پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 628 |
| تعداد مقالات | 9,179 |
| تعداد مشاهده مقاله | 67,527,452 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,062,111 |
بازخوانی ابهام در مجموعه شعر «طرح» احمدرضا احمدی برمبنای نظریۀ امپسون | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| دوره 14، شماره 33، آذر 1402، صفحه 33-60 اصل مقاله (669.53 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2023.29989.2248 | ||
| نویسندگان | ||
| نعمت الله ایران زاده* 1؛ مژگان جعفرمنش2 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران. (نویسندة مسئول) | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 01 اسفند 1401، تاریخ بازنگری: 26 اسفند 1401، تاریخ پذیرش: 27 اسفند 1401 | ||
| چکیده | ||
| ابهام یکی از مؤلّفه‌های شعر و هنر ایران، به‌ویژه پس از ظهور رمانتیسم است که درنتیجۀ تمایل ذوق زیبایی‌شناسی مدرن، به خوانش متون مبهم و برجسته‌ترشدن نقش مخاطب در دریافت معنا مطرح شد. شاعر مدرن با کاربست چندمعنایی و خلق خلأهای مفهومی در ساختار شعر، به آفرینش ادبیاتی ماندگار، خلّاق و پویا می‌پردازد. در این مقاله تلاش شده است بر اساس دیدگاه ویلیام امپسون (1906-1984) در کتاب هفت نوع ابهام، ابهام‌های مجموعه شعر «طرح» از احمدرضا احمدی (1319) بررسی شود. روش این پژوهش، کیفی-کمّی است. مدل تحقیق، مفهومی و متضمّن سؤالات است. فنّ مورداستفاده برای جمع‌آوری اطّلاعات، تحلیل محتواست. برای تحلیل داده‌ها از نظریۀ ویلیام امپسون استفاده کرده‌ایم. با بررسی شعر موج نو بر اساس انواع ابهام‌های موجود و درجۀ کاربرد ابهام، افق‌های تازه‌ای از زیبایی‌شناسی را بازخواهیم شناخت که به ما در بالندگی مهارت‌های تفسیری و لذّت‌بردن بیشتر از شعر مدرن یاری می‌رساند. احمدی با معرّفی شعر موج نو به کمک مجموعۀ طرح (1341) تلاش می‌کند محتوای اجتماعی اشعار خود را در پوششی از ابهام‌های ساختاری و زبانی بگنجاند. در شعر او زبان، ساختار و محتوا چنان در هم تنیده شده‌اند که محتوا، خود بخشی از ساختار و بازی‌های زبانی است. تصویرپردازی پراکنده و متناقض، همسان‌گویی و مکرّرگویی، معناگریزی و عدم‌قطعیت، نشان از ذهنی بداهه‌پرداز، مردّد و البته خلّاق دارد که خواننده‌ای پرحوصله و فعّال می‌طلبد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابهام؛ چندمعنایی؛ خوانندۀ فعال؛ امپسون؛ احمدرضا احمدی؛ موج نو | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Rereading Ambiguity in Ahmadrezā Ahmadī’s Pattern based on William Empson's Theory | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nematollah Iranzadeh1؛ Mozhghan Jafarmanesh2 | ||
| 1Associate Professor of Persian Language and Literature, Allameh Tabatabae’i University: Correspondence author | ||
| 2PhD. student of Persian Language and Literature, Allameh Tabatabae’i University. | ||
| چکیده [English] | ||
| As one of the components of Iranian poetry and art, ambiguity was put forward with the tendency of modern aesthetic taste to read ambiguous texts and to highlight the role of the audience in receiving meaning, especially after the rise of romanticism. By using polysemy and creating conceptual gaps in the structure of the poem, the modern poet creates lasting, creative, and dynamic literature. In this article, Ahmad Rezā Ahmadī’s (1940) poetry collection, Pattern has been investigated concerning its aspects of ambiguity, based on William Empson's (1906-1984) point of view in Seven Types of Ambiguity. This qualitative and quantitative research has a conceptual model and involves questions. The content analysis technique is used to collect data which is then analyzed, employing William Empson's theory of ambiguity. By examining new-wave poetry based on the types and the degree of ambiguity, we will recognize new horizons of aesthetics that will help us improve our interpretation skills and enjoy modern poetry more. By introducing new-wave poetry in his collection Pattern (1962), Ahmadī tries to embed the social content of his poems in the structural and linguistic ambiguities. Language, structure, and content are intertwined in his poetry in such a way that the content itself is a part of the structure and language games. Scattered and contradictory imagery, assimilation and repetition, ambiguity and uncertainty indicate that Pattern is composed by an improvisational, hesitant, and of course creative mind, and it requires an enthusiastic and active reader to delve into the texts. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| ambiguity, polysemy, active reader, William Empson, Ahmad Rezā Ahmadī, new wave poetry | ||
| مراجع | ||
|
- احسانی‌اصطهباناتی، محمّدامین و محمّدرضا صرفی (1400)، باباچاهی و مؤلّفه‌های زبانی شعر پست‌مدرن، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، شمارۀ 23، صص 7-36.
- احمدی، احمدرضا (1383)، گفت‌وگو با مجلۀ عصر پنج‌شنبه، شمارۀ 79 و 80، صص53-56.
- احمدی، احمدرضا (1371)، مجموعۀ همۀ آن سال‌ها، تهران: مرکز.
- امامی، نصراللّه (1390)، خاستگاه هنری ابهام و گونه‌های آن، فصلنامۀ نقد ادبی، شمارۀ 13، صص 7-22.
- براهنی، رضا (1380)، طلا در مس، ج3، چ3، تهران: زریاب.
- پورنامداریان، تقی (1391)، سفر در مه، تهران: نگاه.
- تایسن، لیس (1387)، نظریه‌های نقد ادبی معاصر، ترجمۀ مازیار حسین‌زاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز و حکایت قلم نوین.
- تسلیمی، علی (1387)، گزاره‌هایی در ادبیات معاصر ایران (شعر)، تهران: اختران.
- جرجانی، عبدالقادر (1389)، اسرارالبلاغه، ترجمۀ جلیل تجلیل، تهران: دانشگاه تهران.
- حسین‌پورچافی، علی (1390)، جریان‌های شعری معاصر فارسی از کودتا (1322) تا انقلاب (1357)، تهران: امیرکبیر.
- حسن‌زاده نیری، محمّدحسن و عالیه وصال شریفلو (1401)، نگاهی به نقش آیرونی در ساختار داستان شیخ صنعان، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، سال 13، شمارۀ 30، صص 31-62.
- حقوقی، محمّد (1301-1370)، شعر زمان ما، تهران: نگاه.
- خواجات، بهزاد (1387)، عوامل ایجاد ابهام در شعر معاصر فارسی، مجلۀ ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی، شمارۀ 11، صص 75-98.
- دهقانی، آمنه و همکاران (1399)، تحلیل مؤلّفه‌های مدرنیستی در شعر موج نو و حجم، پژوهش‌نامۀ ادب غنایی، شمارۀ 34، صص 103-122.
- رازی، امام فخرالدین (2004)، نهایه الایجاز فی درایه الاعجاز، چ1، بیروت: دار صادر.
- رؤیایی، یداللّه (1357)، از سکّوی سرخ، تهران: مروارید.
- شمس لنگرودی، محمّدتقی (1377)، تاریخ تحلیلی شعر نو، ج3، چ2، تهران: مرکز.
- شیری، قهرمان (1390)، اهمّیت و انواع ابهام در پژوهش‌ها، نشریۀ فنون ادبی، شمارۀ 5، صص 15-36.
- صفوی، کوروش (1391)، درآمدی بر معنی‌شناسی، تهران: سورۀ مهر.
- علوی‌مقدّم، مهیار (1400)، کارکرد معیارهای نشانه‌ای، ساختاری، ارزشی و نقشی در تحلیل فرایند زایشی معنا و دلالت‌پردازی در نظام نشانه‌ای زبانی و ادبی، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، شمارۀ 24، صص 37-66.
- عمارتی‌مقدّم، داوود (1395)، بلاغت از آتن تا مدینه، تهران: هرمس.
- فتوحی رودمعجنی، محمود (1387)، ارزش ادبی ابهام از دومعنایی تا چندلایگی، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت‌معلم، شمارۀ 62، صص 17-36.
- فرشیدورد، خسرو (1373)، دربارۀ ادبیات و نقد ادبی، ج2، تهران: امیرکبیر.
- قره‌باغی، علی‌اصغر (1380)، تبارشناسی پست‌مدرنیسم، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
- مایل هروی، نجیب (1360)، صور ابهام در شعر فارسی، مشهد: زوّار.
-Empson, William (1949), seven Types of Ambiguity, London: Chatto and Windus. - Glicksberg, Charles I, (1950), William Empson: Genius of Ambiguity, Dalhousie Review, Volume 29, Number 4. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 154 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 178 |
||