پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 21 |
| تعداد شماره‌ها | 586 |
| تعداد مقالات | 8,738 |
| تعداد مشاهده مقاله | 66,604,068 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,163,819 |
بازگشت منافع زائل شده؛ استقرار و استرداد دیات (خلاءزدایی قانونی از جنایت بر منافع) | ||
| فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 7، دوره 14، شماره 29، بهمن 1401، صفحه 173-202 اصل مقاله (692.62 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22075/feqh.2021.24012.2950 | ||
| نویسنده | ||
| طه زرگریان* | ||
| استادیار گروه حقوق دانشگاه آیت الله بروجردی (ره) | ||
| تاریخ دریافت: 27 تیر 1400، تاریخ بازنگری: 29 آذر 1400، تاریخ پذیرش: 01 دی 1400 | ||
| چکیده | ||
| جنایت بر منفعت با صورتهای متفاوتی مواجه است؛ گاهی منفعت عضو برای همیشه زائل شده و گاهی بعد از مدتی بازمیگردد. اگر منفعت برای همیشه زائل بماند، حکم دیه آن با پیچیدگی خاصّی مواجه نیست. اما تصمیم درباره حکم دیه در ابتدای جنایت با توجه به عدم گذشت زمان، محلّ مناقشه با عنوان «استقرار دیه» است. همچنین تصمیم درباره حکم دیه در فرضی که منفعت زائل شده بعد از مدتی به مجنی ٌعلیه بازگردد، محلّ مناقشه با عنوان «استرداد دیه» است. زوال منافع، بدون گذشت زمان و همچنین بازگشت منافع بعد از گذشت زمان، دارای فروض متفاوتی است که تصمیم درباره استقرار و استرداد دیه را با صورت های چالشی مواجه میکند؛ مانند دیدگاه تخصّصی پزشک درباره بازگشت و عدم بازگشت منفعت در همان ابتدای جنایت، یا مانند آن که منفعت زائل شده تا چه زمان بعد از وقوع جنایت میتواند بازگشت مؤثر در تصمیم حقوقی داشته باشد. تتبّع در قانون مجازات اسلامی، بیانگر عمق خلأ قانونی دیات در فروض بازگشت منافع است. نخستین گام پژوهشی در مقاله پیشرو، به تنظیم ساختاری با فروض منسجم فقهی و پزشکی برای ارزیابی دیه بازگشت و عدم بازگشت منافع بازمیگردد. گام بعدی پژوهش، ناظر بر ساختار مذکور به ارزیابی آرای صاحبنظران فقه و حقوق درباره استقرار و استرداد دیه منحصر میشود. با استمداد از روش توصیفی - تحلیلی اثبات میشود که حکم استقرار دیه در ارتباط مستقیم با نظر تخصّصی پزشک مبنی بر عدم بازگشت منفعت است. همچین حکم به استرداد دیه، منحصر در بازگشت منفعت تا قبل از اتمام زمان مضبوط خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جنایتجنایت؛ منفعت؛ استقرار؛ استرداد؛ دیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Return of lost benefits; Establishment and return of diyat (Legal evacuation of crime on interests) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Taha Zargarian | ||
| Ayatollah Boroujerdi University | ||
| چکیده [English] | ||
| Crime for profit comes in many forms; Sometimes the benefit of the member is lost forever and sometimes it returns after a while. If the benefit is lost forever, the sentence is not complicated. However, the decision on the sentence of diyat at the beginning of the crime, due to the lack of time, is the subject of controversy under the title of "establishment of diyat". Also, the decision on the ruling on diyat, assuming that the lost interest is returned to the victim after a while, is the subject of controversy, entitled "refund of diyat". The decline of benefits, over time, as well as the return of benefits, over time has different assumptions that challenge the decision to establish and return the ransom; Such as the physician's expert opinion on the return and non-return of the benefit at the very beginning of the crime, or such as how long the benefit has been lost after the crime can have an effective return on the legal decision. Adherence to the Islamic Penal Code indicates the depth of the legal vacuum of diyat in the assumption of return of benefits. The first research step in the present article is to set up a structure with coherent jurisprudential and medical assumptions to evaluate the return ransom and non-return benefits. The next step of the research, which is related to the mentioned structure, is limited to evaluating the opinions of jurisprudence and law experts regarding the establishment and return of diyat. Using descriptive-analytical method, it is proved that the ruling on establishing blood money is directly related to the doctor's expert opinion that the benefit is not returned. Also, the sentence for refunding the blood money will be limited to returning the benefit before the expiration of the term. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Crime, benefit, establishment, extradition, blood money | ||
| مراجع | ||
|
- ابن‌سعید، یحیی بن احمد (1405ق)، الجامع للشرائع، قم: مؤسسه سید الشهداء(ع).
- ابوعطا، محمد؛ شمس الهی، عطیّه (1391)، تحلیل مبنا و ماهیّت حقوقی ارش، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 5، 9-25.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1410ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج10، قم: مکتبه الداوری.
- جبعی عاملی(شهید ثانی)، زین الدین بن علی (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج15، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه.
- حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد (بیتا)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، ج10، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1413ق)، قواعد الأحکام، ج3، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
- حلّی(علامه)، حسن بن یوسف (1420ق)، تحریر الأحکام الشرعیه علی مذهب الإمامیه، ج5، قم: مؤسسه الإمام الصادق علیه السلام.
- حلّی(محقق)، جعفر بن حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج4، قم: اسماعیلیان.
- خمینی(امام)، سید روح الله (1392)، تحریر الوسیله، ج2، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
- خوئی، سید ابوالقاسم (1418ق)، موسوعه الإمام الخوئی، ج42، ، قم: مؤسسه إحیاء آثار الامام الخوئی.
- روحانی، سید صادق (بی تا)، منهاج الصالحین، ج3، بی جا: بی نا.
- سبحانی تبریزی، جعفر (1392)، أحکام الدیات فی الشریعه الإسلامیه الغرّاء، قم: مؤسسه الإمام الصادق علیه السلام.
- صدوق(شیخ)، محمد بن علی بن حسین بن بابویه قمّی (1363)، من لایحضره الفقیه، ج4، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- صیمری، مفلح بن حسن (1408ق)، تلخیص الخلاف و خلاصه الاختلاف، ج3، قم: کتابخانه آیه الله العظمی مرعشی نجفی(ره).
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1365)، تهذیب الأحکام، ج10، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1387)، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج7، تهران: المکتبه المرتضویه.
- طوسی(شیخ الطائفه)، محمد بن حسن (1407ق)، الخلاف، ج5، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
- فاضل هندی، محمد بن حسن (1416ق)، کشف اللّثام و الابهام عن قواعد الأحکام، ج11، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
- کلینى، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج7، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
- موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی (1413)، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، ج29، قم: السید عبد الاعلی السبزواری.
- نجفی(صاحب جواهر)، محمدحسن (بیتا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج3، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 490 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 225 |
||