پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 653 |
| تعداد مقالات | 9,525 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,452,239 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,913,418 |
بازنگری انتقادی در مبحث ایجاز | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| دوره 16، شماره 39، فروردین 1404، صفحه 247-270 اصل مقاله (590.36 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2025.36708.2598 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی شریفی ابنوی1؛ زهرا رحیمی* 2 | ||
| 1دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرّس دانشگاه عالی دفاع ملّی، تهران، ایران | ||
| 2دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 06 بهمن 1403، تاریخ بازنگری: 27 بهمن 1403، تاریخ پذیرش: 27 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| ایجاز به‌عنوان یکی از مباحث بنیادین علم معانی، از دیرباز موردتوجه پژوهشگران و بلاغت‌پژوهان بوده است. در نخستین متون بلاغی، ایجاز به دو نوع اصلی «ایجاز حذف» و «ایجاز قصر» تقسیم شده است. بااین‌حال، فقدان یک چارچوب جامع و تعریف دقیق برای این دو نوع، همواره باعث شده است که نتوان تمامی عبارات یا جملات موجز را با اطمینان در یکی از این دسته‌بندی‌ها جای داد. ازاین‌رو، این پژوهش با هدف بازنگری و بازتعریف این مقوله، به ارائه تقسیم‌بندی جدیدی از ایجاز پرداخته است. این تحقیق با بهره‌گیری از روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس مطالعات گسترده کتابخانه‌ای و اسنادی انجام شده و تلاش دارد ضمن ارائه تعاریفی جامع و مانع، معیاری دقیق برای تشخیص انواع مختلف ایجاز در اختیار قرار دهد. بر اساس نتایج این پژوهش، ایجاز را می‌توان از دو منظر اصلی بررسی کرد: نخست از جنبه هنری یا مخل بودن که به تأثیرگذاری و کارکردهای زیبایی‌شناختی آن در متن مربوط می‌شود و دوم از منظر ساختاری، که به شیوۀ سازمان‌دهی عبارت موجز اشاره دارد. از منظر ساختاری، ایجاز به دو نوع کلی تقسیم می‌شود: «ایجاز حذف» و «ایجاز قصر». ایجاز حذف نیز بر اساس نوع قرینه به دو شاخه اصلی تفکیک می‌شود: 1) ایجاز حذف به قرینه لفظی، که حذف بخشی از عبارت را بر مبنای حضور شواهد لفظی توضیح می‌دهد و 2) ایجاز حذف به قرینه معنوی، که حذف با اتکا به درک ضمنی و معنایی صورت می‌گیرد. همچنین، ایجاز قصر نیز به دو نوع تقسیم شده است: 1) ایجاز قصر بیانی، که در آن ایجاز به کمک آرایه‌های بیانی انجام می‌شود و 2) ایجاز قصر غیربیانی که تمرکز آن بر ساختارهای مستقیم، ساده و غیر بیانی است. این تقسیم‌بندی جدید ضمن پاسخ به خلأهای موجود در مطالعات پیشین، امکان تحلیل دقیق‌تر و دسته‌بندی جامع‌تر عبارات موجز را فراهم می‌سازد و ابزاری کاربردی برای پژوهشگران حوزه بلاغت ارائه می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایجاز؛ ایجاز حذف به قرینۀ لفظی؛ ایجاز حذف به قرینۀ معنوی؛ ایجاز قصر بیانی؛ ایجاز قصر غیر بیانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critical View on Brevity | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Sharifi Abnavi1؛ Zahra Rahimi2 | ||
| 1PhD in Persian Language and Literature, Lecturer, National Defense University, Tehran, Iran | ||
| 2PhD in Persian Language and Literature, Semnan University, Semnan, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| As one of the major topics in the science of rhetorical meaning, brevity has long been a focal point of scholarly inquiry. In the earliest rhetorical texts, brevity was divided into two main types of elliptical and concise brevity. However, the lack of a comprehensive framework and precise definitions for these two types has made it impossible to confidently place all concise phrases or sentences into one of these categories. Therefore, the present research aims to redefine this concept and propose a new classification of brevity. This research has been conducted using a descriptive-analytical method, based on extensive library and documentary studies, and attempts to provide a comprehensive and solid definition as well as an accurate criterion for identifying different types of brevity. The findings of this study suggests that brevity can be examined from two main perspectives. The artistic or rhetorical perspective relates to its impact and aesthetic functions in the text, and the structural perspective refers to the way the concise phrase is organized. From the structural perspective, brevity is divided into two general types of elliptical and concise. Elliptical brevity is further divided into two main branches; elliptical brevity through verbal cues explains the omission of part of a phrase based on the presence of verbal evidence, and elliptical brevity through contextual cues occurs by relying on implicit and meaning-based understanding. Likewise, concise brevity is divided into two types; concise brevity in expression is achieved through rhetorical devices, and non-expressive concise brevity focuses on direct and simple structures. While addressing the gaps in previous studies, this new classification offers a more accurate analysis and comprehensive categorization of brevity and provides a practical tool for researchers in the field of rhetoric. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Brevity, verbal elliptical brevity, contextual elliptical brevity, expressive concise brevity, non-expressive concise brevity | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 149 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 118 |
||