پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 642 |
| تعداد مقالات | 9,413 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,138,134 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 40,369,858 |
واکاوی مبانی حجیّت قاعده «مقتضی و مانع» | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| دوره 16، شماره 37، دی 1403، صفحه 55-80 اصل مقاله (503.3 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2023.30272.3562 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد بهرامی خوشکار1؛ میثم عباسی لاهرودی* 2؛ محمد عباسی لاهرودی3 | ||
| 1دانشیار گروه فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه شهید مطهری واحد تهران، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری رشته فقه و حقوق جزا، دانشگاه شهید مطهری واحد تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| 3کارشناس ارشد فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 06 فروردین 1402، تاریخ بازنگری: 15 اردیبهشت 1402، تاریخ پذیرش: 30 اردیبهشت 1402 | ||
| چکیده | ||
| قاعده «مقتضی و مانع» با این که کم و بیش جزو ادله احکام قرار گرفته، مغفول مانده است و جز برخی اصولیان و فقها به آن نپرداخته‌اند و حتی در همین دسته، قاعده «مقتضی و مانع» را بهعنوان یک قاعده مستقلّ متذکّر نشده‌اند بلکه در لابلای مباحثی که عمدتاً در استصحاب مطرح می‌شود، مورد بررسی قرار داده‌اند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که آیا قاعده «مقتضی و مانع» حجّت است و ادله اعتبار آن چیست؟ از این رو، پژوهش حاضر در صدد است به بررسی و تحلیل حجیّت قاعده «مقتضی و مانع» و قاعده‌انگاری آن بپردازد. طبق یافته های پژوهش، مقتضی دارای حیثیّت مستقلّی است و هرگاه گفته می‌شود: مقتضی احراز شد؛ یعنی با ماهیّت مستقلّ خودش محرز گشته و بدون شکّ، اقتضاء خود را خواهد داشت اما گاهی امری مانع تأثیر مقتضی می‌شود، نه این که مانع اقتضاء مقتضی شود. از سوی دیگر، مانع همیشه برای تأثیر مقتضی شرطیّت ندارد بلکه مانع بهعنوان یک مزاحم و واقعه خارج از حیثیّت مقتضی تأثیر دارد ولی شرط اقتضاء مقتضی عدم المانع نمی‌باشد. ادله مهمّی بر حجیّت این قاعده دلالت دارد که نمی‌توان به سادگی عدم حجیّت قاعده را عنوان نمود بلکه برعکس، «مقتضی و مانع» به عنوان یک قاعده مورد استفاده فقها بوده است و از آنجا که افاده ظنّ می‌کند، باارزش‌تر از اصول عملیه می‌باشد؛ لذا به عنوان یک قاعده فقهی باید بدان پرداخته شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مقتضی؛ مانع؛ حجیّت؛ قاعده مقتضی و مانع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Understanding the basics of the validity of the appropriate rule and the obstacle | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Bhrami khoshkare1؛ Meysam Abbasi Lahroudi2؛ Mohammad Abbasi Lahroudi3 | ||
| 1Associate Professor, Department of Jurisprudence and Private Law, Tehran University of Shahid Motahari, Tehran, Iran. | ||
| 2Ph.D. student of Jurisprudence and Criminal Law, Tehran University of Shahid Motahari, Tehran, Iran. (Corresponding Author) | ||
| 3Master of Science in Islamic Jurisprudence and Law, Islamic Azad University, Shahr-e Ray Branch, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| “Appropriate rule and obstacle”, although it is more or less among the evidences of rulings, has been neglected and has not been addressed by some fundamentalists and jurists, and even in this category, “the appropriate rule and obstacle” has not been mentioned as a rule, but has been examined in the context of the issues that are mainly raised in the discussion of istishab. The main question of the current research is whether the rule of “Appropriate rule and obstacle” is valid and what are the evidences of its validity? Therefore, the present article intends to examine and analyze the authority of “the appropriate rule and the obstacle” and the rule of thumb. According to the findings of the research, the appropriate has an independent status and whenever it is said that the appropriate is achieved, that is, it is proven by its independent nature and will undoubtedly have its own requirement, but sometimes something prevents the proper effect, not prevents the proper effect. On the other hand, the obstacle is not always conditional for the proper effect, but it has an effect as an annoyance and an incident outside the proper status, but the condition of the appropriate requirement is not non-obstruction. For the legitimacy of this rule, important arguments indicate that the non-authority of the rule can not be simply stated, but on the contrary, it has been considered as a rule used by jurists and because it is more valuable than practical principles. Therefore, it should be addressed as a jurisprudential rule. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| appropriateness, obstacle, authority, the appropriate rule and the obstacle | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 149 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 170 |
||