پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 579 |
| تعداد مقالات | 8,637 |
| تعداد مشاهده مقاله | 66,397,405 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,917,123 |
آثار مسئولیّت مدنی سوء استفاده از قاعده اضطرار | ||
| فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| دوره 15، شماره 32، آذر 1402، صفحه 73-104 اصل مقاله (778.58 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2022.26503.3199 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید بهاری غازانی* 1؛ اکبر زارع2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد، واحد تسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| 2دانش آموخته دکتری حقوق بین الملل عمومی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 13 اسفند 1400، تاریخ بازنگری: 30 فروردین 1401، تاریخ پذیرش: 05 اردیبهشت 1401 | ||
| چکیده | ||
| سوء استفاده از اضطرار، وضعیّتی است که در آن، قراردادی غیر عادلانه به فردی که در شرایط اضطراری واقع شده است تحمیل می شود و مضطرّ به واسطه همین شرایط اضطراری، برخلاف میل و رضای خود، تعهّد گزافی را قبول می کند یا از حقّ خود نسبت به طرف مقابل می گذرد. در حقوق اکثر کشورهای متمدّن، عقود مبتنی بر سوء استفاده از اضطرار را متمایز از معاملات اضطراری دانسته و برای آنها احکام جداگانه ای قائلند. در قانون کشور ما ماده 179 قانون دریائی که از قانون کشور فرانسه اقتباس شده است، به این موضوع پرداخته و در اینگونه موارد برای مضطرّ، حقّ تعدیل قرارداد را درنظر گرفته است. اما اکثر حقوقدانان عقیده دارند که این ماده، مختصّ به امور کشتیرانی و دریایی است و نمی توان آن را به همه موارد سوء استفاده از اضطرار تعمیم داد. از همین رو، نظریات متفاوتی از جمله صحّت، بطلان، حقّ فسخ، عدم نفوذ و حقّ تعدیل بیان شده است. به عنوان یکی از نتایج این پژوهش می توان گفت که نظریه تعدیل قرارداد، دارای مزایایی است که سایر نظرات از آن برخودار نیستند. همچنین این نظریّه را می توان با توجه به مبنای سوء استفاده از حقّ در حقوق ایران مبتنی بر «قاعده لاضرر» تأیید نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسئولیّت مدنی؛ ضمانت اجراء؛ سوء استفاده از حقّ؛ اضطرار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effects of Civil Liability Abuse of Emergency Rule in Iranian and French Law | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Majid Bahari Ghazani1؛ Akbar Zare2 | ||
| 1M.A, Tasouj Department, Islamic Azad University, Shabestar, Iran: Correspondence author | ||
| 2PhD, Public International Law, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| An abuse of emergency is a situation in which an unfair contract is made to a person in an emergency Is imposed and the distressed person, due to these emergency conditions, accepts an excessive commitment against her/his will and consent or waives his right to the other party. In the law of most civilized countries, contracts based on the abuse of urgency are considered distinct from emergency transactions and are subject to separate provisions. In our country's law, Article 179 of the law, which is adapted from the law of France, deals with this issue and in such cases, for the distressed, the right to amend the contract is considered. But most jurists believe that this article is specific to shipping and maritime affairs and cannot be generalized to all cases of emergency abuse. Therefore, different theories have been expressed, including validity, invalidity, right of termination, non-influence and right of adjustment. As one of the results of this research, it can be said that contract modification theory has advantages that other opinions do not have. This theory can also be confirmed by the basis of the abuse of rights in Iranian law, which is the "no harm rule". | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Civil Liability, Enforcement Guarantee, Abuse of right, Urgency | ||
| مراجع | ||
|
- اوبر، ژان لوک؛ دوتیول، فرانسه وا کولار (1390)، حقوق تعهّدات: قرارداد، ترجمه و تحقیق: مجید ادیب، تهران: میزان.
- امیری قائم مقامی، عبدالمجید (1385)، حقوق تعهّدات، تهران: میزان.
- باریکلو، علیرضا (1382)، ضمانت اجرای حقوقی سوء استفاده از وضعیّت اضطراری طرف قرارداد، مجله حقوق خصوصی، 4، 46-25.
- پارسا پور، محمدباقر (1382)، اضطرار در حقوق مسئولیت مدنی، مجله نامه مفید، 40، 141-158.
- پروین نبی، مهدی (1393)، بررسی فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی و کیفری ناشی از اضطرار، پایان نامه کارشناسی ارشد الهیات فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1388)، دائره المعارف حقوق مدنی و تجارت، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1396)، ترمینولوژی حقوق، چ30، (1400)، چ33، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- حائری شاه باغ، سید علی (1399)، شرح قانون مدنی، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- حسینی عاملی، سید محمدجواد (1417ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، ج5، بیروت: مؤسسه آل البیت.
- حکیمیان، علی محمد (1396)، حکم فقهی سوء استفاده از اضطرار و اثر آن در قرارداد، پژوهش های فقهی، 13/2، 413-437.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1405ق)، کتاب البیع، ج2، قم: اسماعیلیان.
- دانش نهاد، محمد؛ علیشاهی قلعه جوقی، ابوالفضل (1396)، مبانی قاعده اضطرار در مسئولیت مدنی اشخاص و دولت، جستارهای فقهی و اصولی، 6، 65-97.
- شهیدی، مهدی (1397)، تشکیل قراردادها و تعهّدات، ج1، تهران: مجد.
- شهیدی، مهدی (1400)، حقوق مدنی3، تهران: مجد.
- صفایی، سید حسین (1391)، قواعد عمومی قراردادها، ج2، تهران: میزان.
- صفایی، سید حسین؛ رحیمی، حبیب الله (1389)، مسئولیت مدنی )الزامات خارج از قرارداد)، قم: یاران.
- طباطبائی قمی، سید تقی (1409ق)، مبانی منهاج الصالحین، ج7، قم: مفید.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1351)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج6: تهران: المکتبه المرتضویه.
- عبدی پور، ابراهیم (1376)، بررسی تطبیقی مفهوم و آثار اضطرار در حقوق مدنی، قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم.
- غفوریان، احمد (1360)، نقش اضطرار در مسئولیت مدنی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 22، 121-150.
- قره داغی، علی محی الدین (2008)، مبدأ الرضا فی العقود، بیروت: دار البشائر الاسلامیه.
- کاتوزیان، ناصر (1388)، عقود معیّن(مشارکت ها و صلح)، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- کاتوزیان، ناصر (1394)، حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها،ج1، چ2، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- کاتوزیان، ناصر (1400)، الزام های خارج از قرارداد(ضمان قهری)، تهران: کتابخانه گنج دانش.
- مجاهد، افشین (1400)، مسئولیّت مدنی ناشی از اضطرار در معاملات از منظر حقوق ایران و فرانسه، پژوهش و مطالعات اسلامی، 27، 1-16.
- محقّق داماد، سید مصطفی (1391)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
- مسجدسرائی، حمید؛ قربانیان، حسین (1393)، نگرشی نو بر علل رافع مسئولیّت مدنی پزشک، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 19، 190-169.
- ملکوتی هشجین، سید حسین (1393)، تأملی بر تفسیر اصل «خروج از حدود اختیارات قانونی» در دکترین حقوق اداری انگلیس و ایران، حقوق اسلامی، 40، 167-191.
- نجفی(صاجب جواهر)، محمدحسن (1403ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج43، چ7، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
- نورآبادی، علیرضا (1396)، سوء استفاده از اضطرار در فقه امامیه، حقوق ایران و نظام حقوقی رومی ژرمنی، پایان نامه کارشناسی ارشد معارف اسلامی و حقوق گرایش حقوق خصوصی، تهران: دانشگاه امام صادق)ع).
- نوروزی، حسین (1380)، اضطرار دراعمال حقوقی و مسئولیت مدنی با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه ، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
- هزاوه، محمدرضا (1354)، بررسی و مقایسه اکراه در حقوق مدنی فرانسه، انگلیس، اسلام و ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، تهران: دانشگاه تهران.
-Barry Nicholas, (1992),the fernch law of Contract(2th/ ed: Oxford, clarendon Press. -Colin et Capitan, (1953),Cours elementaire de droit civil Francais par de la morandiere. Paris. Dalloz. -Flour et Aubert-(1364-1965),Droit Civil, obligations, t,i. Acts juridiques, paris. -Guestin, A.G, (1986),Anson s law of Contract(26/ed: oxford, Clarendon Press.) -Mazeaud (H.J.L) et Tunc, (1965), Traite theorique et Pratique de la responsabilite civile Delictuelles et Contractuell. 6 ed. Paris. -Ribrt et Boulanger.(1956-1957)- Traid de Drait Civil d”apres la traite de planiol, t.I.II,paris. -Savatier (R).(1951), Traite de la responsabilite civile en droit francais. Paris. -Seriaux, Alain,(1995), droit des Obligations(Paris, University Oress de France. -Treitel, H.(1995), The law of Contract (9 ed: London, Maxwell $ Sweet. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 494 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 320 |
||