پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 655 |
| تعداد مقالات | 9,588 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,558,738 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 48,020,302 |
اغراق در خدمت آرمان: نگاهی دیگرگونه به کارکرد اغراق در قصاید مدحی انوری | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 12 شهریور 1404 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2025.36178.2566 | ||
| نویسندگان | ||
| سجاد ایران‌پور* ؛ محمدحسین کرمی | ||
| بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 18 آذر 1403، تاریخ بازنگری: 03 خرداد 1404، تاریخ پذیرش: 04 خرداد 1404 | ||
| چکیده | ||
| قصاید مدحی انوری، شاعر برجسته‌ی قرن ششم هجری، به دلیل بهره‌گیری از تمهیدات ادبی خلاقانه و نوآوری‌های بی‌بدیل، همواره در کانون توجه ادیبان و محققان بوده است. با این حال، اغراق‌های موجود در مدایح وی که به توصیف ممدوحان اختصاص دارد، موضوعی مناقشه‌برانگیز بوده و تفاسیر متفاوتی درباره‌ی چرایی آن ارائه شده است. دیدگاه‌های رایج، این ویژگی را به عواملی همچون نیازهای معیشتی، ساختار استبدادی دربار سلجوقی و رقابت‌های ادبی شدید میان شاعران نسبت می‌دهند. در این پژوهش، با رویکردی بازنگرانه و بدون قصد تطهیر یا توجیه این رفتار، تلاش شده است با تکیه بر نظریات فارابی درباره‌ی تأثیرگذاری تخیلی شعر و جایگاه شاعر در ساختار درباری، چشم‌انداز متفاوتی ارائه شود. این امکان مطرح است که انوری، در فرایند مدیحه‌سرایی، فقط در پی کسب صله نبوده، بلکه هم‌زمان کوشیده است از ظرفیت‌های اغراق برای القای فضایل اخلاقی و تربیت درباریان، آنگونه که فارابی بدان معتقد است، نیز بهره گیرد. به بیان دیگر، اغراق نزد انوری، نوعی بازی دو‌سر‌سود بوده است: هرچه ممدوح به تصویر ارائه‌شده نزدیک‌تر می‌شد، دربار نیرومندتر و منسجم‌تر می‌گردید و شاعر نیز از اعتباری بیشتر و صله‌ای فراوان‌تر برخوردار می‌شد. تحلیل قصاید وی، بر اساس نسخه‌ی تصحیح‌شده‌ی مدرس رضوی، نشان می‌دهد که انوری، با استفاده‌ی ماهرانه از اغراق، سرایش قصاید مقتضب و گسترش دامنه‌ی مخاطبان مدایحش تلاش کرده است فضایی آرمانی خلق کند که در آن ممدوحان با احساس تعهد اخلاقی و انگیزه‌ای برای تقویت فضایل مطلوب مواجه شوند. نتایج پژوهش، این احتمال را تقویت می‌کند که انوری فراتر از یک مداح صرف، شاعر اندیشمندی بوده که قصیده را علاوه بر عاملی برای سود مادی، به ابزاری هنرمندانه برای تأدیب و اصلاح اخلاقی درباریان بدل ساخته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انوری؛ قصیده‌ی مدحی؛ اغراق؛ تأثیر شعر؛ نگاه دیگرگونه به مدح | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Hyperbole for a Noble Cause: A New Perspective on the Function of Hyperbole in Anvari's Panegyric Qasidas | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sajad Iranpour؛ MohmmadHossain Karami | ||
| Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Shiraz University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The panegyric poems of Anvari, the distinguished poet of the 6th century AH, have long attracted the attention of scholars and literary critics for their inventive rhetorical techniques and unparalleled literary innovation. However, the frequent use of hyperbole in his praise poetry—particularly in the depiction of patrons—has remained a contentious issue, giving rise to divergent interpretations regarding its underlying purpose. Common perspectives attribute this stylistic feature to factors such as the poet’s material needs, the autocratic nature of the Seljuk court, and the intense literary competition among contemporary poets. This study adopts a critical and revisionist lens—eschewing both justification and moralization—to propose an alternative reading based on al-Farabi’s theories regarding the imaginative power of poetry and the poet’s function within courtly structures. It argues that Anvari’s use of hyperbole was not solely aimed at securing financial reward but was also strategically employed to convey ethical ideals and cultivate moral sensibilities among court figures. In this light, hyperbole in his work emerges as a mutually beneficial device: the more closely a patron approached the idealized image, the stronger and more virtuous the court became, and the greater the poet’s prestige and reward. An analysis of Anvari’s poems, based on the critical edition by Modarres Razavi, reveals a deliberate use of hyperbole, rhetorical conciseness(Qasīde-ye Moqtażab), and audience expansion aimed at constructing an idealized space wherein patrons were confronted with moral aspiration and ethical responsibility. The findings suggest that Anvari was not merely a court panegyrist, but a reflective poet who transformed the qasida into a literary vehicle serving both material gain and the ethical cultivation of the political elite. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Anvari, Panegyric Qasida, Hyperbole, Poetic Influence, A New Perspective on Eulogy | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 34 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19 |
||