پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 628 |
| تعداد مقالات | 9,179 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,526,973 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,061,682 |
جایگاه روایت‌شناختی و بلاغی نیایش در مثنوی | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| مقاله 7، دوره 10، شماره 19، تیر 1398، صفحه 127-160 اصل مقاله (549.08 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2019.17044.1414 | ||
| نویسنده | ||
| حمیدرضا توکلی* | ||
| استادیار دانشگاه سمنان | ||
| تاریخ دریافت: 02 آذر 1397، تاریخ بازنگری: 02 اسفند 1397، تاریخ پذیرش: 15 اسفند 1397 | ||
| چکیده | ||
| اگر نیایش‌های مثنوی را از چشم‌اندازی روایت‌شناختی و بلاغی بنگریم، با جلوه‌های هنری مناجات‌ها آشنا می‌شویم و نیز جوانبی از جهان‌شناسی مولانا دربارۀ پیوند و گفت‌وگوی آدمی با خداوند. نیایش‌های مثنوی غالباً ناگهانی پدیدار می‌شوند. گاهی سرگردان می‌شویم که نیایش‌ها از زبان راوی بیرون می‌آیند یا از شخصیت داستان؛ حتی گاه در متن قصّه نیایش نیستند. نیایش‌ها بیشتر در لحظه‌هایی ویژه از ماجرا نمایان می‌شوند و جلوه‌ای از شخصی‌ترین تجربه‌های آدم‌ها را می‌نمایند. جنس زبانی که مناجات‌ها در آن جلوه می‌کنند نیز درخور توجّه است. نیایش‌ها از سویی در کشاکش تعلیق داستانی و از سویی در گیرودار متناقض‌نمای تشبیه و تنزیه نوسان دارند؛ حتی در لحظه‌هایی راوی و شخصیت را در موقعیت تردیدآمیز دشواری قرار می‌دهند؛ میانة نیایش کردن یا نکردن. در این نوشتار، با روش توصیفی ـ تحلیلی نیایش‌های مثنوی از چند منظر و شیوه بررسی می‌شود: روایت‌شناسی، داستان‌پردازی، بلاغت، زبان دین و تحلیل رابطة انسان و خدا. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مثنوی مولانا؛ بافت داستانی؛ جنس گفتار؛ نیایش؛ تشبیه و تنزیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| “Supplications in Mathnawī: A Narratological and Rhetorical Interpretation” | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hamidreza Tavakkoli | ||
| Assistant Professor of Semnan University | ||
| چکیده [English] | ||
| This study suggests that a narratological perspective on supplications in Mawlānā Rūmī’s Mathnawī reveals not only several artistic characteristics of the prayers, but also the poet’s views on certain aspects of the dialogue between mankind and the Divine Creator. Most of the supplications in Mathnawī appear unexpectedly. Most of the time, we are left wondering if the supplications are uttered by the narrator or by a character in the story; even sometimes they lie outside the storyline. For the most part, the supplications appear at turning points in the plot and exemplify some of the most private experiences of the story’s characters. They oscillate between cliffhangers in the storyline and the pseudo-binary of anthropomorphism and transcendence. Occasionally, they ensnare the narrator and the protagonist in the agonizing dilemma of deciding whether to pray or not. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mawlānā Rumi’s Mathnawi, rhetorical context, narrative structure, supplication, anthropomorphism and transcendence | ||
| مراجع | ||
|
- اخوان ثالث، مهدی (1375)، از این اوستا، چ10، تهران: مروارید. - اسپرهم، داوود (1389)، نقد حال مولانا: جستاری در نقد و تحلیل داستان کنیزک، مولاناپژوهی، سال اول، شماره 2، صص 1-32. - باخرزی، ابوالمفاخر یحیی (1358)، فصوص‌الاداب، به کوشش ایرج افشار، تهران: فرهنگ ایران‌زمین. - برومر، ونسان (1392)، هنگام نیایش چه می‌کنیم؟: دربارة نیایش و سرشت ایمان، ترجمة اشکان بحرانی و مسعود رهبری، تهران: هرمس. - پورنامداریان، تقی (1380)، در سایة آفتاب: شعر فارسی و ساخت‌شکنی در شعر مولوی، تهران: سخن. - توکّلی، حمیدرضا (1394)، از اشارت‌های دریا: بوطیقای روایت در مثنوی، چ3، تهران: مروارید. - ــــــــــــــــــــــ (1381)، جلوه‌های خواب از تجربه تا تمثیل در مثنوی، فصلنامة هنر، شمارۀ 54، صص 51-71. - ــــــــــــــــــــــ (1397)، شاه در لباس ناشناس: نگاهی به داستان سلطان محمود و شب‌دزدان در مثنوی، بزرگداشت‌‌نامة دکتر حسین بیک‌باغبان، دانشگاه استراسبورگ و دانشگاه اصفهان (در دست انتشار). - ــــــــــــــــــــــ (1394)، مولانا و ابلیس امیدوار، دوفصلنامة زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، سال 23، شمارۀ 24، صص 59-82. - حافظ (1374)، دیوان، تصحیح محمد قزوینی و قاسم غنی، به کوشش رحیم ذوالنور، چ2، تهران: زوار. - خاقانی (1357)، دیوان، تصحیح ضیاء‌الدین سجادی، چ2، تهران: زوار. - خدایار، ابراهیم (1387)، دعا در مثنوی، تهران: علم. - خواجوی کرمانی (1376)، گزیدة غزلیات، با مقدمة احمد سهیلی خوانساری، چ2، کرمان: مرکز کرمان‌شناسی. - ریتر، هلموت (1377)، دریای جان، ج1، ترجمة عباس زریاب خویی و مهرآفاق بایبوردی، چ2، تهران: الهدی. - زرین‌کوب، عبدالحسین (1366)، بحر در کوزه، تهران: علمی. - ــــــــــــــــــــــــــــ (1387)، سرّ نی، ج1، چ2، تهران: علمی. - ــــــــــــــــــــــــــــ (1382)، نردبان شکسته، تهران: سخن. - زمانی، کریم (1395)، میناگر عشق: شرح موضوعی مثنوی معنوی، چ14، تهران: نی. - سروش، عبدالکریم (1386)، حدیث بندگی و دل‌بردگی، چ6، تهران: صراط. - سنایی غزنوی (1374)، حدیقه‌الحقیقه، تصحیح محمدتقی مدرس رضوی، چ4، تهران: دانشگاه تهران. - ـــــــــــــــــ (1362)، دیوان، تصحیح محمدتقی مدرس رضوی، چ3، تهران: کتابخانة سنایی. - شفیعی کدکنی، محمدرضا (1384)، نوشته بر دریا: از میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی، تهران: سخن. - ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1376)، نخستین تجربه‌های شعر عرفانی در زبان پارسی، درخت معرفت، تهران: سخن. - شمس تبریزی (1369)، مقالات، تصحیح محمدعلی موحد، تهران: خوارزمی. - شهبازی، ایرج و محسن شعبانی (1395)، سفری بر آسمان کن: مجموعة کامل نیایش‌های مولانا در مثنوی معنوی، چ2، تهران: دوستان. - علیزمانی، امیر‌عباس (1386)، سخن گفتن از خدا، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی. - عهد جدید (1387)، ترجمه پیروز سیار، تهران: نی. - فیستر، مانفرد (1387)، نظریه و تحلیل درام، ترجمه مهدی نصرالله‌زاده، تهران: مینوی خرد. - کتاب مقدس (1380)، ترجمه فاضل‌‌خان همدانی، تهران: اساطیر. - کرمانی، محمد (1395)، دعا و نیایش: پژوهشی پیرامون مسئلة دعا و معرفی دعاهای مثنوی مولوی، چ5، مشهد: به‌نشر. - گاندی، مهاتما (1387)، نیایش، ترجمه شهرام نقش تبریزی، چ5، تهران: نی. - مقدادی، بهرام (1387)، کنیز و پدرسالار، فصلنامه هنر، شمارۀ 39، صص 16-18. - مولانا جلال‌الدین (1384)، فیه‌مافیه، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، چ10، تهران: امیرکبیر. - ـــــــــــــــــــــ (1355)، کلیات شمس، 10 جلد، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، چ2، تهران: امیرکبیر. - ـــــــــــــــــــــ (1371)، مثنوی، چاپ عکسی از روی دست‌نویس به خط وصال شیرازی، تهران: سازمان اسناد کتابخانة ملی. - ـــــــــــــــــــــ (1375)، مثنوی معنوی، 6 ج، تصحیح رینولد الن نیکلسون، افست ایران از روی چاپ بریل 1925، تهران: توس. - میرصادقی، جمال (1367)، عناصر داستان، چ2، تهران: شفا. - نوبل، ویلیام (1387)، تعلیق و کنش داستانی، ترجمه مهرنوش طلایی، تهران: رسش. - هایلر، فریدریش (1393)، نیایش: پژوهشی در تاریخ روان‌شناسی دین، ترجمۀ شهاب‌الدین عباسی، چ2، تهران: نی. -Lacocque, Andre et Paul Ricoeur (1998), Penser la Bible, Seuil, Paris.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 598 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 592 |
||