دانشگاه سمنان

 آمار

تعداد نشریات21
تعداد شماره‌ها655
تعداد مقالات9,581
تعداد مشاهده مقاله68,524,000
تعداد دریافت فایل اصل مقاله47,974,828
حیدری ارچندانی, زهرا, رحیمیان بوگر, اسحق, عیسی زاده, فاطمه. (1404). نقش ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی در خودمدیریتی دیابت و هموگلوبین گلیکوزیله. نشریه هنرهای کاربردی, 17(3), 95-109. doi: 10.22075/jcp.2025.37898.3205
زهرا حیدری ارچندانی; اسحق رحیمیان بوگر; فاطمه عیسی زاده. "نقش ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی در خودمدیریتی دیابت و هموگلوبین گلیکوزیله". نشریه هنرهای کاربردی, 17, 3, 1404, 95-109. doi: 10.22075/jcp.2025.37898.3205
حیدری ارچندانی, زهرا, رحیمیان بوگر, اسحق, عیسی زاده, فاطمه. (1404). 'نقش ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی در خودمدیریتی دیابت و هموگلوبین گلیکوزیله', نشریه هنرهای کاربردی, 17(3), pp. 95-109. doi: 10.22075/jcp.2025.37898.3205
حیدری ارچندانی, زهرا, رحیمیان بوگر, اسحق, عیسی زاده, فاطمه. نقش ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی در خودمدیریتی دیابت و هموگلوبین گلیکوزیله. نشریه هنرهای کاربردی, 1404; 17(3): 95-109. doi: 10.22075/jcp.2025.37898.3205

نقش ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی در خودمدیریتی دیابت و هموگلوبین گلیکوزیله

روان شناسی بالینی
مقاله 6، دوره 17، شماره 3 - شماره پیاپی 67، مهر 1404، صفحه 95-109    اصل مقاله (1.16 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jcp.2025.37898.3205
نویسندگان
زهرا حیدری ارچندانی1؛ اسحق رحیمیان بوگر* 1؛ فاطمه عیسی زاده2
1گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، مهدی شهر، سمنان، ایران
2گروه روانشناسی‌ بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی، دانشگاه سمنان، مهدی‌شهر، سمنان، ایران
تاریخ دریافت: 07 خرداد 1404،  تاریخ بازنگری: 03 تیر 1404،  تاریخ پذیرش: 20 خرداد 1404 
چکیده
زمینه: دیابت نوع ۲ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن است که خودمدیریتی و کنترل هموگلوبین گلیکوزیله در کاهش عوارض آن نقش کلیدی دارند. هدف پژوهش حاضر تعیین اثر عواملی چون ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی بر خودمدیریتی و هموگلوبین گلیکوزیله در بیماران دیابتی نوع 2 است.
روش: این پژوهش مقطعی - همبستگی با 347 بیمار دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به مراکز بهداشت کرمان در سال 1403 انجام شد. نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس بود. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ ترومای اولیه (مونته و همکاران، 2020)، مقیاس خودگزارشی رتبه بندی مکانیزم های دفاعی (دی جوزپه و همکاران، 2020)، مقیاس بازنگری شده خودمدیریتی دیابت (اسچمت و همکاران 2013) و مقیاس ذهنی سازی فوناگی (دروگر و آشتیانی،1399) جمع‌آوری و با تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی در نرم­افزار SPSS-26 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مکانیسم‌های دفاعی و ذهنی‌سازی پیش‌بینی‌کننده معنادار خودمدیریتی و مکانیسم های دفاعی پیش­بینی کننده معنادار هموگلوبین گلیکوزیله هستند (p<0/001). مکانیسم‌های دفاعی با کاهش خودمدیریتی (p<0/001،β= -0/35) و افزایش هموگلوبین گلیکوزیله (p<0/001،β=0/17) و ذهنی­سازی با افزایش خودمدیریتی (p<0/031،β=0/11) مرتبط بوده­اند و ترومای دلبستگی نتوانست به صورت معناداری خودمدیریتی و تغییرات غلظت هموگلوبین گلیکوزیله را پیش­بینی کند (0/05 <P).
نتیجه‌گیری: مکانیسم‌های دفاعی و ذهنی‌سازی می‌توانند خودمدیریتی، و مکانیسم‌های دفاعی می‌تواند غلظت هموگلوبین گلیکوزیله را در بیماران دیابتی نوع 2 پیش­بینی کنند. این نتیجه حاوی مضامین کاربردی برای پژوهش های بعدی و تدوین مداخلات متناسب شده است. پیشنهاد می‌شود نقش ترومای دلبستگی در مدل‌های میانجی‌گری بررسی شود.
زمینه: دیابت نوع ۲ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن است که خودمدیریتی و کنترل هموگلوبین گلیکوزیله در کاهش عوارض آن نقش کلیدی دارند. هدف پژوهش حاضر تعیین اثر عواملی چون ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی بر خودمدیریتی و هموگلوبین گلیکوزیله در بیماران دیابتی نوع 2 است.
روش: این پژوهش مقطعی - همبستگی با 347 بیمار دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به مراکز بهداشت کرمان در سال 1403 انجام شد. نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس بود. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ ترومای اولیه (مونته و همکاران، 2020)، مقیاس خودگزارشی رتبه بندی مکانیزم های دفاعی (دی جوزپه و همکاران، 2020)، مقیاس بازنگری شده خودمدیریتی دیابت (اسچمت و همکاران 2013) و مقیاس ذهنی سازی فوناگی (دروگر و آشتیانی،1399) جمع‌آوری و با تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی در نرم­افزار SPSS-26 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مکانیسم‌های دفاعی و ذهنی‌سازی پیش‌بینی‌کننده معنادار خودمدیریتی و مکانیسم های دفاعی پیش­بینی کننده معنادار هموگلوبین گلیکوزیله هستند (001/0 P<). مکانیسم‌های دفاعی با کاهش خودمدیریتی (35/0- =β، 001/0 P<) و افزایش هموگلوبین گلیکوزیله (17/0 =β، 001/0 P<) و ذهنی­سازی با افزایش خودمدیریتی (11/0 =β، 031/0 P<) مرتبط بوده­اند و ترومای دلبستگی نتوانست به صورت معناداری خودمدیریتی و تغییرات غلظت هموگلوبین گلیکوزیله را پیش­بینی کند (05/0 <P).
نتیجه‌گیری: مکانیسم‌های دفاعی و ذهنی‌سازی می‌توانند خودمدیریتی، و مکانیسم‌های دفاعی می‌تواند غلظت هموگلوبین گلیکوزیله را در بیماران دیابتی نوع 2 پیش­بینی کنند. این نتیجه حاوی مضامین کاربردی برای پژوهش های بعدی و تدوین مداخلات متناسب شده است. پیشنهاد می‌شود نقش ترومای دلبستگی در مدل‌های میانجی‌گری بررسی شود.
کلیدواژه‌ها
ترومای دلبستگی؛ مکانیسم‌های دفاعی؛ خودمدیریتی دیابت؛ هموگلوبین گلیکوزیله؛ ذهنی‌سازی
عنوان مقاله [English]
The role of attachment trauma, mentalization deficits, and defense mechanisms in diabetes self-management and glycosylated hemoglobin
نویسندگان [English]
Zahra Heidari Archandani1؛ Isaac Rahimian-Boogar1؛ Fatemeh Eisazadeh2
1Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran
2Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Mahdishahr, Semnan, Iran
چکیده [English]
Introduction: Type 2 diabetes is one of the most prevalent chronic diseases, in which self-management and control of glycosylated hemoglobin (HbA1C) play a pivotal role in mitigating its complications. The present study aimed to investigate the impact of factors such as attachment trauma, mentalization deficits, and defense mechanisms on self-management and HbA1C levels in patients with type 2 diabetes.
Methods: This cross-sectional correlational study was conducted with 347 patients with type 2 diabetes referred to health centers in Kerman in 2024. Sampling was performed using a convenience sampling. Data were collected using the Early Trauma Inventory (Monte et al., 2020), the Defense Mechanisms Rating Scale (Di Giuseppe et al., 2020), the Revised Diabetes Self-Management Scale (Schmitt et al., 2013), and the Fonagy Mentalization Scale (Derogar & Ashtiani, 2020). Data were analyzed using hierarchical regression analysis in SPSS-26 software.
Results: The findings indicated that defense mechanisms and mentalization were significant predictors of self-management, and defense mechanisms were an important predictor of HbA1C levels (p<0.001). Defense mechanisms were associated with reduced self-management (β=-0.35, p<0.001) and increased HbA1C levels (β=0.17, p<0.001), while mentalization was associated with improved self-management (β=0.11, p=0.03). Attachment trauma did not significantly predict self-management or HbA1C levels (p>0.05).
Conclusion: The defense mechanisms and mentalization can predict self-management, and defense mechanisms can predict glycosylated hemoglobin concentration in type 2 diabetic patients. This result has implications for future research and the development of tailored interventions. It is suggested that the role of attachment trauma be examined in mediation models.
کلیدواژه‌ها [English]
ِAttachment trauma, Defense mechanisms, Diabetes self-management, Glycated hemoglobin, Mentalization
مراجع
منابع

  1. Akram F, Naz MA. Ego defense mechanisms, medication adherence and self-management of the patients with type 2 diabetes. J Pak Med Assoc. 2021;71(2B):624-8. Doi:10.47391/JPMA.706
  2. Gunggu A, Thon CC, Whye Lian C. Predictors of diabetes self-management among type 2 diabetes patients. J Diabetes Res. 2016;2016:9158943. Doi:10.1155/2016/9158943
  3. Lonsako AA, Samuel B, Ayele A, Kasse T, Haile A. Adherence to diabetes self-care in Ethiopia. Lifestyle Med. 2025;6:1-11. Doi:10.1002/lim2.70014
  4. Rahimian Boogar I. Risk factors for cardiovascular complications in patients with type 2 diabetes: The predictive role of psychological factors, social factors, and disease characteristics. J Fundam Ment Health. 2011;13(51):93-278. Doi:10.22038/jfmh.2011.1012 [Persian]
  5. Pourhosein R, Dorri N. Principles and methods of diabetes adaptation: A review article. Rooyesh. 2020;9(7):179-96 [Persian]
  6. World Health Organization. Diabetes [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2023 [cited 2025 Jun 3]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes
  7. Azadnajafabad S, Ahmadi N, Rezaei N, et al. Evaluation of the diabetes care cascade and compliance with WHO global coverage targets in Iran based on STEPS survey 2021. Sci Rep. 2023;13:13528. Doi:10.1038/s41598-023-39433-7
  8. Singh K, Narayan KMV, Eggleston K. Economic impact of diabetes in South Asia: The magnitude of the problem. Curr Diab Rep. 2019;19(6):34. Doi:10.1007/s11892-019-1146-1
  9. Song MS, Jung S. Psychodynamics of medication adherence in the treatment of psychiatric patients. Psychoanalysis. 2021;32(4):155-60. Doi:10.18529/psychoanal.2021.32.4.155
  10. Strauss B, Brenk-Franz K. The relevance of attachment theory in medical care. In: Hunter J, Maunder R, editors. Improving patient treatment with attachment theory: A guide for primary care practitioners and specialists. Cham: Springer; 2016. p. 39-52. Doi:10.1007/978-3-319-23300-0_4
  11. Rahimian Boogar I. Clinical health psychology. 2nd ed. Tehran: Danjeh; 2022 [Persian]
  12. Masuch A, Friedrich N, Roth J, Nauck M, Müller UA, Petersmann A. Preventing misdiagnosis of diabetes in the elderly: age-dependent HbA1c reference intervals derived from two population-based study cohorts. BMC Endocr Disord. 2019;19(1):20. Doi:10.1186/s12902-019-0338-7
  13. Fattibene CL. Comparison of Hemoglobin A1C Levels Between Married and Single Hispanic Women with Type 2 Diabetes [Dissertation]. Denver (CO): Regis University; 2020.
  14. Alibrahim A, AlRamadhan D, Johny S, Alhashemi M, Alduwaisan H, Al-Hilal M. The effect of structured diabetes self-management education on type 2 diabetes patients attending a primary health center in Kuwait. Diabetes Res Clin Pract. 2021;171:108567. Doi:10.1016/j.diabres.2020.108567
  15. Laczkovics C, Fonzo G. Defense mechanism is predicted by attachment and mediates the maladaptive influence of insecure attachment on adolescent mental health. Curr Psychol. 2020;39(4):1388-96. Doi:10.1007/s12144-018-9839-1
  16. Costa-Cordella S, Luyten P, Cohen D, Mena F, Fonagy P. Mentalizing in mothers and children with type 1 diabetes. Dev Psychopathol. 2021;33(1):216-25. Doi:10.1017/S0954579419001706
  17. Mousavinejad SM, Sanagouye Moharer G, Zarban A. The effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on rumination and glucose index of type 2 diabetic patients. J Birjand Univ Med Sci. 2019;26(1):21-31 [Persian]
  18. Ciocca G, Rossi R, Collazzoni A, et al. The impact of attachment styles and defense mechanisms on psychological distress in a non-clinical young adult sample: A path analysis. J Affect Disord. 2020;273:384-90. Doi:10.1016/j.jad.2020.05.014
  19. Coccaro EF, Lazarus S, Joseph J, et al. Emotional regulation and diabetes distress in adults with type 1 and type 2 diabetes. Diabetes Care. 2021;44(1):20-5. Doi:10.2337/dc20-1059
  20. Hocking EC, Simons RM, Surette RJ. Attachment style as a mediator between childhood maltreatment and the experience of betrayal trauma as an adult. Child Abuse Negl. 2016;52:94-101. Doi:10.1016/j.chiabu.2016.01.001
  21. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2019). Using Multivariate Statistics (7th ed.). Pearson.
  22. Monette S, Cyr C, Terradas MM, et al. Development and validation of a measure of attachment disorders based on DSM-5 criteria: The Early Trauma-Related Disorders Questionnaire (ETRADQ). Assessment. 2022;29(3):556-71. Doi:10.1177/1073191120981763
  23. Di Giuseppe M, Perry JC, Lucchesi M, et al. Preliminary reliability and validity of the DMRS-SR-30, a novel self-report measure based on the Defense Mechanisms Rating Scales. Front Psychiatry. 2020;11:870. Doi:10.3389/fpsyt.2020.00870
  24. Schmitt A, Kulzer B, Ehrmann D, Haak T, Hermanns N. A Self-Report Measure of Diabetes Self-Management for Type 1 and Type 2 Diabetes: The Diabetes Self-Management Questionnaire-Revised (DSMQ-R) - Clinimetric Evidence From Five Studies. Front Clin Diabetes Healthc. 2022;2:823046. Doi:10.3389/fcdhc.2021.823046
  25. Hosseinzadegan F, Azimzadeh R, Parizad N, et al. Psychometric evaluation of the Diabetes Self-Management Questionnaire-Revised Form (DSMQ-R) in patients with diabetes. J Urmia Nurs Midwifery Fac. 2021;19(2):109-18 [Persian]
  26. Drogar E, Fathi Ashtiani A, Ashrafi E. Validation and reliability of the Persian version of the Mentalization Questionnaire. Clin Psychol. 2020;12(1):1-12. Doi:10.22075/jcp.2020.18897.1745 [Persian]
  27. Eyth E, Zubair M, Naik R. Hemoglobin A1C. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2025.
  28. Loseby P, Schache K, Cavadino A, Young S, Hofman PL, Serlachius A. The role of protective psychological factors, self-care behaviors, and HbA1c in young adults with type 1 diabetes. Pediatr Diabetes. 2022 May;23(3):380-389. Doi:10.1111/pedi.13306
  29. Martino G, Caputo A, Bellone F, Quattropani MC, Vicario CM. Going Beyond the Visible in Type 2 Diabetes Mellitus: Defense Mechanisms and Their Associations With Depression and Health-Related Quality of Life. Front Psychol. 2020 Feb 26;11:267. Doi: 10.3389/fpsyg.2020.00267. PMID: 32174865; PMCID: PMC7054284
  30. Zare, N.,, Ebrahimi, A.,, Siavash, M., and Bagheriansararodi, R.. "Mentalization as a mediator between psychological well-being, attachment styles, and treatment adherence: a structural equations model among Iranians with type 2 diabetes". Int Arch Health Sci. 2024; 11(1): 28-35. Doi:10.48307/iahsj.2024.413548.1051
  31. Pietromonaco PR, Beck LA. Adult attachment and physical health. Curr Opin Psychol. 2019 Feb;25:115-120. Doi: 10.1016/j.copsyc.2018.04.004. Epub 2018 Apr 16. PMID: 29734091; PMCID: PMC6191372
  32. Pietromonaco PR, Powers SI. Attachment and Health-Related Physiological Stress Processes. Curr Opin Psychol. 2015 Feb 1;1:34-39. Doi:10.1016/j.copsyc.2014.12.001. PMID: 25729755; PMCID: PMC4341899
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 215
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 43


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب