پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 663 |
| تعداد مقالات | 9,682 |
| تعداد مشاهده مقاله | 68,894,437 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 48,426,042 |
یمین (سوگند) استظهاری؛ استثنا یا قاعده | ||
| مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| دوره 16، شماره 37، دی 1403، صفحه 29-54 اصل مقاله (566.28 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2024.30310.3570 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد ابوعطا* 1؛ محمد کبیری2 | ||
| 1دانشیار حقوق خصوصی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران (نویسنده مسئول) | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق حمل و نقل تجاری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 15 فروردین 1402، تاریخ بازنگری: 16 اردیبهشت 1403، تاریخ پذیرش: 17 خرداد 1402 | ||
| چکیده | ||
| یکی از اقسام یمین در فقه، قسم یا سوگند استظهاری است. این سوگند، در مواد 1333 قانون مدنی و ماده 278 قانون آیین دادرسی مدنی، شناسایی شده بی آن که نامی برای آن ذکر شده باشد. نظر قانونگذار در احکام فوق، ظاهراً کاربرد انحصاری سوگند استظهاری در دعوا علیه متوفّی است ولی با توجه به این که این موضوع، برگرفته از فقه است از بررسی اقوال فقها در این خصوص بی نیاز نیستیم. در فقه دو دیدگاه عمده راجع به موارد اتیان این سوگند وجود دارد. بنابر ادله ای که از سوی قائلین به عدم امکان تسرّی سوگند استظهاری از مورد متیقّن به موارد مشتبه (مانند صغیر، غائب و ...) ذکر شده است، برخلاف دیدگاهی که بنا بر دلایلی، قائل به تسرّی است سوگند استظهاری تنها در یک مورد، یعنی دعوا علیه میّت کاربرد دارد و قابل توسعه و تعمیم به موارد دیگر نیست. در عین حال، نظری شاذّ نیز مبنی بر تفصیل بین مصادیق مشتبه با وضعیّت میّت وجود دارد. به نظر می رسد با وجود مبانی عدیده قول به امکان توسعه قلمرو سوگند استظهاری، قول به عدم امکان تسرّی، قول راجح است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سوگند؛ دلیل؛ اثبات؛ میّت؛ دعوی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Stezhari Oath; Exception or Regle | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Aboata1؛ Mohammad Kabiri2 | ||
| 1Associate Professor of Private Law, Semnan University, Semnan, Iran (Corresponding Author) | ||
| 2Master’s Student in Commercial Transport Law, Judicial Sciences and Administrative Services University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the kinds of oaths in Slamic Jurisprudence is Stezhari Oath. This oath is mentioned in section 1333 of Civil Code and section 278 of Civil Procedural Code but the legislator has not considered any name or title for it. It appears that the legislator, in the sections above, knows the said oath as valid and applicable in Action against deceased but due to the subject is derived from Slamic Jurisprudence, we are in need of studying the Jurist’s opinions. There are, In Slamic Jurisprudence, two major viewpoints on the occasions that such oath may be taken. Under the grounds that have been rendered in favor of impossibility of generalization of Stezhari Oath from certain occasion to similar ones ( minor, absent and ….) contrary to viewpoint that accept the generalization, the said oath is applicable in one occasion ie action against deceased and it may not be expansive to other occasions. Meanwhile there is an exceptional opinion that affirms the separation between the subjects similar to deceased condition. It appears that notwithstanding the different bases for the opinion regarding the possibility of generalization of Stezhari Oath, the opinion of impossibility of generalization is more reasonable. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| oath, proof, establishment, deceased, action | ||
| مراجع | ||
|
- آشتیانی، حاج میرزا محمدحسن (1404ق)، کتاب القضاء، قم: هجرت.
- بهرامی، بهرام (1392)، بایسته های ادله اثبات، چ4، تهران: نگاه بیّنه.
- تبریزی، میرزا جواد (بی تا)، أسس القضاء و الشهاده، قم: دفتر مؤلّف.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1435ق)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج2، چ9، قم: شریعت.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1418ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج13، بی جا: پاسدار اسلام.
- حائری، سید کاظم (1415ق)، القضاء فی الفقه الاسلامی، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
- حرّ عاملی، محمد بن حسن (بی تا)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج18، تهران: المکتبه الاسلامیه.
- حسینی روحانی، سید محمدصادق (1414ق)، فقه الصادق، ج25، چ3، قم: دار الکتاب.
- حسینی شیرازی، سید محمد (1409ق)، موسوعه استدلالیه فی الفقه الاسلامی، ج84، چ2، بیروت: دار العلوم.
- حسینی میلانی، سید علی (1401ق)، القضاء و الشهادات، ج1، قم: بی نا.
- حلّی، یحیی بن سعید (1405ق)، الجامع للشرائع، قم: سید الشهداء.
- خوئی، سید ابوالقاسم (1396)، مبانی تکمله المنهاج، ج2، چ2، نجف: الآداب.
- رشتی، میرزا حبیب الله (1401ق)، کتاب القضاء، ج1، بی جا: خیام.
- سبحانی تبریزی، جعفر (1376)، نظام القضاء و الشهاده فی الشریعه الاسلامیه الغراء، ج1، قم: مؤسسه امام صادق.
- شمس، عبد الله (1399)، ادله اثبات دعوا، چ31، تهران: درّاک.
- طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم (1423ق)، العروه الوثقی، ج6، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- طباطبائی(مجاهد)، سید محمد بن علی (بی تا)، المناهل، بی جا: آل البیت.
- عمید، حسن (1363)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر.
- فخرالمحقّقین، محمد بن حسن بن یوسف (1389)، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، ج4، بی جا: اسماعیلیان.
- کاتوزیان، ناصر (1384)، اثبات و دلیل اثبات، ج2، چ2، تهران: میزان.
- کریمی، عباس (1399)، ادله اثبات دعوا، چ7، تهران: میزان.
- محقق اردبیلی، احمد (1414ق)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج12، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی (1392)، فرهنگ نامه اصول فقه، چ4، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
- میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن (1428ق)، رسائل المیرزا القمی، ج2، قم: بوستان کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 344 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 235 |
||