پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 654 |
| تعداد مقالات | 9,577 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,503,617 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 47,954,969 |
عزیمت غیرساختارمند نظام ادلّه اثبات کیفری به وادی کشف حقیقت با تأکید بر قسامه | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 15، دوره 13، شماره 25، آذر 1400، صفحه 359-390 اصل مقاله (487.15 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2021.24065.2964 | ||
| نویسندگان | ||
| عادل علی پور1؛ حسین گلدوزیان* 2 | ||
| 1دکتری حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه مازندران، مازنداران، ایران | ||
| 2استادیار گروه حقوق و الهیات دانشگاه گلستان، گرگان، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| تاریخ دریافت: 03 مرداد 1400، تاریخ بازنگری: 02 آبان 1400، تاریخ پذیرش: 10 آبان 1400 | ||
| چکیده | ||
| هر نظام عدالت کیفری و از جمله، نظام کیفری فقهی که تأثیر مستقیم بر حقوق کیفری ایران دارد در پی شناسایی، استخدام و ساماندهی کارآترین ابزارهای «مشروع» و «منصفانه» در راستای کشف حقیقت است تا با الزام قضات و سایر کنشگران عدالت کیفری به استفاده از این ابزارها، امکان تحقّق عدالت و صدور احکام برحقّ فراهم گردد. دوازده بار استفاده از عبارت کشف حقیقت در قانون آئین دادرسی کیفری نشان می دهد که قانونگذار در نقطۀ مقابل برخی تلقّی ها از قواعد فقهی، هدف دادرسی را نه فصل خصومت، بلکه کشف حقیقت می داند، اما برخی قواعد و احکام فرعی فقهی در بحث ادلّه اثبات دعوا وجود دارند که پذیرش بی چون و چرای آنها میتواند مسیر نیل به کشف حقیقت را دشوار کند. قانونگذار سعی کرده است با عزیمت از رویکرد تعبّدی به رویکرد تعقّلی، از رویکرد کمّیتی به رویکرد کیفیّتی، از علم شخصی به علم نوعی و از موضوعیّت داشتن ادلّه به طریقیّت داشتن آن، از موانع خودساخته کشف حقیقت عبور کند. این مقاله در پی آن است تا ذیل هر یک از این عزیمت ها و با تأکید بر قسامه، به روشی توصیفی تحلیلی با شرح آن دسته از احکام فرعی حاکم بر ادلّه اثبات دعوا در فقه امامیه که باورمندی جزمی و نامنعطف به آنها امکان تعبیۀ موانعی در مسیر کشف حقیقت را محتمل میسازد، رویکرد قوانین موضوعۀ کنونی به پذیرش ادلّه اثبات نوین و علمی بدون تخدیش ساختارهای فقهی مربوطه را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فصل خصومت؛ کشف حقیقت؛ ادله اثبات؛ علم قاضی؛ قسامه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Unstructured departure of the system of criminal demonstrative evidence to the valley of truth discovery with emphasis on Qasameh | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Adel Alipour1؛ Hossein Goldouzian2 | ||
| 1PhD Graduated from Mazandaran University in criminal Law and criminology | ||
| 2Department of Law, Faculty of Humanities and Social Sciences, Golestan University, Gorgan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Every criminal justice system, including the jurisprudential criminal system with direct impact on Iran's criminal law, seeks to identify, use and organize the most effective and fair" legitimate" tools to discover the truth in order to provide the possibility of achieving justice and issuing just verdicts by forcing judges and other criminal justice activists to use these tools. Using the phrase "discovery of truth" for twelve times in the Criminal Procedure Code shows that in contrast to some interpretations of jurisprudential rules, the legislator, considers the purpose of the trial not the disposal of hostility but the discovery of truth. However, there are some jurisprudential rules and sub-rules about demonstrative evidence, which accepting them unequivocally can make the path difficult to reach the goal of truth discovery. The legislator has tried to overcome the self-made obstacles to the discovery of truth by moving from the devotional approach to the rational approach, from the quantitative approach to the qualitative approach, from personal knowledge to common knowledge, and from the subjectivity of evidence to the methodology of them. This article seeks to study the approach of the present positive law to the acceptance of new and scientific demonstrative evidence without compromising the relevant jurisprudential structures, under each of these departures and with emphasis on Qasameh. And in order reach our goal, we also used descriptive-analytical method and described those sub-rules governing the demonstrative evidence in Imami jurisprudence that dogmatic and inflexible belief in which can cause obstacles in the way of discovery of the truth. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| disposal of hostility, uncovering the truth, demonstrative evidence, judges knowledge, Qasameh | ||
| مراجع | ||
|
- آبکار، علی (1378)، قسم در دعاوی کیفری، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.
- آخوند خراسانی، محمدکاظم (بی تا)، کفایه الاصول، قم: مؤسسه آل البیت(ع) لإحیاء التراث.
- آقایی نیا، حسین (1393)، ارزش اثباتی اقرار در جنایات، مجله آموزه های حقوق کیفری، 8، 119-144.
- اترک، حسین (1389)، ماهیّت و حکم اخلاقی توریه، معرفت اخلاقی، 4، 75-94.
- حلبی(ابن زهره)، حمزه بن علی بن زهره (1417 ق)، غنیه النزوع إلی علمی الاصول و الفروع، قم: مؤسسه الامام الاصادق.
- حلبی، أبوالصلاح، تقی الدین بن نجم الدین (1403ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانه امام امیرالمؤمنین علیه السلام.
- حلّی(محقّق)، جعفر بن حسن (1409ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج3و4، چ2، تهران: استقلال.
- حلّی(محقّق)، جعفر بن حسن (1410ق)، المختصر النافع فی فقه الامامیه، چ3، تهران: مؤسسه البعثه.
- حلّی، محمد بن ادریس (1411ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج3، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- خاقانی اصفهانی، مهدی (1395)، کشمکش میان رویکرد تعقّلی و تعبّدی به فقه جزایی: درآمدی بر سیاست جنایی دولت در ایران، نشریه دولت پژوهی، 8، 81 -115.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1390ق)، تحریر الوسیله، ج2، نجف اشرف: مطبعه الآداب.
- داداشی نیاکی، محمدرضا؛ فیض، زهرا (1395)، ماهیّت علم قاضی، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 14، 91-112.
- سید مرتضی(علم الهدی)، علی بن حسین (1415ق)، الانتصار فی انفرادات الإمامیه، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- شریفی، علی (1390)، قضای اسلامی؛ فصل خصومت یا کشف حقیقت، پژوهش نامه فقهی، 5، 93- 134.
- شکریان نوکنده، کوثر (1391)، قسامه در حقوق کیفری ایران، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه مازندران.
- صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بابویه قمّی (1415ق)، المقنع، قم: مؤسسه الامام الهادی علیه اسلام.
- طوسی(ابن حمزه) ، محمد بن علی بن حمزه (1408ق)، الوسیله إلی نیل الفضیله، قم: کتابخانه آیه الله العظمی مرعشی نجفی(ره).
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1414ق)، الخلاف، ج 5 و6، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- عاملی(شهید اول)، محمد بن مکّی (1414ق)، الدروس الشرعیه فی فقه الامیه، ج2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- عباسی، مریم السادات (1394)، تحلیل حقوقی آراء مستند به قسامه در دادگاه کیفری استان کرمان در سال های 1383- 1393، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
- علوی، ثمانه؛ خاتمی، سید جواد (1399)، امکان سنجی بسندگی ادلّه علمی از اجرای قسامه در اثبات دعاوی کیفری، نشریه مبانی فقهی حقوق اسلامی، 25، 237 -265.
- قانت، عبدالباسط (1398)، تعبّد و تعقّل در احکام شرعی از دیدگاه مذاهب اسلامی، مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، 51، 31 -43.
- مسجدسرائی، حمید (1393)، کیفیّت اعتبار « قصد قربت» در واجبات تعبّدی، نشریه پژوهش های فقهی، 10/1، 25-60.
- معین، محمد (1377)، فرهنگ معین، چ12، تهران: امیرکبیر.
- مفید(شیخ)، محمد بن محمد بن نعمان (1410ق)، المقنعه، چ2، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- مفید(شیخ)، محمد بن محمد بن نعمان (بی تا)، احکام النساء، بی جا، بی نا.
- مکارم شیرازی، ناصر (1428ق)، انوار الاصول، ج3، چ3، قم: مؤسسه الإمام علی بن أبی طالب (ع.
- موسوی، سیده ریحانه (1395)، بررسی تغییرات نهاد قسامه در قانون مجازات اسلامی مصوّب 1392، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه قم.
- مؤمن قمّی، محمد (1383)، اعتبار علم قاضی در دعاوی ، مجله قضاوت، 23، 55-57.
- میرمحمدصادقی، حسین (1386)، جرائم علیه اشخاص، تهران: میزان.
- حسینی، سید محمد (1389)، کشف حقیقت یا فصل خصومت، کارکرد قضا، فصلنامه علوم اسلامی، 19، 125- 152. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 507 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 433 |
||