین نیازهای خود از این طریق بوده است. با توجه به نبود امکانات حمل‌ونقل و نامناسب‌بودن راه‌ها، ایجاد مکان‌هایی برای استراحت کاروانیان در طول مسیر الزامی می‌نمود. کاروان‌سراها به‌عنوان بناهای بین‌راهی در مجاورت جاده‌های تاریخی، جهت تأمین رفاه کاروانیان ساخته شده‌اند. کاروانسرای طرلاب در مسیر جاده تاریخی قم به ملایر، ازجمله بناهای میان‌راهی مربوط به دوره میانه اسلامی است. این کاروان‌سرا در ادوار مختلف تاریخ، دستخوش تحولات گوناگون کالبدی و کارکردی بوده و در وضع موجود خود، به‌صورت مخروبه رها شده است. در اسناد تاریخی و علمی، اطلاعاتی از این اثر و ویژگی‌های معماری آن یافت نشده است. مسئله تحقیق، کمبود اطلاعات درباره این اثر است. در این پژوهش، دو پرسش اساسی مطرح شد: 1- سیر تحول کالبدی و ویژگی‌های کالبدی و کارکردی، 2- مقایسه کاروانسرای طرلاب با کاروان‌سراهای هم‌دوره، هم‌اقلیم و مشخص کردن وجوه افتراق و تشابه آن‌ها مطرح شد. هدف از این پژوهش، معرفی کاروانسرای تاریخی طرلاب، به‌عنوان یک اثر از کاروان‌سراهای دوره میانه اسلامی و آگاهی‌رسانی جهت حفاظت و نگهداری از این بنای تاریخی است. در این تحقیق، از راهبرد تفسیری و روش تفسیری-تاریخی استفاده شده است. یافته‌ها با استفاده از سندپژوهی، مصاحبه و مطالعات میدانی، گردآوری شد و نقشه کاروانسرای طرلاب به طور کامل برداشت گردید. سپس، ویژگی‌های معماری اثر از منظر کالبد و کارکرد، با کاروان‌سراهای هم‌دوره مقایسه شد و وجوه تشابه و افتراق آن‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی‌ها نشان داد با توجه به نقش بین‌راهی کاروان‌سراهای مورد مطالعه و قرارگرفتن آن‌ها در مسیرهای تاریخی، کارکرد آن‌ها مشابه هم، یعنی خدمت‌رسانی به کاروان و کاروانیان بوده‌است؛ اما ازلحاظ ویژگی‌های کالبدی، کاروانسرای طرلاب، کوه‌نمک و رباط سنگی آهوان، دارای بیشترین تشابه‌اند. وجود رواق پیرامون حیاط و استفاده از مصالح سنگی، ازجمله ویژگی‌هایی است که در کاروان‌سراهای مورد بررسی در پژوهش مشاهده می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معماری؛ طرلاب قم؛ کاروانسرای سلجوقی؛ قرون میانی اسلامی؛ بناهای میان‌راهی | ||
| موضوعات | ||
| تحلیل کاربردی آثار و اشیاء تاریخی کهن؛ هنرهای وابسته به محیط و کالبد شهری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Architectural Reinterpreting of Tarlab Qom Historical Caravanserai | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Farzaneh Rahimi Jafari1؛ Hosein Raie2؛ Asghar Mohammadmoradi3 | ||
| 1Master’s student, Restoration Department, Faculty of Architecture and Urban Planning, University of Science and Technology, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Restoration Department, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran | ||
| 3Professor, Restoration Department, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Caravanserai were built as roadside buildings in the vicinity of historical roads to ensure the welfare of caravans. Tarlab caravanserai on the route of the historical road from Qom to Malair is one of the intermediate buildings of the middle Islamic period. This caravanserai has undergone various physical and functional transformations in different historical periods. No information about this building and its architectural features has been found in historical and scientific documents. The research problem is the lack of information about this work. In this research, two basic questions were raised: 1- Physical evolution and physical and functional characteristics. 2- Comparison of Tarlab Caravanserai with other caravans of the same period and climate, and identifying their differences and similarities. The purpose of this research is to introduce the historical Tarlab caravanserai as a work of the Middle Islamic caravanserai and to raise awareness for the protection and maintenance of this historical building. In this research, interpretive strategy and interpretive-historical method have been used. The findings were collected using document research, interviews and field studies, and the map of Tarlab Caravanserai was completely taken. Then, the architectural features of the work were compared with the caravansary of the same period from the point of view of body and function, and their similarities and differences were analyzed. Investigations showed that according to the interroute role of the studied caravansary and their placement in the historical routes, their function was similar and serving the caravans and caravans, but in terms of physical characteristics, Tarlab caravansary, Kuhn Namak and Rabat Sangi Ahvan have the most similarities. The presence of a portico around the yard and the use of stone materials are among the features that can be seen in the caravanserais investigated in the research. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Architecture, Tarlab Qom, Seljuk Caravanserai, Islamic Middle Ages, Midway Buildings | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 317 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 236 |
||