پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شمارهها | 677 |
| تعداد مقالات | 9,872 |
| تعداد مشاهده مقاله | 70,016,913 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 49,287,049 |
زیباییشناسی شاخصههای کارناوالی در«نقیضه»فارسی بر مبنای نظریههای ادبی معاصر | ||
| مطالعات زبانی و بلاغی | ||
| دوره 14، شماره 33، آذر 1402، صفحه 325-348 اصل مقاله (473.15 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/jlrs.2023.28289.2169 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد گلی* 1؛ یدالله نصرالهی2؛ فرشته آهیخته3 | ||
| 1استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. (نویسندة مسئول) | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 13 شهریور 1401، تاریخ بازنگری: 19 دی 1401، تاریخ پذیرش: 03 بهمن 1401 | ||
| چکیده | ||
| تمایل به خنده و استهزا، چه در قاب نمایشهای کمدی و چه در بافت آثار مضحک، قدمتی دیرینه دارد. تجربیات مجریان این حوزه، تأثیرات وافری روی اندیشههای عمومی و سبک زندگی مردمان داشته است که در قرون اخیر، نظریهپردازان از زاویههای متنوّع، فلسفۀ کارکرد آن را مورد بررسی قرار دادهاند. شاخصترین نظریهپردازی نقد در این زمینه، مصداق حلقۀ مرکزی «منطق گفتوگویی» باختینی است که بر مدار بازی همسویگی چندزبانی استوار بود و بعد از رمان، بر گفتمان و مکالمهگری گونههای طنز اجتماعی و ادبی چون «کارناوال»، «نقیضه» و... پیاده شد. در این بازی، تفسیر و واسازی منطق مکالمهای چندآوایی با زیرساخت گونۀ بدخوانی خلّاق، بعضی روشهای طنزآمیز چون کارناوال و نقیضه بر مبنای انگارههای مشترک، از نظر بهرهیابی از اصول مکاتبی چون «فرمالیست روسی» در آشناییزدایی، «ساختارشکنی فرانسوی» در قطع ارتباط متن با ساختار بهنجار و خیزش «طنز تا خلّاقیت» بر مبنای روانشناسی آن، قابلبررسی هستند. نتیجۀ این بررسی توصیفی- تحلیلی که بر مبنای منابع کتابخانهای و اینترنتی انجام گرفته، حاکی از آن است که نقیضههای فارسی با اشتراک شاخصههای بینامتنی و وامگیری چندزبانگی کارناوالی، همان کمدیهای ادبی هستند که در سطح ادبیات با شکستگفتمان محتوا، زبان یا سبکبرداری از نظیرههای جدّی، سیری صعودی از دامنۀ طنز به خلّاقیت را سپری کردهاند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| کارناوال؛ نقیضه؛ خنده؛ منطقگفتوگویی همسویه؛ شکستگفتمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Adaptation of Bakhtin's carnival characteristics in Persian "parody" based on the principles of contemporary criticism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ahmad Goli1؛ Yadollah Nasrollahi2؛ Fereshteh Ahikhteh3 | ||
| 1Professor of Persian Language and Literature, Azarbaijan Shahid Madani University Tabriz, Iran.: Correspondence author | ||
| 2Associate Professor of Persian Language and Literature, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran. | ||
| 3PhD. Student of Persian Language and Literature, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Content for laughter and sarcasm, whether in the frame of comedy or in the context of ridiculous works, has a long history. The experiences of the practitioners in this field have had a great impact on the general thoughts and lifestyle of the people, and in recent centuries, theorists have examined the philosophy of its operation from various angles. The most significant theorization in this field is Bakhtin's dialogism, which is based on the language play he names as heteroglossia. after the concept has been discussed in the study of novel and other discourses of social and literary satires such as "Carnival," "parody," and so on. The interpretation and deconstruction of polyphonic conversational logic within the infrastructure of creative misreading and the humor in carnival discourse and parody can be conducted in terms of employing Russian Formalist notion of familiarization, the disconnection and isolation of text from normal structure in French deconstruction and the psychological evolution of humor to creativity.The result of this descriptive study, an analysis based on library and internet sources, indicates that Persian parodies share intertextual features and borrow from polyphonic language of Carnival. These parodies are the same as literary comedies that has gone through a journey from the domain of humor to creativity with an intentional failure in the imitation of the content, language or style of serious works. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| carnival, Persian parody, laughter, parallel dialogism, failure of dialogue | ||
| مراجع | ||
|
-آلن، گراهام (1380)، بینامتنیت، ترجمۀ پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
-احمدی، بابک (1370)، حقیقت و زیبایی، تهران: نشر مرکز.
-اخوان ثالث، مهدی (1374)، نقیضه و نقیضهسازان، بهکوشش ولیاللّه درودیان، تهران: زمستان.
-افشارکهن، زهرا و دیگران (1395)، ریاضیات: عبور از طنز به خلّاقیت، دوفصلنامۀ نظریه و عمل در برنامۀ درسی، دورۀ 4، شمارۀ 8 ،صص 27-50.
-انصاری، محمّدباقر (1384)، نمایش روحوضی، زمینه و عناصر خندهساز، تهران: سورۀ مهر.
-انوشه، حسن (1381)، فرهنگنامۀ ادب پارسی، ج2، چ2، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد.
-باختین، میخائیل (1387)، تخیّل مکالمهای جستارهایی دربارۀ رمان، ترجمۀ رؤیا پورآذر، تهران: نی.
-باختین، میخائیل (1391)، منطق گفتوگویی، ترجمۀ داریوش کریمی، تهران: نشر مرکز.
-تولّلی، فریدون (۱۳۳۱)، التفاصیل، بیجا.
-حافظ شیرازی، شمسالدّین محمّد (1375)، دیوان غزلیات، تصحیح بهاءالدینخرّمشاهی، ج2، تهران: نیلوفر.
-حسنزاده میرعلی، عبداللّه و فاطمه زمانی (1400)، نقیضهپردازی و گفتمان زنانه در رمان قصّۀ تهمینه، فصلنامۀ مطالعات زبانی و بلاغی، سال 12، شمارۀ 26، صص 53-80.
-حلاج شیرازی، ابواسحاق (بسحاق اطعمه) (1302)، دیوان بسحاق اطعمه،استانبول: مطبعة الضیا.
- خوانساری، آقاجمال (۱۳۴۹)، عقایدالنساء، تهران: طهوری.
- دهخدا، علیاکبر (1377)، لغتنامه، تهران: مؤسّسۀ لغتنامۀ دهخدا.
- رمضانی، ابوالفضل و انیسه یزدانی (1394)، بررسی سه مضمون باختینی کارناوال، گفتوگوگرایی و کرونوتوپ در نمایشنامۀ سر فرود آورد تا پیروز شود اثر الیور گلدسمیث، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورۀ 20، شمارۀ 2، صص 245-274.
- زاکانی، عبید (۱۹۹۹)، کلّیات، محمّدجعفر محجوب، نیویورک: بینا.
-شبیری زنجانی، سیدحسن (1396)، مطالعۀ تطبیقی نقیضهگویی در آثار ادبی و هنری، فصلنامۀ الهیات هنر، شمارۀ 10، صص 43-103.
-شفیعی کدکنی، محمّدرضا (۱۳۸۳)، آیینهای برای صداها، تهران: سخن.
-شمیسا، سیروس (1383)، انواع ادبی، چاپ نخست از ویرایش چهارم، تهران: میترا.
-طاهری، محبوبه و عفتالسادات افضل طوسی (1396)، بازتولید نقیضهای مونالیزا با شیوۀ آشناییزدایی در گفتمان ساختارشکن هنر پسامدرن، نامۀ هنرهای تجسّمی و کاربردی، شمارۀ 20، صص 5-25.
-عطّاریانی، میمنت و مهدی نجفزاده (1397)، واکاوی مفهوم کارناوالیسم در آرای باختین و بررسی امکان مقاومت در زبان عامیانه، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، دورۀ 10، شمارۀ 1، صص 105-131.
-فراهانی، مهری و دیگران (1396)، تحلیلی بر نقیضهپردازی در بازآفرینی روایت اساطیری و حماسی یوشت فریان، پژوهشنامۀ ادب حماسی، سال 13، شمارۀ 1، صص 163-179.
-قاسمیپور، قدرت (1388)، نقیضه در گسترۀ نظریههای ادبی معاصر، فصلنامۀ نقد ادبی، سال 2، شمارۀ 6، صص 127-147.
-قاسمیکرمانی، قاسم بن زینالعابدین (۱۳۷۲)،کلّیات آثار ادیب قاسمی کرمانی، ج1، بهکوشش ایرج افشار، کرمان: مرکز کرمانشناسی.
-مذهب اصفهانی، میرزا محمّدعلی (فرهنگ) (۱۳۲۱)، تذکرۀ یخچالیه، نسخۀ خطّی کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی، شمارۀ ۱۲۰۳.
-مرادی، ایّوب و بهاره فضلی درزی (1395)، مقایسۀ طنز عبید زاکانی با دیگران از منظر کارناولگرایی باختین، فصلنامۀ سبکشناسی نظم و نثر فارسی، سال 9، شمارۀ 3، صص 203-224.
-مشاهریفرد، عطیه و دیگران (1399)، تحلیل مصیبتنامۀ عطار بر پایۀ نظریۀ «بازی» از دیدگاه باختین، فصلنامۀ کاوشنامه، سال 21، شمارۀ 45، صص 9-45.
-مکاریک، ایرنا ریما (1383)، دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، ترجمۀ محمّد نبوی و مهران مهاجر، تهران: آگه.
-موریل، جان (1392)، فلسفۀ طنز و بررسی آن از منظر دانش، هنر و اخلاق، ترجمۀ محمود فرجامی و دانیال جعفری، تهران: نشر نی.
-میرکمالی، محمّد و عبّاس خورشیدی (13۸۴)، روشهای پرورش خلّاقیت، تهران: یسطرون. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 268 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 283 |
||